Πέρυσι τoν Δεκέμβριο τo Πλανόδιον αφιέρωσε το τεύχος του αρ. 45 στην μεγάλη ρωσίδα ποιήτρια Άννα Αχμάτοβα. Στο ίδιο τεύχος ο Γιάννης Πατίλης με τον Γιώργο Ζεβελάκη έφεραν στο φως τις άγνωστες λεπτομέρειες της απόπειρας αυτοκτονίας, με ενέσεις μορφίνης, του αδελφού της Αντρέι Γκορένκο και της συζύγου του Μαρίας Σμουντσίλλο – πολιτικούς πρόσφυγες στην Αθήνα – το βράδυ της 11ης Φεβρουαρίου 1920 (λίγες εβδομάδες μετά τον θάνατο του μονάκριβου παιδιού τους), στο ξενοδοχείον «Κρόνιον» της πλατείας Ομονοίας. Την επομένη ο Αντρέι υπέκυψε, ενώ η Μαρία μόλις διεσώθη από τους γιατρούς. Οχτώ μήνες αργότερα γεννήθηκε το παιδί τους Ανδρέας, το οποίο εκυοφορείτο εν αγνοία τους κατά την στιγμή της απόπειρας. Το παιδί αυτό, ο Ανδρέας Γκορένκο ο νεώτερος, ως Έλληνας πλέον, μεγάλωσε στην Αθήνα, έκανε καριέρα στην Ελληνική Αεροπορία και υπηρέτησε ως αρχηγός σμήνους βομβαρδιστικών κατά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο και τον πόλεμο της Κορέας. Η Ηρώ Νικοπούλου συνεχίζοντας τις έρευνες του περιοδικού εντόπισε τον Ιανουάριο του 2009 τον τάφο της οικογενείας Γκορένκο στην Αθήνα. Οι ανακαλύψεις αυτές έκαναν ιδιαίτερη αίσθηση, ιδίως στη Ρωσία. Το Μουσείο Αχμάτοβα στην Αγία Πετρούπολη και η Ρωσική Πρεσβεία στην Αθήνα, ύστερα από πρωτοβουλίες του περιοδικού, ζήτησαν με αίτημά τους να κηρυχθεί ο τάφος των Γκορένκο «Αθηναϊκό Μνημείο», ενώ η συνεργάτιδά μας Ευγενία Κριτσέφτσκαγια συμμετείχε με σχετική ανακοίνωσή της στο συνέδριο για τα 100 χρόνια από τη γέννηση της Άννας Αχμάτοβα στο Νόβγκοροντ, και το ρωσικό κανάλι TV 100 της Αγίας Πετρούπολης στις 29/09/2009 παρουσίασε στο κεντρικό βραδινό του δελτίο τα γεγονότα με εκτενές ρεπορτάζ και συνεντεύξεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι από εληνικής πλευράς ετοιμάζεται παραγωγή της γνωστής σειράς «Παρασκήνιο» της Ελληνικής Τηλεόρασης με σκηνοθέτη τον Λευτέρη Ξανθόπουλο και θέμα την ανακάλυψη αυτή του περιοδικού. Στον σύνδεσμο που σας επισυνάπτουμε [www.youtube.com/watch?v=WLteadNz4D0] μπορείτε να παρακολουθήσετε (δυστυχώς χωρίς ελληνικούς υπότιτλους) την σχετική εκπομπή της ρωσικής τηλεόρασης. Εκεί μπορείτε να δείτε πλάνα από την παράδοση των κειμηλίων της Μαρίας Σμουντσίλλο στο Μουσείο της Άννας Αχμάτοβα, τα οποία διέθεσε η Λία Κοσσαρά-Γκορένκο, χήρα του Ανδρέα Γκορένκο του νεώτερου, καθώς και μοναδικά στιγμιότυπα από το μνημόσυνο που έκανε το Πλανόδιον και οι φίλοι του στις 15 φεβρουαρίου 2009 στον τάφο της οικογενείας Γκορένκο στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, εις μνήμην του Αντρέι Γκορένκο αλλά και όλων των λογίων και καλλιτεχνών που χάθηκαν από τις διώξεις του σοβιετικού καθεστώτος.
Το Πλανόδιον
Απίστευτη ιστορία, με πρόδηλο ενδιαφέρον, αφού αφορά κομμάτι της ζωής τής μεγάλης ρωσίδας ποιήτριας Άννα Αχμάτοβα (1889-1966). Κι εδώ έρχεται η δική μου μικρή και πιστευτή ιστορία… όταν πριν από κάμποσα χρόνια εντόπισα στο Μοναστηράκι ένα 10ιντσο LP της σοβιετικής εταιρίας Μελόντια από το 1982 [ΜOHO δηλ. μονοφωνική έκδοση, 33 Д 21655-6], στο οποίο ακουγόταν η ίδια η Αχμάτοβα να απαγγέλει τα ποιήματά της στη ρωσική, εννοείται, γλώσσα. Δεν τη γνωρίζω τη γλώσσα, ούτε διαβάζω το κυριλλικό αλφάβητο, επειδή όμως πολλά γράμματα είναι κοινά με τα δικά μας υπάρχουν λέξεις που αποκρυπτογραφούνται. Τέλος πάντων… Εκείνο που έχει αξία, στη συγκεκριμένη ηχογράφηση (για όσους δεν αντιλαμβάνονται τη ρωσική εννοώ) είναι η φωνή, ο τρόπος και το αίσθημα που αφήνουν οι απαγγελίες. Η ποιήτρια πρέπει να είναι σε σχετικά προχωρημένη ηλικία (ίσως κοντά στα 70). Η φωνή της, σταθερή, αλλά καταπονημένη, παίρνει, στην πορεία του δίσκου, διάφορα χρώματα. Άλλοτε ξερή και στριγγή, σχεδόν μακάβρια, και άλλοτε περισσότερο συναισθηματική, αποδίδει τους στίχους της με πλήρη μουσικότητα. Υποβοηθά, φυσικά, το γεγονός ότι πολλοί εξ αυτών είναι ομοιοκατάληκτοι (με διπλή ή σταυρωτή ομοιοκαταληξία). 
Τα πέντε τελευταία ποιήματα (απόσπασμα από το Τρίπυχο) μοιάζουν πιο «ελεύθερα» και γι’ αυτό, ίσως, ακόμη πιο προσωπικά. Καρφωμένες λέξεις, που σύρονται σχεδόν χωρίς ανάσα…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου