Ένα ενδιαφέρον και χρήσιμο βιβλίο είναι
το «Δημήτρης Κοντογιάννης 50 Χρόνια Λαϊκό Τραγούδι, Δημοτικό / Ρεμπέτικο /
Σύγχρονο» [Εκδόσεις Χαμάμ, 2023] του συγγραφέα Κώστα Μπαλαχούτη, γνωστού
ευρύτερα για την αγάπη του για το λαϊκό τραγούδι (δικά του είναι διάφορα βιβλία
για τον Βαγγέλη Περπινιάδη, τον Στέλιο Καζαντζίδη, την Γιώτα Λύδια, τον Χρήστο
Νικολόπουλο, τον Μιχάλη Μενιδιάτη και άλλους πολλούς).
Στο βιβλίο αυτό ο Μπαλαχούτης ασχολείται
με τον σημαντικό τραγουδιστή του νεολαϊκού Δημήτρη Κοντογιάννη, μέλος στα
σέβεντις της Ρεμπέτικης Κομπανίας, και πασίγνωστου βεβαίως για την παρουσία του
σε ιστορικούς δίσκους του πιο νέου λαϊκού, από το τέλος της δεκαετίας του ’70
και του πρώτου μισού του ’80, σαν τους: «Η Εκδίκηση της Γυφτιάς», «Τα Δήθεν»,
«Οι Κυβερνήσεις Πέφτουνε μα η Αγάπη Μένει», «Παίξε Χρήστο Επειγόντως», «Όλοι
Δικοί μας Είμαστε» κ.λπ.
Το βιβλίο αποτελείται από έξι βασικά μέρη, μαζί με επίλογο, δισκογραφία και section με φωτογραφίες. Κάθε μέρος εν τω μεταξύ αποτελείται από δύο τμήματα. Στο πρώτο ο Κ. Μπαλαχούτης περιγράφει σε αδρές γραμμές το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο, μαζί και το αισθητικό του λαϊκού τραγουδιού, κάθε επιμέρους εποχής, ενώ στο δεύτερο τμήμα (κάθε μέρους) είναι ο Δ. Κοντογιάννης εκείνος που αφηγείται τη ζωή του, σε σχέση με την καλλιτεχνική διαδρομή του, άλλα όχι μόνο.
Στο δεύτερο μέρος καταγράφεται το πρώτο μισό της δεκαετίας του ’60, όταν ο Κοντογιάννης είναι έφηβος, έχοντας πάντα το δημοτικό τραγούδι σαν παρακαταθήκη, εντρυφώντας παράλληλα στο ρεπερτόριο του Καζαντζίδη και του Περπινιάδη – λαϊκούς ερμηνευτές δηλαδή, που είχαν στη φλέβα τους (και) το δημοτικό.
Το τρίτο μέρος έχει να κάνει ουσιαστικά με τα χρόνια της δικτατορίας. Ο Κοντογιάννης είναι φαντάρος, και μέσω του στρατού (στη Μυτιλήνη βασικά) μπορεί και βάζει σε μια τροχιά την πιο σοβαρή έως τότε ενασχόλησή του με το τραγούδι.
Στο τέταρτο μέρος καλύπτεται η πορεία του Κοντογιάννη, μετά το στρατό, αλλά πριν την Μεταπολίτευση, όταν υπάρχει χούντα ακόμη. Ο Κοντογιάννης είναι βασικά ξυλουργός στα πάτρια, αλλά κάποια στιγμή αποφασίζει να έλθει στην Αθήνα, εκεί όπου μπλέκει πιο πολύ με τα καλλιτεχνικά (δίχως να αφήσει, στην αρχή τουλάχιστον, το βασικό επάγγελμά του). Οι πρώτες δουλειές στις μπουάτ της Πλάκας, το ’73, ο αδελφός του δημοσιογράφος Γιώργος Κοντογιάννης, ο ερευνητής Σπύρος Παπαϊωάννου, ο Μανώλης Δημητριανάκης, ο Βαγγέλης Μαρίνος κ.ά. – μια παρέα τέλος πάντων, που θα προσανατολίσει τον Κοντογιάννη περισσότερο προς το ρεμπέτικο (και όχι προς το δημοτικό ή το κλασικό λαϊκό).
Στο πέμπτο μέρος καταγράφεται το δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’70, που συμπίπτει με την πρώιμη μεταπολίτευση. Εδώ το πράγμα αρχίζει πλέον να σχηματοποιείται, καθότι παίρνει μπροστά η Ρεμπέτικη Κομπανία, ενώ ο Κοντογιάννης συνεργάζεται με τον Τσιτσάνη, στο Θεμέλιο της Πλάκας, πριν προκύψουν οι συνεργασίες με Ξυδάκη-Ρασούλη-Σαββόπουλο-Παπάζογλου και λοιπούς, που θα συγκεκριμενοποιούνταν πάνω στη «Γυφτιά» και τα «Δήθεν». Ο Κοντογιάννης στο τέλος της δεκαετίας του ’70 είναι πια ένας τραγουδιστής με το δικό του βάρος.
Το τελευταίο μέρος, το έκτο, περιγράφει τα χρόνια της μεγάλης δόξας του Δημήτρη Κοντογιάννη στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ’80, φθάνοντας σιγά-σιγά έως και τις μέρες μας. Για μένα αυτό είναι το πιο ενδιαφέρον μέρος του βιβλίου (όχι πως τα άλλα είναι αδιάφορα – δεν εννοώ αυτό), επειδή συμπίπτει με μια πολιτισμική αλλαγή, που συνέβη τότε, σε σχέση με το (νεο)λαϊκό και το ρεμπέτικο, και στην οποία αλλαγή, που συμπίπτει και με την πολιτική αλλαγή του ’81, ο Κοντογιάννης ήταν ίσως ο πιο βασικός πρωταγωνιστής – αυτός τέλος πάντων που φαινόταν προς τα έξω. Η εικόνα της έκρηξης του λαϊκού, εκείνη την εποχή, δεν αντιπροσωπεύεται καλύτερα από τον Δημήτρη Κοντογιάννη. Πολλές οι πληροφορίες εδώ, που σίγουρα θα ενδιαφέρουν όχι μόνον τους επαΐοντες, αλλά και ευρύτερα.
Όπως το έγραψα και στην αρχή λοιπόν... ένα ενδιαφέρον και χρήσιμο βιβλίο από τον Κώστα Μπαλαχούτη.
Επαφή: https://ogdooshop.gr/%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1/%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%AE%CF%84%CF%81%CE%B7%CF%82-%CE%9A%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82-50-%CE%A7%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%B1-%CE%9B%CE%B1%CF%8A%CE%BA%CF%8C-%CE%A4%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%BF%CF%8D%CE%B4%CE%B9
Το βιβλίο αποτελείται από έξι βασικά μέρη, μαζί με επίλογο, δισκογραφία και section με φωτογραφίες. Κάθε μέρος εν τω μεταξύ αποτελείται από δύο τμήματα. Στο πρώτο ο Κ. Μπαλαχούτης περιγράφει σε αδρές γραμμές το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο, μαζί και το αισθητικό του λαϊκού τραγουδιού, κάθε επιμέρους εποχής, ενώ στο δεύτερο τμήμα (κάθε μέρους) είναι ο Δ. Κοντογιάννης εκείνος που αφηγείται τη ζωή του, σε σχέση με την καλλιτεχνική διαδρομή του, άλλα όχι μόνο.
Στο δεύτερο μέρος καταγράφεται το πρώτο μισό της δεκαετίας του ’60, όταν ο Κοντογιάννης είναι έφηβος, έχοντας πάντα το δημοτικό τραγούδι σαν παρακαταθήκη, εντρυφώντας παράλληλα στο ρεπερτόριο του Καζαντζίδη και του Περπινιάδη – λαϊκούς ερμηνευτές δηλαδή, που είχαν στη φλέβα τους (και) το δημοτικό.
Το τρίτο μέρος έχει να κάνει ουσιαστικά με τα χρόνια της δικτατορίας. Ο Κοντογιάννης είναι φαντάρος, και μέσω του στρατού (στη Μυτιλήνη βασικά) μπορεί και βάζει σε μια τροχιά την πιο σοβαρή έως τότε ενασχόλησή του με το τραγούδι.
Στο τέταρτο μέρος καλύπτεται η πορεία του Κοντογιάννη, μετά το στρατό, αλλά πριν την Μεταπολίτευση, όταν υπάρχει χούντα ακόμη. Ο Κοντογιάννης είναι βασικά ξυλουργός στα πάτρια, αλλά κάποια στιγμή αποφασίζει να έλθει στην Αθήνα, εκεί όπου μπλέκει πιο πολύ με τα καλλιτεχνικά (δίχως να αφήσει, στην αρχή τουλάχιστον, το βασικό επάγγελμά του). Οι πρώτες δουλειές στις μπουάτ της Πλάκας, το ’73, ο αδελφός του δημοσιογράφος Γιώργος Κοντογιάννης, ο ερευνητής Σπύρος Παπαϊωάννου, ο Μανώλης Δημητριανάκης, ο Βαγγέλης Μαρίνος κ.ά. – μια παρέα τέλος πάντων, που θα προσανατολίσει τον Κοντογιάννη περισσότερο προς το ρεμπέτικο (και όχι προς το δημοτικό ή το κλασικό λαϊκό).
Στο πέμπτο μέρος καταγράφεται το δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’70, που συμπίπτει με την πρώιμη μεταπολίτευση. Εδώ το πράγμα αρχίζει πλέον να σχηματοποιείται, καθότι παίρνει μπροστά η Ρεμπέτικη Κομπανία, ενώ ο Κοντογιάννης συνεργάζεται με τον Τσιτσάνη, στο Θεμέλιο της Πλάκας, πριν προκύψουν οι συνεργασίες με Ξυδάκη-Ρασούλη-Σαββόπουλο-Παπάζογλου και λοιπούς, που θα συγκεκριμενοποιούνταν πάνω στη «Γυφτιά» και τα «Δήθεν». Ο Κοντογιάννης στο τέλος της δεκαετίας του ’70 είναι πια ένας τραγουδιστής με το δικό του βάρος.
Το τελευταίο μέρος, το έκτο, περιγράφει τα χρόνια της μεγάλης δόξας του Δημήτρη Κοντογιάννη στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ’80, φθάνοντας σιγά-σιγά έως και τις μέρες μας. Για μένα αυτό είναι το πιο ενδιαφέρον μέρος του βιβλίου (όχι πως τα άλλα είναι αδιάφορα – δεν εννοώ αυτό), επειδή συμπίπτει με μια πολιτισμική αλλαγή, που συνέβη τότε, σε σχέση με το (νεο)λαϊκό και το ρεμπέτικο, και στην οποία αλλαγή, που συμπίπτει και με την πολιτική αλλαγή του ’81, ο Κοντογιάννης ήταν ίσως ο πιο βασικός πρωταγωνιστής – αυτός τέλος πάντων που φαινόταν προς τα έξω. Η εικόνα της έκρηξης του λαϊκού, εκείνη την εποχή, δεν αντιπροσωπεύεται καλύτερα από τον Δημήτρη Κοντογιάννη. Πολλές οι πληροφορίες εδώ, που σίγουρα θα ενδιαφέρουν όχι μόνον τους επαΐοντες, αλλά και ευρύτερα.
Όπως το έγραψα και στην αρχή λοιπόν... ένα ενδιαφέρον και χρήσιμο βιβλίο από τον Κώστα Μπαλαχούτη.
Επαφή: https://ogdooshop.gr/%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1/%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%AE%CF%84%CF%81%CE%B7%CF%82-%CE%9A%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82-50-%CE%A7%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%B1-%CE%9B%CE%B1%CF%8A%CE%BA%CF%8C-%CE%A4%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%BF%CF%8D%CE%B4%CE%B9
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου