BARRE PHILLIPS: End To End [ECM, 2018]
Ο αμερικανός κοντραμπασίστας, αλλά χρόνια εγκατεστημένος
στην Ευρώπη, Barre Phillips
είναι πια 84 ετών. Πέρυσι όμως, στα 83 του, μπήκε σ’ ένα στούντιο κάπου στη
νοτιοανατολική Γαλλία, για να ηχογραφήσει το τελευταίο σόλο-μπάσο άλμπουμ του –
που δεν αποτελεί… περίληψη των προηγουμένων, αλλά την τελευταία «σελίδα» σ’
αυτό το «βιβλίο», που άρχισε να γράφεται 50 χρόνια πριν, όταν τον Νοέμβριο του
1968 υλοποιούσε ο ίδιος το πρώτο σχετικό σόλο στο Λονδίνο (λέμε για το LP “Journal Violone” στην αμερικανική Opus One). Το “End to End”, έτσι αποκαλείται το
έσχατο LP/CD τού Barre Phillips, σηματοδοτεί επίσης
τη διαχρονική παρουσία του στην ECM,
εκεί όπου τον συναντάμε σε πάμπολλα άλμπουμ (με πρώτο σ’ αυτή τη σειρά το “Music from Two Basses”, τη συνεργασία του
δηλαδή με τον David Holland,
από το 1971). Γι’ αυτά και για άλλα πολλά γράφει στο επιμελημένο ένθετο και ο Steve Lake.
Στο “End to End”
εκείνο που αποδεικνύεται για μιαν ακόμη φορά είναι η αδιαμφισβήτητη αξία αυτού
του μουσικού, ο οποίος, ακόμη και τώρα, στα γεράματά του, παραμένει όχι απλώς
εντυπωσιακός, αλλά και στην πρώτη γραμμή της μπασιστικής πρωτοπορίας. Αρκεί ν’
ακούσει κάποιος tracks σαν τα “Quest
/ Part 4”, “Inner door / Part 4” και “Outer window / Part 2” για να διαπιστώσει τον τρόπο
μέσω του οποίου ο Barre Phillips
μπορεί όχι απλώς να συνθέτει και να αυτοσχεδιάζει για κοντραμπάσο, αλλά και να δημιουργεί
πρωτόγνωρες ρυθμικές μα και μελωδικές ακολουθίες, με τα καταιγιστικά παιξίματά
του με πιτσικάτο (αφήνω κατά μέρος εκείνα με το δοξάρι), γεμάτες με την
οξυδέρκεια και τη φρεσκάδα ενός, πάντα, σε εγρήγορση οργανοπαίκτη.
Εξαιρετικό άλμπουμ!
SUNGJAE SON / NEAR EAST QUARTET: S/T [ECM, 2018]
Παράξενο σχήμα από την Κορέα (τη Νότια Κορέα), που
εμφανίζεται στην ECM μ’
ένα παράξενο άλμπουμ. Παράξενο για τα δεδομένα της ECM; Ναι, μάλλον. Αλλά παράξενο,
γενικότερα, και για το «μέσο» δυτικό αυτί, που δεν είναι συνηθισμένο ν’ ακούει
παραδοσιακά κορεάτικα τραγούδια, φερ’ ειπείν, διασκευασμένα από ένα fusion κουαρτέτο.
Αν και ηχητικώς μπορεί κάποιος να αναζητήσει τις αναφορές
των Near East Quartet
(τις κιθαριστικές ας πούμε) στον Terje Rypdal και τις γενικότερες σε μια κλασική folk-rock προσέγγιση-αντίληψη, που μπορεί να κρατάει ακόμη και από τα seventies, στην πράξη το
πρώτο αυτό (φερώνυμο) άλμπουμ του κορεατικού γκρουπ, δεν παύει να ακούγεται
(κατά τόπους) πρωτότυπο και εντυπωσιακό.
Ας πούμε είναι εντυπωσιακή η εισαγωγή του, το κομμάτι “Ewha”, που διαθέτει
νεο-ψυχεδελικά ηχοχρώματα, με τις κιθάρες του Suwuk Chung και το τενόρο σαξόφωνο
του Sungjae Son να καθηλώνουν, αλλά και με το συνολικότερο concept να δρα…
λυτρωτικώς. Ο Son είναι
και ο βασικός συνθέτης του γκρουπ, με το άλμπουμ να περιλαμβάνει πέντε
πρωτότυπα και τρεις versions
(σε παραδοσιακά κορεατικά τραγούδια).
Σαξόφωνο / μπάσο κλαρίνο και κιθάρα από τους δύο άντρες του
γκρουπ, όπως και φωνή / κρουστά και ντραμς από τις δύο γυναίκες (Yulhee Kim και
Soojin
Suh αντιστοίχως)
είναι τα λίγα όργανα, που ακούγονται εδώ – αρκετά όμως για να φτιάξουν την
ατμόσφαιρα που πρέπει. Και αναφέρομαι στα πιο αργά, σχεδόν θρηνητικά κομμάτια σαν
το παραδοσιακό “Mot”,
το οποίον όμως δεν έχει το ίδιο θρηνητικούς στίχους. Και αυτό είναι ένα θέμα
(δηλαδή δικό μας πρόβλημα) με τη μουσική της Άπω-Ανατολής γενικότερα. Το
γεγονός ότι παρασυρόμενοι, συχνά, από τις οικείες σ’ εμάς ηχητικές και
στιχουργικές εικόνες «μεταφράζουμε» κατά τον ίδιο ή παρόμοιο τρόπο κάποιες
τελείως διαφορετικές (μιας άλλης κοσμοαντίληψης και κουλτούρας).
Το πρώτο αυτό άλμπουμ των Near East Quartet φαίνεται «εύκολο» στο αυτί, με μια πρώτη ακρόαση, αλλά
στην πράξη δεν είναι. Διαθέτει πολλαπλά επίπεδα για να πιαστείς και να
εξερευνήσεις και όσον αφορά στις μουσικές, και σε σχέση με τα λόγια και το
τραγούδισμα.
Και σίγουρα απ’ αυτή την εξερεύνηση δεν πρόκειται να βγει
κανείς χαμένος.
DANISH STRING QUARTET: Prism I, Beethoven /
Shostakovich / Bach [ECM New Series, 2018]
Τρία άλμπουμ για
την ECM μέσα σε
τρία χρόνια έχουν τυπώσει οι Danish String Quartet (Rune Tonsgaard Sørensen βιολί, Frederik Øland βιολί, Asbjørn Nørgaard βιόλα, Fredrik Schøyen Sjølin βιολοντσέλο), με το
παρόν “Prism I” να
περιστρέφεται γύρω από
κουαρτέτα
(εγχόρδων)
των Σοστακόβιτς και
Μπετόβεν,
ενώ καταγράφεται και
μιαν εκδοχή τής
“Fugue in E-flat major” του Μπαχ, με
την οποίαν ανοίγει
το άλμπουμ.
Δεν έχω να πω πολλά για το συγκεκριμένο
άλμπουμ. Οι φίλοι της «κλασικής» νομίζω, όμως, πως θα το βρουν άκρως
ενδιαφέρον. Προσωπικώς, με άγγιξε περισσότερο ο Σοστακόβιτς, με το “Funeral
march,
adagio molto”
να συνεπαίρνει.
Ωραία η εξωτερική εμφάνιση των Δανών, με
ρούχα που δεν κρύβουν καμμιάν… επισημότητα. Ελπίζω, δε, έτσι να εμφανίζονται
και στα κονσέρτα τους, στις πολυτελείς σάλες.
KIM KASHKASHIAN: J. S. Bach / Six Suites for
Viola Solo [ECM New Series, 2108]
Οι έξι σουίτες του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ για τσέλο (BWV 1007-1012) είναι ένα
κλασικό έργο του μπαρόκ. Και ως κλασικό έχει ερμηνευθεί και στη δισκογραφία δεκάδες
φορές από θρυλικούς παλαιούς εκτελεστές (Pablo Casals, André Levy, Paul Tortelier…), μέχρι τα πιο νέα μεγάλα ονόματα (όπως είναι ο Yo-Yo Ma για
παράδειγμα). Φυσικά, οι σουίτες έχουν διασκευαστεί μέσα στα χρόνια και για
βιόλα, αλλά όταν μιλάμε για την βιόλα της Kim Kashkashian τότε, όπως γράφουν και οι πιο ειδικοί, το έργο αποκτά
μιαν άλλη σημαντική.
Διπλό CD,
μεγάλης διάρκειας, που λογικώς θα αποτελέσει μελλοντικό ηχογραφικό «μνημείο».
DÉNES VÁRJON: De La Nuit, Maurice Ravel /
Robert Schumann / Béla Bartók [ECM New Series, 2018]
Γεννημένος στη Βουδαπέστη πριν από 50 χρόνια, ο Dénes Várjon
είναι ένας κλασικός πιανίστας με όνομα, και με μια κάποια ιστορία πια στην ECM –
αφού αυτή πρέπει να είναι η τρίτη παρουσία του στην ετικέτα.
Στο “De La Nuit”
ο Várjon αποδίδει συνθέσεις
των Robert Schumann (“Fantasiestücke Op.12”), Maurice Ravel (“Gaspard de la nuit”) και Béla Bartók (“Im Freien”) για σόλο πιάνο
φυσικά – συνθέσεις, που ναι μεν τις χωρίζει χοντρικά μια εκατονταετία, αλλά που
παρουσιάζουν και κάποια (δευτερεύοντα ίσως) κοινά σημεία. Φερ’ ειπείν το
γεγονός πως έχουν ποιητικούς τίτλους και τα τρία έργα, όπως διαβάζω στο ένθετο
και κάποια σύνδεση άλλοτε πιο χαλαρή και άλλοτε πιο στενή με συγκεκριμένους
λογοτέχνες-ποιητές τα δύο πρώτα (E.T.A Hoffmann, Aloysius Bertrand αντιστοίχως).
Το έργο του Bartok είναι φυσικά το πιο προχωρημένο, με επιταχύνσεις, κοψίματα,
ρυθμικές αλλαγές, επαναληπτικά στοιχεία, δυναμικά και λυρικά παραθέματα – ένα opus, το οποίον, ο Várjon, το
κάνει να ακούγεται μεγαλειώδες.
Οι ECM / ECM New Series εισάγονται από την AN Music
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου