JANNIS ZOTOS οι σιγανές φωνές της μνήμης

Η παρουσία του Μίκη Θεοδωράκη στα πρώην ανατολικο-γερμανικά μουσικά πράγματα, όπως έχω ξαναγράψει εδώ http://is.gd/zcNgMZ, είχε περάσει από ατραπούς και λεωφόρους. Έτσι, ενώ στο δεύτερο μισό των sixties ο Ζορμπάς ή το Βάρκα στο γιαλό τυπώνονταν σε ετικέτες Amiga, στα πρώτα χρόνια του ’70 το έργο του είχε πέσει σε δυσμένεια. Είχε πει ο ίδιος ο Θεοδωράκης στην εφημερίδα Αυγή (30/9/2011): «όταν στα 1970, από το Στρατόπεδο του Ωρωπού κατήγγειλα την ηγεσία του ΚΚΕ ότι διασπά την Αντίσταση, το καθεστώς της Ανατολικής Γερμανίας απαγόρευσε τη μουσική μου και κατέστρεψε τους δίσκους μου». Για να συνεχίσει: «τελικά στο Ανατολικό Βερολίνο κατόρθωσα να πάω όταν εξομαλύνθηκαν οι σχέσεις μου με το ΚΚΕ (υποψήφιος δήμαρχος Αθήνας το 1978, Βουλευτής Επικρατείας 1981-1986). Όμως μετά και πάλι οι σχέσεις μου με την ηγεσία του ΚΚ Γερμανίας ψυχράθηκαν επειδή δήλωσα ότι είμαι υπέρ της ενότητας του Γερμανικού Λαού».Τον Φεβρουάριο του ’79, στο ένατο Festival des Politischen Liedes του Ανατολικού Βερολίνου η Μαρία Φαραντούρη τραγούδησε στην ελληνική “Wie schon ist meine liebe”, το Άσμα Ασμάτων δηλαδή από το Μαουτχάουζεν σε ποίηση Ιάκωβου Καμπανέλλη, ενώ την επόμενη χρονιά στη δέκατη διοργάνωση, θα παρευρισκόταν ο ίδιος ο συνθέτης, ο οποίος και θα παρουσίαζε το “Canto General”. Εκείνη η συναυλία στο Palast der Republik την 14/2/1980 θα ηχογραφείτο, θα κυκλοφορούσε σε 2LP από την Amiga, ενώ θα αποτελούσε και την αφορμή για τη γνωριμία του Μίκη Θεοδωράκη με τον Γιάννη Ζώτο, έναν έλληνα συνθέτη, μουσικό, ενορχηστρωτή και παραγωγό που είχε γεννηθεί στη Δρέσδη το 1958. Ο Ζώτος έχει μεγάλη καριέρα στην πρώην Ανατολική Γερμανία και νυν Γερμανία, καριέρα που συνδέεται στενά με τον Μίκη Θεοδωράκη και το έργο του (υπήρξε μουσικός σε σχετικές συναυλίες, ενορχηστρωτής στα άλμπουμ Gisela May/ Thanassis Moraitis – Mikis Theodorakis Lieder, Theodorakis sings Theodorakis, Birthday Concert ’95, Ήλιος και Χρόνος με την Μαρία Φαραντούρη και τον Rainer Kirchmann και άλλα τινά). Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, της συνεργασίας δηλαδή με τον Θεοδωράκη, εντάσσεται και το CD «Οι Σιγανές Φωνές της Μνήμης» [oudattack], το οποίον πρωτοβγήκε στη Γερμανία το 2007 και που κυκλοφορεί κι εδώ.
Ο Γιάννης Ζώτος μελοποιεί στίχους του συνθέτη, γραμμένους σε διάφορες εποχές (1942-43, 1946-47, 1949, 1967, 1973 1981) και τόπους (Τρίπολη, Αθήνα, Ικαρία, Μπουένος Άιρες)· στίχους βασικά ερωτικούς, που ναι μεν βρήκαν έξοδο δε δύσκολες εποχές, έχοντας όμως, ως αφετηρία, μιαν εσωτερική πίστη και αισιοδοξία για κάτι καλύτερο. Ο Ζώτος χρησιμοποιώντας κυρίως ηλεκτρικά όργανα στις ενορχηστρώσεις του παράγει ένα έντεχνο rock άλμπουμ, το οποίο θα μπορούσε να το αποκαλέσουμε ακόμη και progressive, βάσει των παλαιών χαρακτηρισμών. Προς folk κατευθύνσεις ορισμένες φορές, προς περισσότερο σκληρές κάποιες άλλες, το «Οι Σιγανές Φωνές της Μνήμης» με οδήγησε ν’ ανακαλέσω στη μνήμη μου την απλότητα της τραγουδοποιίας του πρόωρα χαμένου και ξεχασμένου Περικλή Χαρβά· ας πούμε το φερώνυμο κομμάτι, το «Θα ’ρθω να σε βρω», το «Εγώ κι εκείνη», το «Μικρή φαντασία». Έτσι, λοιπόν, παρότι οι στίχοι του Θεοδωράκη δεν είναι ομοιοκατάληκτοι –δεν αποτελούν δηλαδή προφανή τραγούδια– ο τρόπος του Γιάννη Ζώτου τους μετατρέπει σε τέτοια (σε τραγούδια), εκμεταλλευόμενος το ανοιχτό μελωδικό του τάλαντο, όπως και την ικανότητά του στην αρμονική επεξεργασία. Το αποτέλεσμα είναι κάτι (αρκετό) πέραν του συμπαθούς.