TOMUTONTTU φινλανδικό weird II

Από πλευράς ονομάτων τα φινλανδικά γκρουπ της Fonal σκίζουν (τουλάχιστον για ’μας, που δεν γνωρίζουμε τη γλώσσα). Πάμε παραμέσα... Tomutonttu είναι το «άλλο εγώ» τού Jan Anderzen από το Tampere, ενός μουσικού που υπάρχει στη σκηνή από το 1995, μέσω του project Kemialliset Ystavat. Ως Tomutonttu πρέπει να ξεκινά εκεί γύρω στο 2002, στην αρχή ηχογραφώντας μόνο σε κασέτες και εν συνεχεία σε βινύλιο. Το πρώτο από τα δύο άλμπουμ του, που εδώ παρουσιάζουμε, κυκλοφόρησε σε LP το 2006 από την Ultra Eczema, ενώ το δεύτερο, επίσης σε LP (2007), από την Beta-Lactam Ring. Και τα δύο επανεκδίδονται τώρα σε CD από τη Fonal, δίνοντάς μας αφορμή για ό,τι επακολουθεί. Το “Tomutonto” (31:04), όπως ήδη πληροφορείστε, δεν είναι από ’κείνα τα folk-avant ηχογραφήματα, που επιβάλλονται δια του όγκου τους. Το άλμπουμ διαρκεί «λίγο», με μικρά και λίγο μεγαλύτερα θέματα (από 1:31 έως 6:35), στα οποία όμως συμπιέζεται ένας ευρύτατος ηχητικός κόσμος. Θα μπορούσε να μιλήσει κάποιος για ένα είδος «περιβαλλοντικής electronica», αν ο όρος δεν ήταν ήδη... ανενεργός, από τους new-agers. Παρά ταύτα, και το ένα και το άλλο ισχύουν. Και το «περιβαλλοντικό», με ήχους της φύσης – ζώα, έντομα, άλλα τινά – και το «electronica», αφού χρησιμοποιούνται samples, γίνονται λούπες, επισυμβαίνουν στούντιο-επεξεργασίες, ανασύρονται εφέ, λειτουργούν κολάζ. Θα το ξαναπούμε. Υπάρχει μιαν... αρχαιοπρέπεια σε πολλά folky έργα των σύγχρονων Φινλανδών. Κάπως σαν μια μέθοδο να αποδωθούν «ευθύνες» στο σημερινό τρόπο ζωής, που προαπαιτεί την απομάκρυνση του ανθρώπου από το φυσικό του χώρο. Και όντως. «Παραμυθιάζονται» αγρίως οι Σκανδιναυοί, επισκεπτόμενοι με δέος το υποσυνείδητο, αναβιώνοντας ξεγραμμένους μύθους, ζώντας αγκαλιά με... συμπαθή τέρατα και ομολογημένες χίμαιρες. Το είδαμε στο «Άσε το κακό να μπει», το ακούμε στα άλμπουμ της Fonal Records... Στο “Tomutonttu” (36:28) – παρότι η γενικότερη προβληματική και αισθητική δεν αλλάζει – ο Anderzen εμφανίζεται ακόμη πιο ερμητικός. Οι λούπες του έχουν μεγαλύτερο ρόλο στα διαδραματιζόμενα, οι φυσικοί ήχοι ακούγονται περισσότερο έντονοι, ενώ τα σχεδιασμένα υποστρώματα μοιάζει να συμβολίζουν πια τον ακίνητο... γεωλογικό χρόνο. Αναπαρίσταται η εποχή των ανθρωπιδών; Πιθανώς, αφού οι «ανθρώπινοι» ήχοι δεν αγγίζουν το όριο της ομιλίας, χαμένοι μέσα στο γενικότερο ζωολογικό και πτηνολογικό περίγυρο.