BLUES REVIVAL 25: SKIP JAMES (1902-1969)

Από τους τραγουδοποιούς που έδωσαν «άλλη» ώθηση στο blues revival στα sixties, ο Skip James παραμένει έως και σήμερα ένα από τα πλέον μυθικά ονόματα του χώρου. Αυτό δεν οφείλεται μόνο (ή κυρίως) στην ιδιόμορφη ζωή του, αλλά πρώτον απ’ όλα στα τραγούδια του, αρκετά από τα οποία εξακολουθούν να απασχολούν τη μουσική κοινότητα. Το πόσο επιδραστικός υπήρξε για το ίδιο το blues πρώτα-πρώτα φαίνεται, κατ’ αρχάς, από το γεγονός πως δύο τραγούδια του αντιγράφηκαν με εμπνευσμένο, όντως, τρόπο από τον Robert Johnson. Αναφερόμαστε στο “Hellhound on my trail”, που είναι ίδιο με το “Devil got my woman” και στο “32-20 blues”, που έχει την ίδια μελωδία με το “22-20 blues”.

Ο Skip James, πριν τον πόλεμο, μπήκε στο στούντιο μόνον τρεις ημέρες του Φεβρουαρίου 1931 (στην πόλη Grafton του Wisconsin) και σ’ αυτό το διάστημα ηχογράφησε, όπως ο ίδιος είχε πει, 26 τραγούδια. Αν και η επίσημη δισκογραφία του δεν φαίνεται να επιβεβαιώνει κάτι τέτοιο –οι δύο καλύτερες συλλογές με τις complete recordings του στην Yazoo και την Document εμφανίζουν 18 θέματα συνολικώς– ό,τι μας παραδόθηκε από τον κορυφαίο αυτό μουσικό δεν μπορεί παρά να αποτελεί «κεφάλαιο».

Τον Nehemiah “Skip” James ανακάλυψαν, τον Ιούνιο του 1964, οι Henry Vestine (μετέπειτα κιθαρίστας των Canned Heat), John Fahey και Bill Barth. Ο Skip, που ήταν τότε 62 ετών, νοσηλευόταν σε νοσοκομείο της Tunica κατόπιν εγχείρισης στομάχου. Κι έτσι, μόλις έγινε καλά, οι φίλοι του τον πήραν σχεδόν σηκωτό από το νοσοκομείο και το τετραήμερο από τις 23 έως τις 26 Ιουλίου του ’64 τον «έσπρωξαν» να εμφανιστεί στο Newport, το οποίον και άλωσε με την υπέροχη φαλσέτο φωνή και τους μοναδικούς δακτυλισμούς του, ερμηνεύοντας το “Devil got my woman” (με το ωραίο δίστιχο «τη γυναίκα που αγαπώ την έκλεψα από τον καλύτερό μου φίλο/ στάθηκε όμως τυχερός και μου την ξαναπήρε πίσω») και τα “Cherry ball blues”, “Sick bed blues” και “Cypress grove blues”.

Το πρώτο μεγάλο του session θα πραγματοποιηθεί την 16η Δεκεμβρίου 1964, στην Falls Church της Virginia. Εκεί ο Skip James θα ερμηνεύσει κλασικό (“Hard time killin’ floor blues”, “Devil got my woman”, “Cherry ball blues”, “Special rider blues” κ.λπ.) και πιο καινούριο υλικό (“Sickbed blues”, “Washington D.C. Ηospital Center blues” κ.λπ.) εμφανώς επηρεασμένος από το πήγαινε-έλα των νοσοκομείων.

Οι εγγραφές του στην Vanguard, για τις οποίες είναι περισσότερο γνωστός και στην Ελλάδα (εξαιρουμένων εκείνων στο Newport από τον Ιούλιο του ’64), θα ξεκινήσουν στη Νέα Υόρκη στο διάστημα 9-10 Ιανουαρίου του 1966. Έγραψα για «Ελλάδα»; Ναι. Ήταν το κείμενο του Τάσου Φαληρέα στο περιοδικό ΤΖΑΖ #4 (Σεπτέμβριος 1978), που είχε ρίξει τον αρχικό σπόρο.
Το πρώτο LP είχε τίτλο  “Today!” και περιλάμβανε δώδεκα θέματα, τα μισά εκ των οποίων ο Skip James τα είχε πρωτοπαρουσιάσει σ’ εκείνο το ιστορικό session τού 1931. Ανάμεσά τους και το “I’m so glad” (που το είχε ήδη ξαναπεί για λογαριασμό της Biograph, βλ. δισκογραφία), το οποίο θα ηχογραφούσαν και οι Cream, τον Σεπτέμβριο του ’66, κάνοντάς το γνωστό σε όλον τον κόσμο. Εξαιρετικό τραγούδι με λίγους στίχους, που κάθε άλλο παρά υπογράμμιζαν τη χαρούμενη διάθεση του αφηγητή, βασιζόταν σε μία σειρά εντυπωσιακά γρήγορων δακτυλισμών, που θα έγραφαν ιστορία.

Θ’ ακολουθήσει ένα session στη Βοστώνη, κάπου μέσα στο 1966, πριν την έκδοση του δεύτερου και τελευταίου άλμπουμ του για την Vanguard, που είχε ηχογραφηθεί κι εκείνο στη Νέα Υόρκη, από τις 22 έως τις 24 Μαρτίου 1967 και το οποίο είχε τίτλο “Devil Got my Woman”.

Εκ νέου με παλαιό και νέο υλικό, ο Skip James θα αποδείκνυε πως ένας άνθρωπος ακόμη και στα 65 χρόνια του θα μπορούσε να κρατά ψηλά τη νεανική τέχνη του, παίζοντας και τραγουδώντας με την ίδια συναισθηματική έξαψη και δεξιοτεχνία.

Δυστυχώς, όμως, η υγεία του εξακολουθούσε να τον ταλαιπωρεί. Έπειτα δε από μιαν εμφάνισή του στο Bloomington της Indiana (30 Μαρτίου 1968) ο Skip James θα αποσυρθεί οριστικώς από τη σκηνή, αφήνοντας την τελευταία του πνοή ενάμισι χρόνο αργότερα (30 Οκτωβρίου 1969) στη Φιλαδέλφεια, πόλη στην οποία είχε μετακομίσει μετά την επαναδραστηριοποίησή του.

Δισκογραφία (επιλογή) 

1. The Greatest of the Delta Blues Singers – Melodeon MLP 7321 – 1965 (το session της 16ης Δεκεμβρίου 1964)

2. A Tribute to Skip James/ Volume one/ Never Before on LP – Biograph BLP-12016 – 1965 (η συνέχεια του session της 16ης Δεκεμβρίου 1964) 

3. Today! – Vanguard VSD 72919 – 1966

4. Devil Got my Woman – Vanguard VSD 79273 – 1968 

5. (1964-1967) – AUS. Private Record PR 3 – 1987

6. Live at "The 2nd Fret", Philadelphia – AUS. Document DLP 523 – 1988 (rec. 1966) 

7. She Lyin’ – Genes GCD 9901 – 1993 (rec. Αύγουστος 13 & 20, 1964 από τους John Fahey, Bill Barth και rec. 1964 "live" at the Ontario Place Coffee House in Washington, D.C.)

8. Skip’s Piano Blues – Genes GCD 9910 – 1996 (rec. 29-30 Οκτωβρίου 1964) 

9. Rare and Unreleased – Vanguard CD 79715-2 – 1998 (rec. 1967)

10. The Complete Bloomington, Indiana Concert March 30, 1968/ Part I – AUS. Document DOCD-5633 – 1999 

11. The Complete Bloomington, Indiana Concert March 30, 1968/ Part II – AUS. Document DOCD-5634 – 1999

12. Live/ Cafe Au Go Go 1965 – Rockbeat ROBE 3251 – 2014 (ως Bukka White & Skip James)