ΕΛΕΝΗ ΚΑΡΑΪΝΔΡΟΥ καινούριο άλμπουμ με μουσικές για θέατρο και κινηματογράφο

Η πιο καινούρια κυκλοφορία τής Ελένης Καραΐνδρου στην ECM (AN Music) έχει τίτλο “Tous des oiseaux” και περιλαμβάνει μουσικές της για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Από τα είκοσι δύο θέματα συνολικώς, που καταγράφονται σ’ αυτό το CD, τα δώδεκα αφορούν στην επένδυσή της για το θεατρικό Tous de oiseaux σε σκηνοθεσία Wajdi Mouawad (πρεμιέρα: 17 Νοεμβρίου 2017, Εθνικό Θέατρο La Colline, Παρίσι) και τα υπόλοιπα δέκα για την ιρανική ταινία Bomb, A Love Story σε σκηνοθεσία Payman Maadi (πρεμιέρα: 3 Φεβρουαρίου 2018, Fajr Film Festival, Τεχεράνη). Όπως διαβάζω στο δελτίο Τύπου:

«Το “Tous des oiseaux” –όλοι ελεύθεροι, όπως τα πουλιά που δε γνωρίζουν σύνορα– είναι μια σύγχρονη εκδοχή Ρωμαίου και Ιουλιέττας, πνοής επικής, με φόντο τη σύγκρουση ανάμεσα σε Ισραήλ και Παλαιστίνη που ανασύρει ερωτήματα γύρω από την καταγωγή και την ταυτότητα. Η παράσταση που έκανε πρεμιέρα στο Παρισινό Εθνικό Θέατρο La Colline, έχει γνωρίσει κυριολεκτικά την αποθέωση από κοινό και κριτική, κερδίζοντας το πολύτιμο Μέγα Βραβείο της Κριτικής(…)».

Μια θεατρική μουσική (όπως και μια κινηματογραφική για τους ίδιους, αλλά και για άλλους, πρόσθετους λόγους) είναι στενά δεμένη με το δρώμενο, έχοντας μαζί του μιαν απόλυτη χωροχρονική σύνδεση. Εξαρτάται, βεβαίως, από το πώς είναι διαρρυθμισμένη και κατανεμημένη μια παράσταση – από τις σκηνές της, τα σκηνικά της, ακόμη και από τους φωτισμούς και βεβαίως τους ανθρώπους της (ηθοποιούς και θεατές – ναι, και αυτούς). Εκεί θα κριθεί η λειτουργικότητα μιας μουσικής επένδυσης στο θέατρο, έχοντας, και σε κάθε περίπτωση, έναν πολύ συγκεκριμένο βαθμό αυτοδυναμίας-αυθυπαρξίας.

Τώρα, το κατά πόσο λειτουργεί, στην πράξη, η θεατρική μουσική τής Καραΐνδρου, κατά πόσο, δηλαδή, συμβαδίζει ή αντιτίθεται στους χρόνους (εκμαιεύοντας κάτι άλλο) ή, περαιτέρω, κατά πόσο «επικοινωνεί» με το χώρο κ.λπ. είναι θέματα άγνωστα προς εμάς – αλλά πολύ σημαντικά για την «εσωτερική» δομή τής ίδιας τής επένδυσης. Απεναντίας, για τα «εξωτερικά» χαρακτηριστικά (της μουσικής της) μπορεί να γίνει με μεγαλύτερη άνεση ένας κάποιος λόγος. Λέμε, λοιπόν, πως υπάρχει ένα κοντίνουο, συχνά, ένα χαλί, πάνω στο οποίο υφαίνονται φωνές και ήχοι από όργανα («γεμίσματα» δηλαδή). Το κοντίνουο το δημιουργεί η string orchestra, που πρωταγωνιστεί είτε «μπροστά» είτε «πίσω», έχοντας σαν μπροστάρισσα την βιολίστρια Αργυρώ Σειρά, στα επτά από τα δώδεκα tracks τού Tous de oiseaux. Εδώ, lead ρόλο έχει άλλοτε η φωνή (Σαβίνα Γιαννάτου) και, πέραν του βιολιού, όργανα όπως το φλάουτο (Στέλλα Γαδέδη), το όμποε (Βαγγέλης Χριστόπουλος), το βιολοντσέλο (Αλέξανδρος Μποτίνης) κ.λπ., όπως και μια σειρά από παραδοσιακά (νέι, λύρες, κανονάκι).

Οι μελωδίες τής Ελένης Καραΐνδρου είναι απλές, εύληπτες, καλώς επεξεργασμένες, δίχως ένα σαφές θέμα, που να υπερέχει. (Αν και η θεατρική μουσική δεν απαιτεί την ύπαρξη ενός leitmotif, για να… επιβιώσει. Μπορεί να υπάρξει και χωρίς αυτό).

Το δεύτερο μέρος αφορά στο κινηματογραφικό score για την ταινία τού Ιρανού Payman Maadi Bomb, A Love Story. Ξανά από το δελτίο Τύπου: «το Bomb, Α Love Story είναι μια ταινία, που με ευαισθησία καταγράφει ιστορίες αγάπης και ανθρωπίνων σχέσεων μιας γειτονιάς στην Τεχεράνη, τον καιρό που η πόλη ζει τους βομβαρδισμούς του Σαντάμ».

Εδώ η Καραΐνδρου φαίνεται πως βρίσκεται στο στοιχείο της. Δεν ξέρω αν η ταινία τού Ιρανού είναι επηρεασμένη από το «κινηματογραφικό σύμπαν» (όπως το λέμε) του Θόδωρου Αγγελόπουλου, όμως κομμάτια σαν το “The waltz hope” νοιώθεις ότι κάπου τα έχεις ξανακούσει. Δεν ξέρω αν είναι καλό ή κακό αυτό (έχει σχέση και με το πώς δένουν κάποια θέματα στην ταινία), όμως και σε κάθε περίπτωση το σάουντρακ δεν συνιστά κάποιου είδους έκπληξη. Φρονώ, δηλαδή, πως χοντρικά η Καραΐνδρου αναπαράγει τον εαυτό της. Τα θέματα με το λαούτο (“Mitra’s theme – var.”) και το μαντολίνο-ακορντεόν (“Captured heart”) ξεχωρίζουν, όπως και κάποια ακόμη (σαν το “Mitra’s theme – Walking in Tehran”).

Ευχάριστο το άκουσμα γενικώς, που θα το βρουν και… κάτι παραπάνω ή και πολύ παραπάνω οι φίλοι των μουσικών της συνθέτριας.