BOB DYLAN All the way down to Patras

Θόρυβος γίνεται πάλι για τον Bob Dylan – αφορμή το χριστουγεννιάτικο CD – τον άνθρωπο που άλλαξε στα sixties την πορεία του rock (για να το περιορίσουμε λίγο...) όχι μόνο στην Αμερική, αλλά παντού στον κόσμο, μέσω των αμέτρητων κλώνων, σοβαρών, ή μη, που εμφανίστηκαν άμα τη εμφανίσει εκείνου. Φθάσαμε να μιλάμε και να γράφουμε για τον Γάλλο Dylan, τον Γερμανό Dylan, τον Βέλγο Dylan, τον Έλληνα Dylan, τον Ιάπωνα Dylan (στη... θρασύτατη χώρα όπου εμφανίστηκε και folk-rock γκρουπ στα early-seventies με το όνομα “Dylan II”!!) κ.ο.κ., συνδέοντας στην ουσία κάθε προσπάθεια να αποδωθεί ένα τραγούδι με μια φωνή και μια κιθάρα, με την ντυλανική «κατάρα». Εκείνο που ξεχωρίζει την καθημερινή «περίπτωση Dylan» από άλλες, παλαιές και ιστορικές, που απολαμβάνουν επίσης μεγάλη σύγχρονη δημοφιλία σε κάθε γωνιά του κόσμου (τηρουμένων των αναλογιών πάντα), είναι το γεγονός ότι ο ίδιος ο Dylan μοιάζει («μοιάζει» λέμε...) να μην έχει ουδεμία σχέση με όλα τούτα. Η «βαρειά βιομηχανία» που έχει στηθεί γύρω από το όνομά του φαίνεται πως πετάει με αυτόματο πιλότο, αφού εκείνος μένει μακρυά από τα φώτα, εξακολουθώντας να μη δίνει (γενικώς) συνεντεύξεις, να μην απασχολεί τον Τύπο με κοσμικές βλακείες, εξακολουθώντας να παραμένει για τους πολλούς (δηλαδή εμάς) στριφνός και ακριβοθώρητος. Τα έχει εξηγήσει και στην αυτοβιογραφία του... Βεβαίως, στο καθαρό μουσικό κομμάτι ο Dylan ίπταται χαμηλά εδώ και πολλά χρόνια, αφού τα άλμπουμ του στέκουν πια μόνο σε επίπεδο ήχου, παραγωγής, άντε και κάποιου στίχου – εκεί δηλαδή όπου ακουμπούν σχεδόν όλοι οι πρώην μεγάλοι, που αδυνατούν να φτιάξουν πια έστω και μισό ρεφρέν που να τραγουδιέται – κάνοντας, απλώς, και όπως μπορεί, εκείνο που έμαθε καλύτερα. Και ο Δομάζος, εξάλλου, δεν έχει ξεχάσει να παίζει μπάλα... Το 1989 υπήρξε μια χρονιά-σταθμός για τους έλληνες fans (και όποιους άλλους) του Bob Dylan. Η γενιά που μεγάλωσε με τα τραγούδια του, ζώντας τα παράλληλα μ’ εκείνον, θα είχε την ευκαιρία να τον δει «ζωντανό» για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Αρχικώς στην Πάτρα, στο Εθνικό Στάδιο (νυν Παμπελοποννησιακό) στις 26 Ιουνίου (ενταγμένη η συναυλία μέσα στο τότε Διεθνές Φεστιβάλ) και δύο ημέρες αργότερα (28 Ιουνίου) στην Αθήνα (στο ένθετο αναφέρεται "AEK Stadium", είχα όμως την εντύπωση πως ήταν στη Λεωφόρο – όποιοι παρευρίσκονταν γνωρίζουν την αλήθεια). Ο Dylan μάς επισκεπτόταν στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής περιοδείας του, ερχόμενος από Ιταλία και Τουρκία, έτοιμος να παρουσιάσει καινούρια θέματα, αλλά και κάποια από τα δεκάδες κλασικά. Αν και βρισκόμουν τότε στην Πάτρα, μία συναυλία του Dylan δεν ήταν στις προτεραιότητές μου. Κάτι ο χώρος – σιχαίνομαι τα live στα στάδια – κάτι ο «μύθος» που δεν λειτουργούσε εντός μου (γεννήθηκα στα sixties, δεν τα έζησα), κάτι οι διαφορετικές επιλογές (18 μέρες αργότερα θα παρακολουθούσα το live ζωής του Hermeto Pascoal στο Ρωμαϊκό Ωδείο)... απείχα. Φίλοι μού μίλησαν, θυμάμαι, για τον τυπικό επαγγελματία Dylan, που δεν απευθύνθηκε ούτε μία φορά στο κοινό, που «έφτυνε» με το δικό του τρόπο. Γνωστό, αλλά αδιάφορο. Αυτός είναι ο Dylan και σε όποιον από ’μας αρέσει. Άλλο είναι το πρόβλημα… Δύο μέρες αργότερα, στην Αθήνα, η έκπληξη θα λεγόταν Van Morrison. Ένα-δυο τραγούδια θα τα έλεγαν μαζί! Και από πλευράς καταγραφών; Tο ιταλικό bootleg “All the way down to Italy” [2CD, Templar TCD 20, 1991] είναι το μόνο που περιέχει άρωμα Ελλάδας· το “Tears of rage” των Dylan και Richard Manuel από το “The Basement Tapes” (Πάτρα) και το “House of gold” του Hank Williams (Αθήνα). Ο ήχος του CD μέτριος, η απόδοση της μπάντας πολύ καλή (το αντιλαμβάνεσαι - ιδίως στο «πατρινό») και βεβαίως, τα τραγούδια μεγάλα.