Ο
πιανίστας, συνθέτης και αυτοσχεδιαστής Alexander von Schlippenbach, οπωσδήποτε μια μεγάλη μορφή της
ευρωπαϊκής free jazz,
είναι πλέον 82 ετών. Απλώς να θυμίσουμε πως... Alexander von Schlippenbach σημαίνει Globe
Unity Orchestra
και Berlin Contemporary Jazz Orchestra, και βεβαίως άπειρες συνεργασίες με τα
μεγαλύτερα ονόματα του χώρου (Manfred Schoof, Evan Parker, Paul Lytton, Paul Lovens, Peter Brötzmann, Han
Bennink,
Sven-Åke
Johansson, Sam Rivers,
Sunny Murray,
Carla Bley,
Aki Takase…).
Με την ιαπωνίδα πιανίστρια Aki Takase δε, σύντροφό του και στην ζωή, ο Alexander von
Schlippenbach συνεργάζεται από το 1990 και την εποχή
τής Berlin Contemporary Jazz Orchestra. Μια συνεργασία που έχει λάβει ποικίλες
μορφές μέσα στα χρόνια, για να φθάσει σε τούτο το σόλο πιάνο CD, το “Slow Pieces for Aki, Piano
Solo” [Intakt Records, 2020] – που γίνεται χωρίς την φυσική
παρουσία τής Takase, αφού πρόκειται περί σόλο, αλλά με πανταχού παρούσα
την πνευματική υπόστασή της.
Ένα άλμπουμ λοιπόν του von Schlippenbach, για την σύντροφό του, που περιλαμβάνει είκοσι ένα tracks, μικρής διάρκειας (από 1:13 έως 4:50) και που άλλα αποτελούν συνθέσεις και άλλα «καθαρούς» αυτοσχεδιασμούς.
Φυσικά,
και για την περίπτωση του γερμανού πιανίστα, συνθέτη και αυτοσχεδιαστή, ποτέ
δεν είναι ξεκάθαρο στον ακροατή τι αποτελεί σύνθεση και τι ελεύθερη άσκηση.
Είναι τόσο αλληλένδετα αυτά τα δύο, με αποτέλεσμα, στο τέλος, να ακούγονται σαν
«ένα». Αυτό το έχει αντιληφθεί πρώτος ο ίδιος ο von
Schlippenbach εννοείται, καθώς τα tracks στο “Slow Pieces for
Aki” είναι ανακατεμένα – και μάλιστα με τέτοιον τρόπο,
ώστε να «κρύβεται» ποιο είναι τι, και τι είναι ποιο. Το αποτέλεσμα αυτής της
διασποράς είναι προφανές.
Ο
ακροατής απολαμβάνει ένα πιανιστικό σόλο άλμπουμ, απολύτως ενοποιημένο, με
έξοχη συνοχή, και βεβαίως με όλη την γκάμα των σχετικών συναισθηματικών
διακυμάνσεων, που μπορεί να πηγάζουν από μια φυσική ανθρώπινη σχέση. Ίσως,
μάλιστα, να παραπλανά ακόμη και ο τίτλος του άλμπουμ, καθότι εδώ δεν υπάρχουν μόνον
«αργά» κομμάτια, αλλά και «μέσα» ή και «γρήγορα» ακόμη (τουλάχιστον πολύ
γρήγορες εναλλαγές πάνω στο πληκτρολόγιο, μέσα στην ίδια σύνθεση), που
φανερώνουν όχι μόνον την πιανιστική ευχέρεια του von
Schlippenbach (και σ’ αυτή την ηλικία εννοείται), μα ακόμη
και την τρανή δική του γνώση της jazz, improv- jazz, «σύγχρονης
κλασικής» και avant παράδοσης – παραδόσεις, τις οποίες σε
κάθε περίπτωση ενσωματώνει ευφυώς εντός των δικών του patterns.
Ένα
απλό στη σύλληψή του, αλλά ουσιαστικό σόλο-πιάνο άλμπουμ, από μια μεγάλη μορφή
της ευρωπαϊκής jazz και free-jazz σκηνής.
Επαφή: www.intaktrec.ch/
Ένα άλμπουμ λοιπόν του von Schlippenbach, για την σύντροφό του, που περιλαμβάνει είκοσι ένα tracks, μικρής διάρκειας (από 1:13 έως 4:50) και που άλλα αποτελούν συνθέσεις και άλλα «καθαρούς» αυτοσχεδιασμούς.
Πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Yellow Box (τεύχος
#6, Φεβρουάριος-Μάρτιος 2021)
Αλμπουμάρα! Όχι από τις λίγες όπως ίσως θα μπορούσε να φανταστεί κανείς, γιατί η δισκογραφία του Alexander von Schlippenbach είναι γεμάτη από διαμάντια της ευρωπαϊκής τζαζ, αν και στην περίπτωσή του έχω την εντύπωση, για να μην πω τη βεβαιότητα ότι ο όρος τζαζ για ένα σεβαστό όγκο της μουσικής που παίζει είναι μάλλον περιοριστικός. Βλέπετε ο Γερμανός βετεράνος είναι από αυτούς τους Ευρωπαίους βιρτουόζους του πιάνου που έχουν εξαφανίσει τα όρια ανάμεσα στην τζαζ πρωτοπορία, τον ελεύθερο αυτοσχεδιασμό και την μοντέρνα κλασική. Την τελευταία πάντα με όχημα την ατονικότητα και την οπτική της σειριακής μουσικής ή του δωδεκαφθογγισμού ως γνήσιος μαθητής του Bernd Alois Zimmerman από τα χρόνια που σπούδαζε σύνθεση στην περιβόητη σχολή του Darmstadt. Για του λόγου το αληθές ακούστε τη σεμιναριακή δουλειά του στα Twelve Tone Tales Vol.1 & Vol.2 στην Intakt από το 2006.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπειδή όμως το άρθρο αφορά και τη μούσα που τον ενέπνευσε να ηχογραφήσει αυτό τον εξαίρετο δίσκο, δηλαδή τη σύζυγό του και κορυφαία επίσης πιανίστρια/αυτοσχεδιάστρια Aki Takase, η οποία εδώ είναι «πανταχού παρούσα με την πνευματική της υπόσταση», καλό είναι να αναφερθεί και μια συνεργασία τους στην οποία η Aki είναι πανταχού παρούσα και τα πάντα πληρούσα με τη φυσική παρουσία της: Iron Wedding και τα σκυλιά δεμένα... Τύφλα να έχει η σονάτα για πιάνο νο2 του Pierre Boulez.