δύο ακόμη άλμπουμ της SATOKO FUJII

Η περίπτωση της ιαπωνίδας bandleader, συνθέτριας και πιανίστριας Satoko Fujii είναι ξεχωριστή (για να μην πω μοναδική) στα σύγχρονα jazz και improv σκηνικά. Και το «ξεχωριστή» δεν αναφέρεται μόνο στο κατά πώς δρα και σκέπτεται, εν σχέσει με την jazz και τον αυτοσχεδιασμό, αλλά και στον τρόπο μέσω του οποίου αποτυπώνονται τα διάφορα δικά της live ή στούντιο sessions (σε συνεχείς καλαίσθητες, κατά τον συνήθη ιαπωνικό τρόπο, δισκογραφικές εκδόσεις). Εσχάτως έφθασαν άλλα δύο CD της Satoko Fujii στα χέρια μου, κάτι που δείχνει πως η δισκογραφική παραγωγή τής Ιαπωνίδας συνεχίζεται απρόσκοπτη…

Το “Ichigo Ichie” [Libra Records, 2015] είναι ένα ιδιαίτερο άλμπουμ στην καριέρα τής Fujii (και του συζύγου και μόνιμου τρομπετίστα-συνεργάτη της Natsuki Tamura αν θέλετε), κυρίως γιατί αποτελεί το παρθενικό CD της με την… Satoko Fujii Orchestra Berlin. Αν και η Fujii ζει στο Βερολίνο από το 2011, μόλις τον τελευταίο καιρό κατόρθωσε να φέρει εις πέρας ένα σχέδιό της – να δώσει υπόσταση δηλαδή σε μιαν ορχήστρα, που να έχει έδρα την πόλη στην οποία ζει και εργάζεται. Κάτι που, έτσι κι αλλιώς, έχει τη σημασία του, αν σκεφθούμε πως η Fujii έχει πάθος με τις ορχήστρες έχοντας ιδρύσει… διάφορες σε διαφορετικές πόλεις (Νέα Υόρκη, Τόκιο, Ναγκόγια, Κόμπε – άπασες και με τις σχετικές ηχογραφήσεις).

Η Satoko Fujii Orchestra Berlin είναι μια 12μελής μπάντα μέλη της οποίας είναι οι: Matthias Schubert και Gebhard Ulmann τενόρο σαξόφωνα, Paulina Owczarek βαρύτονο σαξόφωνο, Natsuki Tamura, Richard Koch και Nikolaus Neuser τρομπέτες, Matthias Müller τρομπόνι, Kazuhisa Uchihashi κιθάρα, Satoko Fujii πιάνο, Jan Roder μπάσο και Michael Griener, Peter Orins ντραμς. Το ρεπερτόριο τής ορχήστρας αποτελείται, κατά βάση, από συνθέσεις της Fujii (οι τέσσερις εκ των οποίων είναι τα τέσσερα μέρη του “Ichigo Ichie”, ενώ η πέμπτη έχει τίτλο “ABCD”), χωρίς τούτο να σημαίνει πως η παρουσία όλων των υπολοίπων μουσικών είναι απλώς διεκπεραιωτική.

Το πρώτο μέρος του “Ichigo Ichie” ξεκινά με μια τρίλεπτη ντραμιστική καταιγίδα, που ακολουθείται από επίσης μακρόπνοα σόλι στο μπάσο από τον Roder και στο τρομπόνι από τον Müller και με τα συνολικά 12 λεπτά του να μοιάζουν με μιαν εξίσου μακρόπνοη εισαγωγή. Στο β μέρος της σύνθεσης η ορχήστρα αποκτά την πλήρη διάστασή της, με το horn section να αναλαμβάνει τα πρωτεία, ενώ τα πυκνώματα και τα αραιώματα της ηχητικής αφήγησης παρέχουν αφορμές στους οργανοπαίκτες για προσωπικές καταδείξεις. Το τρίτο δεκάλεπτο μέρος κινείται σε improv/ avant περιβάλλοντα με τον Tamura να «υποσκάπτει» (κατά τα συνήθη) το ακρόαμα και με τη φαντασία, εν γένει, να θεριεύει, τείνοντας σε ακραίες, αν και όχι οριακές free καταστάσεις. (Οι νύξεις, εξάλλου, στον ήχο και το γενικότερο περιβάλλον της Globe Unity Orchestra είναι οπωσδήποτε κάτι που δεν μπορεί παρά να χαροποιεί). Το “Ichigo Ichie” θα κλείσει με το πλέον εκρηκτικό μέρος του (το “4”), το οποίον αποτελεί και κάτι σαν επιτομή του ήχου του γκρουπ. Όσον αφορά στο 14λεπτο track “ABCD”, που ολοκληρώνει το άλμπουμ… εδώ έχουμε να κάνουμε με το απόλυτο «ελεύθερο» σκηνικό. Ένα free-improv track για μεσαία ορχήστρα, με καινοφανείς πνευστούς ήχους («πνιχτούς», «στραγγαλισμένους» κ.λπ.), απροσάρμοστα breaks και οριακή εικονοκλαστική αφήγηση, άπαντα ενταγμένα μέσα σ’ ένα… κατολισθητικό πλαίσιο, εντελώς τυχαίας εξέλιξης και προοπτικής.

«Το Satoko Fujii New Trio (Fujii – Nicholson – Itani) κυκλοφόρησε το παρθενικό CD του “Spring Storm” το 2013 (σ.σ. μπορείτε να δείτε εδώ… http://diskoryxeion.blogspot.gr/2013/11/satoko-fujii-jazz-improv.html). Από τότε έχουμε παίξει όχι μόνο στην Ιαπωνία, αλλά ακόμη στην Ευρώπη, όπως και στη Βόρεια Αμερική. Μάλιστα, μερικές φορές ο Natsuki Tamura συνδέθηκε με το σχήμα μας ως guest. Φέρνοντάς μας την ενέργεια και το χιούμορ του η μπάντα απέκτησε καινούρια χρώματα – αυτό είναι αλήθεια. Κάπως έτσι αποφασίσαμε να αλλάξουμε και τ’ όνομά μας, και από New Trio να μετονομαστούμε σε Tobira. “Tobira” στη γλώσσα μας σημαίνει “πόρτα”. Θέλησα ν’ ανοίξω την πόρτα δηλαδή, προκειμένου να φέρω φρέσκο αέρα στη μουσική μας, αποφεύγοντας να την κάνω πιο εσωστρεφή. Έγραψα τα κομμάτια στην παρτιτούρα, παρά ταύτα είναι η μπάντα εκείνη που τα έκανε ν’ ακούγονται τόσο ζωντανά. Ξέρουν όλοι τους τι... μπαχαρικά απαιτούνται για να το πετύχουν. Νοιώθω πάντα τόσο τυχερή, όταν έχω να κάνω με τέτοιους συνεργάτες. Πραγματικό αγαπώ τη γεμάτη από ενέργεια μουσική μας και ελπίζω να αρέσει και σ’ εσάς».

Αυτά γράφει στο μέσα μέρος του cover η Satoko Fujii σε σχέση με τους Tobira, δίνοντας κάποια βασικά στοιχεία τής ουσίας του νέου σχήματος (των Satoko Fujii Tobira). Είναι η line-up λοιπόν (Natsuki Tamura τρομπέτα, Satoko Fujii πιάνο, Todd Nicholson μπάσο και Takashi Itani κρουστά) εκείνη που κάνει τούτο το νεοϋορκέζικο CD (rec.17/6/2014), που έχει τίτλο “Yamiyo Ni Karasu” [Libra Records, 2015], να φαίνεται και να είναι διαφορετικό από το ας-το-πούμε προηγούμενο “Spring Storm”. Ο Tamura, εννοώ, έχει μεγάλη ευθύνη στη διαμόρφωση αυτού του νέου κλίματος, συμβάλλοντας με τα παιξίματά του όχι μόνο στην επέκταση των ηχοχρωμάτων του τρίο (που πλέον είναι κουαρτέτο), αλλά, την ίδιαν ώρα, απελευθερώνοντας τις ρυθμικές δυνάμεις, κάνει διακριτή την παρουσία των lead και των ρυθμικών οργάνων. Έτσι, τόσο το μπάσο, όσο και τα ντραμς αποκτούν περισσότερο χώρο κίνησης, δημιουργώντας συνεχώς νέα ρυθμικά patterns, μετατρέποντας τις κατά τ’ άλλα γραμμένες συνθέσεις της Fujii σε αναπάντεχα ακούσματα. Όλα τα tracks, από το πιο εκτεταμένο σε διάρκεια, το 14λεπτο “Hanabi”, μέχρι το 4λεπτο “Yamiyo ni karasu” είναι χαρακτηριστικά αυτής της πολυχρωματικής αντίληψης, η οποία στο επίσης 4λεπτο “Fuki” συμπυκνώνει (σ’ αυτόν το λίγο χρόνο) και τα δύο επιμέρους χαρακτηριστικά της – το φανταχτερό piano playing, που μπορεί ακόμη και να μελωδεί κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα, όπως και το γενικότερο πλάνο, που μπορεί να υποσκάπτει διαρκώς, δίχως ν’ ακυρώνει, την κλασική αφήγηση.

Επαφή: www.satokofujii.com