Παρασκευή 10 Νοεμβρίου 2017

Εκδόσεις ΣΚΑΡΙΦΗΜΑ – τρία βιβλία

Πριν λίγες ημέρες ένας αναγνώστης του δισκορυχείου, ο Σωτήρης, μου ταχυδρόμησε, μαζί με κάποιο παλαιότερο βιβλίο που έψαχνα, τρία βιβλία των μικρών εκδόσεων ΣΚΑΡΙΦΗΜΑ, των οποίων είναι υπεύθυνος. Τον ευχαρίστησα και σε προηγούμενα σχόλια, τον ευχαριστώ και τώρα. Νοιώθω μάλιστα την υποχρέωση (με τη σωστή έννοια), επειδή ο εκδοτικός οίκος είναι σημερινός και μικρός, να γνωστοποιήσω αυτά τα τρία βιβλία, καθώς εντάσσονται και στα γενικότερα ενδιαφέροντα του μπλογκ (και του γράφοντος εννοείται).
Το πρώτο βιβλίο είναι η νουβέλα του Κώστα Τσετσώνη Οι Τετράγωνοι Κύκλοι της Μύγας, που τυπώθηκε τον Δεκέμβριο του 2014. Ο Τσετσώνης γεννήθηκε το 1965 στην Αθήνα. Σπούδασε Ιατρική στη Θεσσαλονίκη και η συγκεκριμένη νουβέλα είναι το πρώτο του βιβλίο. Το αφήγημα, δυστυχώς, δεν έχω προλάβει ακόμη να το διαβάσω για να πω κάποια γνώμη.
Το επόμενο βιβλίο είναι ποιητικό. Είναι το Όρυγμα του Σαράντου Ρηγάκου, που τυπώθηκε τον Ιούνιο του 2016. Βασικά πρόκειται για ένα ποίημα, κομμένο σε δύο μέρη. Εδώ μια σύντομη κρίση.
Ο Ρηγάκος χρησιμοποιεί μια δική του βαριά και πολυδαίδαλη γραφή, που κινείται ενίοτε στα όρια της εκζήτησης, και που έχει ως αποτέλεσμα τα ποιήματά του να μην αποκρυπτογραφούνται πάντοτε εύκολα και γρήγορα. Βεβαίως, ο λόγος του έχει μια ροή – παρότι, πάντα, αυτό δεν αρκεί. Πολύ μικρό δείγμα:
«Δρεπανηφόρο κλύσμα/ στον μαύρο νεκρικό βόγγο/ ατελέσφορη αφωνία/ στο χείλος της επίφασης/ υπόφαιη ομίχλη/ οικοδομεί/ την ύστατη πλάνη».
Το τρίτο βιβλίο είναι, ασυζητητί, κάτι πολύ σημαντικό. Πρόκειται για το αυτοβιογραφικό κείμενο Μόνος του μεγάλου σουηδού συγγραφέα, ζωγράφου, φωτογράφου κ.λπ. Αυγούστου Στρίντμπεργκ (1849-1912), που τυπώθηκε τον Δεκέμβριο του 2016.
Οι εκδόσεις ΣΚΑΡΙΦΗΜΑ και ο επιμελητής Σπύρος Καρυδάκης έχουν κατά νου την πρώτη μετάφραση του έργου, που είχε γίνει από τον Ε.Ι. Χρυσάφη στις αρχές του προηγούμενου αιώνα (όπως διαβάζουμε). Έψαξα στην Εθνική Βιβλιοθήκη και εντόπισα τη συγκεκριμένη μετάφραση, και μάλιστα ως Μοναχός, τυπωμένη από τον Ελευθερουδάκη μάλλον το 1925. Όπως διαβάζουμε στα εισαγωγικά της νέας έκδοσης:
«Οι εκδόσεις Σκαρίφημα φρόντισαν για την επαναθεώρηση και διόρθωση της μετάφρασης του Ε.Ι. Χρυσάφη από τα Σουηδικά, που κυκλοφόρησε στις αρχές του 20ου αιώνα. Σε πολλές περιπτώσεις, λόγω της αδιαμόρφωτης δημοτικής της εποχής, των εκτεταμένων λαθών, των παρανοήσεων και των παραλείψεων, αναγκαστήκαμε να ξαναμεταφράσουμε λέξεις, προτάσεις και παραγράφους. Επαναφέραμε τη στίξη του συγγραφέα, με τις μικρές, κοφτές προτάσεις που χωρίζονται κυρίως από άνω τελείες, η οποία είχε χαθεί κατά τη μετάφραση. Ο επιμελητής προσέθεσε, όπου ήταν απαραίτητο, ορισμένες υποσημειώσεις».
Το βιβλίο τού Στρίντμπεργκ είναι καταπληκτικό – περιττό να το πω. Είναι ένα έξοχο δοκίμιο για τη σημασία του αυτοεγκλεισμού, με καίριες παρατηρήσεις για τον τρόπο που λειτουργούν οι άνθρωποι και μαζί και μόνοι (κυρίως μόνοι) και για το πώς, κάποιος, μπορεί να ανταπεξέλθει στο κοινωνικό μαρκάρισμα μέσω μιας εθελουσίας μοναξιάς, πριν επιζητήσει και πάλι την ανοχή ή την κατανόηση των πολλών. Ένα πολύ μικρό απόσπασμα:
«Όταν ξανασκέφτομαι τη συμβίωση με τους ανθρώπους, που κανονικά θα έπρεπε να παρέχει αληθινή μάθηση, βρίσκω ότι δεν ήταν παρά ένα σχολείο βασανισμού. Να είναι υποχρεωμένος κανείς κάθε στιγμή να βλέπει ασχήμιες, όταν διαθέτει το αισθητήριο της ομορφιάς, είναι ένα βασανιστήριο που τον παραπλανεί, έτσι ώστε να θεωρήσει εντέλει τον εαυτό του ως μάρτυρα. Να κλείνει πάλι τα μάτια από διακριτικότητα μπρος στις αδικίες, με τον καιρό τον καθιστούν παλιάνθρωπο. Στη συνέχεια, ως αποτέλεσμα αυτής της διακριτικότητας, το να συνηθίσει να καταπιέζει την άποψή του, τον καθιστά δειλό. Τελικά, το να φορτώνεται κάποιος την ευθύνη για σφάλματα που δεν έκανε ώστε να εξασφαλίσει την ησυχία του, τον υποβαθμίζει απαρατήρητα, ώστε μια ωραία ημέρα να καταλήγει να πιστέψει ότι είναι ελεεινός».
Στηρίζουμε και τους μικρούς (και πολύ προσεγμένους στην περίπτωσή μας) εκδοτικούς οίκους.

8 σχόλια:

  1. Πολύ σωστά, στηρίζουμε μικρούς εκδότες και βιβλιοπωλεία με πάθος και μεράκι. Και έχουμε πολλά - τουλάχιστον στο κέντρο της Αθήνας οι βιβλιόφιλοι τουρίστες εντυπωσιάζονται.
    Τυχαίνει να έχω τη μετάφραση Χρυσάφη σε φθηνή έκδοση τσέπης του 1985 από τις εκδόσεις Θεωρία - Ζ. Πηγής, Αθήνα, την επιμέλεια έχει κάνει ο αείμνηστος ποιητής Γιώργος Καραβασίλης που είχα τη χαρά να συναναστραφώ στο Au Revoir στην Πατησίων παλαιότερα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πραγματικά έχω μείνει άναυδος. Σας ευχαριστώ πολύ μέσα από την καρδιά μου για αυτό το περίσσευμα ευγένειας. Να είστε πάντα καλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Υποχρέωση με την ορθή έννοια ήταν. Δεν χρειάζεται να ευχαριστείς. Καλή συνέχεια!

      Διαγραφή
  3. Σ' ευχαριστώ πολύ Σωτήρη, καλή χρονιά και σ' εσένα!
    Και στη διεύθυνση και στο βιβλιοπωλείο - όπου και όπως είναι πιο εύκολο για σένα. Απλώς με ενημερώνεις...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Σας ευχαριστώ πολύ για τις ευχές. Να είστε καλά. Τα βιβλία τα άφησα στο βιβλιοπωλείο με το όνομα σας, μπορείτε να τα ζητήσετε όταν περάσετε. Ελπιζω να τα βρείτε ενδιαφεροντα. Σας άφησα και το πρώτο ποιητικό του Ρηγακου που είναι εξαντλημένο.Ευχαριστώ πολύ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή