Σάββατο 3 Φεβρουαρίου 2024

ROMANOS MOLFESSIS / MOLFESSIS COLLECTIVE / ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΟΛΦΕΣΗΣ ένα τριπλό πρότζεκτ (δύο βιβλία και ένας δίσκος), που έχει θλιβερή αφετηρία

Πρόκειται για ένα πρότζεκτ τριών διαστάσεων, δύο βιβλίων και ενός δίσκου, που συνδέονται με τον χαμό ενός νέου ανθρώπου – του Ρωμανού Μολφέση, που θα έδινε τέλος στη ζωή του το 2021, στα 25 χρόνια του. Το βάρος της απώλειας οδηγεί συν τω χρόνο τον γνωστό μουσικό-τραγουδοποιό και πατέρα του Αλέξανδρο Μολφέση σε μια σειρά εκδόσεων, που φέρουν το βάρος της μνήμης, και που επιχειρούν μέσα από διαφορετικές προσεγγίσεις να μεταφέρουν όψεις της προσωπικότητας του Ρωμανού Μ. σε περισσότερους ανθρώπους – αναγνώστες και ακροατές.
Υπάρχει λοιπόν ένα τρίπτυχο, που εδώ μας αφορά και για το οποίο είτε θα μεταφέρουμε είτε θα γράψουμε όλα όσα ακολουθούν.
Κατ’ αρχάς –και αυτό είναι το πρώτο μέρος της τριλογίας– υπάρχει ένα βιβλίο, που τυπώνεται το 2022 από τις εκδόσεις Ακακία, και που έχει τίτλο “A Noisy Bar /14 Poems by Romanos Molfessis”. Όπως διαβάζουμε στο σάιτ akakia.net:
«Ο Ρωμανός Μολφέσης “έφυγε” στα 25 του, αφήνοντας πίσω 14 ποιήματα, άλλα στα ελληνικά και άλλα στα αγγλικά. Ο Αλέξανδρος Μολφέσης και η Κασάνδρα Σημίτη-Μολφέση μετέφρασαν από/προς τα ελληνικά και τα αγγλικά τα 14 αυτά ποιήματα στη “μνήμη” ενός λαμπρού επιστημονικού μυαλού, ενός ανθρώπου που ήταν ευγενής, καλλιεργημένος, αλτρουιστής, με αυστηρό ηθικό κώδικα, που οραματιζόταν έναν καλύτερο κόσμο γεμάτο από δικαιοσύνη, ισότητα, τέχνη, ομορφιά, ποίηση και πάνω απ’ όλα “Αλήθεια”».
Και στη συνέχεια (πάντα από το ίδιο σάιτ):
«Δεν είναι λίγοι οι καλλιτέχνες, ποιητές και διανοούμενοι, που επέλεξαν να τελειώσουν νωρίς τη ζωή τους, ανίκανοι να αντέξουν το βάρος της ζωής σε έναν κόσμο όπου δεν ένιωθαν πια ότι ανήκαν. Ο Ρωμανός ήταν ένας λαμπρός φυσικός και σκακιστής, θαυμαστής των τεχνών, άνθρωπος με μεγάλη πνευματική ικανότητα και γρήγορο, οξυμένο πνεύμα, που συχνά θα σε άφηνε να προσπαθείς να αποκρυπτογραφήσεις την εξυπνάδα των λόγων του. Πάνω απ’ όλα, ήταν ένας ευαίσθητος και περιποιητικός άνθρωπος που αγαπήθηκε από όλους όσοι τον γνώρισαν. Αυτές οι αξιοσημείωτες ιδιότητες, δυστυχώς, δεν μπόρεσαν τελικά να ξεπεράσουν τη σκιά που έριξαν οι δικοί του εσωτερικοί αγώνες και η φιλοσοφική αναζήτηση της αλήθειας. Έτσι ο κόσμος είναι λίγο λιγότερο φωτεινός, όχι επειδή έχασε το επόμενο μεγάλο επιστημονικό μυαλό, αλλά επειδή έχασε το αναπόφευκτο και ανεξίτηλο αποτύπωμα, που ένα τέτοιο άτομο προορίζεται να αφήσει στους ανθρώπους και στον κόσμο γύρω τους».
Το δεύτερο μέρος αυτής της τριλογίας
είναι μουσικό και σχετίζεται με το σχήμα Molfessis Collective και το CD-book Fall Out (2023), που κυκλοφορεί από το label Καθρέφτης Ήχων Αληθινών του Μωυσή Ασέρ. Όπως διαβάζουμε και στο σχετικό booklet (με τα λόγια του Αλέξανδρου Μολφέση):
«Ο δίσκος αυτός, που κυκλοφορεί σε περιορισμένα συλλεκτικά αντίτυπα, ξεκίνησε από τα ποιήματα του Ρωμανού Μολφέση και ήταν αυτά που πυροδότησαν την έμπνευση για την δημιουργία του, σε συνδυασμό με μια παλιά δική μου ιδέα για ένα ελληνικό “The Lamb Lies Down on Broadway” (σ.σ. το 2LP των Genesis από το 1974) βασισμένο στην αναζήτηση της προσωπικότητας του Ρωμανού, θέμα που πάντα με συγκινούσε».
Προς τούτο ο Αλέξανδρος Μολφέσης συνθέτει τα 22 tracks του CD (μερικές συνθέσεις ανήκουν στους Ραφαήλ Μολφέση, Στάθη Βιτουλαδίτη και Νιλ Χάνον), γράφει τους στίχους (σ’ ένα τραγούδι στίχους γράφει ο Σωκράτης Αντύπας), ενορχηστρώνει και κάνει την παραγωγή (μαζί με τον Ραφαήλ Μολφέση).
Συγκροτείται, επίσης, για την ολοκλήρωση του πρότζεκτ κι ένα σχήμα, οι Molfessis Collective, τους οποίους θα αποτελούσαν οι: Αλέξανδρος Μολφέσης τραγούδι, κιθάρες, πιάνο, σύνθια, drum loops, ηλεκτρονικά, Ραφαήλ Μολφέσης κιθάρες, πλήκτρα, ηλεκτρονικά, Παύλος Διαμαντόπουλος μπάσο και Κώστας Χριστοδούλου ντραμς.
Τώρα, κοντά σ’ αυτή τη βασική τετράδα «στέκονται» και μερικοί guests σε μπάσο, αφήγηση, πιάνο και τραγούδι και κάπως έτσι όλη αυτή η ομάδα επιχειρεί να φέρει εις πέρας ένα σύνθετο μουσικό έργο, το οποίο, βεβαίως, έχει τα γενικά χαρακτηριστικά των concept albums του art rock. Και προφανώς –και κάτι τέτοιο ούτε κρύβεται, ούτε συζητιέται– οι Genesis, του πρώτου μισού των 70s, δεν μπορεί παρά να είναι μια τρανή μουσική αναφορά, μαζί βεβαίως με υπαινιγμούς από Beatles, David Bowie, Pink Floyd, Κώστα Τουρνά («Απέραντα Χωράφια»), «κλασική μουσική» και άλλα διάφορα, για τα οποία γράφει και ο ίδιος ο Αλέξανδρος Μολφέσης στις liner notes.
Το άκουσμα είναι ωραίο, και σε «κρατάει» καθ’ όλη την εξέλιξη της ηχογράφησης – εκεί όπου τραγούδια και ορχηστρικά διαδέχονται το ένα το άλλο, με τους αναγραμμένους στίχους στο booklet να βοηθούν οπωσδήποτε στην πληρέστερη κατανόηση του concept (και από την στιχουργική μεριά του).
Υπάρχει λυρισμός, αλλά υπάρχει και συγκίνηση, καθώς στην πορεία κατανοείς όλες τις διαστάσεις της ιστορίας – συνθέτοντας μόνος σου το «πορτρέτο» του Ρωμανού Μολφέση και σε σχέση με τα ενδιαφέροντά του, τις υπαρξιακές αγωνίες του, τις μορφές τού χθες, με τις οποίες είχε ανοίξει ένα είδος «διαλόγου», όπως για παράδειγμα με τον γερμανό σκακιστή, μαθηματικό και φιλόσοφο Emanuel Lasker (1868-1941), συνειδητοποιώντας τι μπορεί να ήταν εκείνο, που θα τον οδηγούσε, τελικώς, στο να βάλει τέλος στη ζωή του.
Βεβαίως το στιχουργικό ενδιαφέρον τού “Fall Out” είναι εκείνο που σε κρατάει, ως ακροατή, δέσμιό του καθ’ ολη τη διάρκεια της ακρόασης, αλλά και το συνθετικό-ερμηνευτικό-ενορχηστρωτικό δεν είναι απλώς συνοδευτικό, αλλά ουσιαστικό μέρος της συνολικής διάστασης του δίσκου – ενός δίσκου που περιέχει αυτό που λέμε ωραία τραγούδια και ιδιαίτερα ορχηστρικά, εναρμονισμένα πάντα με τις σύγχρονες όψεις του progressive rock.
Η εικαστική διευθέτηση του «πακέτου», με τα έργα του Γιάννη Σπυρόπουλου (1912-1990) ταιριάζει οπωσδήποτε (και αυτή) με τη συνολική «ατμόσφαιρα» του δίσκου.
Τώρα, το τρίτο μέρος της τριλογίας
, που σχετίζεται με τον Ρωμανό Μολφέση είναι το βιβλίο-μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Μολφέση «Παλινδρομικά Όνειρα», που κυκλοφόρησε τον Μάιο του 2023 από τις εκδόσεις Διάνοια. Όπως διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο του βιβλίου:
«Ένας 63χρονος πατέρας φτάνει νύχτα σε μια ερημική παραλία όπου βρίσκει επιτέλους, μετά από καιρό που τον ψάχνει, τον 25χρονο γιο του, Μόραν (σ.σ. είναι ο Ρωμανός Μολφέσης), καθισμένο σε ένα πεζούλι να κοιτά ατάραχος την θάλασσα. Θα καθίσει δίπλα του και θα συζητήσουν όσα δεν είπαν επί 25 χρόνια σε μια προσπάθεια να βρει τις απαντήσεις στο γιατί ο γιός του έφυγε έτσι ξαφνικά και απροειδοποίητα. Παράλληλα με την εξέλιξη της συζήτησης στον παρόντα χρόνο παρακολουθούμε τις σκέψεις του πατέρα καθώς ανατρέχει στις παλιές και πρόσφατες μνήμες του. Λίγο πριν το πάζλ ολοκληρωθεί θα συνειδητοποιήσουμε ότι ο χρόνος, ο χώρος και οι υπόλοιπες διαστάσεις των πραγμάτων είναι διαφορετικές από αυτές που νομίζουμε και το αναπόφευκτο φινάλε θα δώσει την εξήγηση που ο έμπειρος αναγνώστης έχει πιθανότατα ήδη αφουγκραστεί. Θρίλερ, σύγχρονο δράμα, ή αληθινή ιστορία. Σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για μια προσχηματική ή επιδεικτική σκηνοθετικά στυλιζαρισμένη απόπειρα αποπροσανατολισμού με στόχο την έκπληξη ή τον εντυπωσιασμό. Ο συγγραφέας, μάς κουβαλά μαζί του σε μια ονειρική παλινδρόμηση γεμάτη εφιάλτες κι αλήθειες ανάμεσα στα όρια της πραγματικότητας και της Ζώνης του Λυκόφωτος που εδρεύουν στο μυαλό του».
Μια τριλογία λοιπόν, που διαβάζεται και ακούγεται, πολύ ειδικού συναισθηματικού φορτίου και η οποία έχει τον τρόπο να αγγίζει βαθιά τον αναγνώστη / ακροατή από εντελώς διαφορετικές πλευρές.
Επαφή: https://akakia.net/shop/a-noisy-bar/, info@musicmirror.gr, www.musicmirror.gr, info@dianiapublications.com

2 σχόλια: