FUTARI είναι οι Taiko Saito (βιμπράφωνο) και Satoko Fujii (πιάνο)

“Futari” στην ιαπωνική γλώσσα σημαίνει «δύο άνθρωποι», και κάπως έτσι, μ’ αυτό τον τίτλο ονοματίζεται το σχήμα των δύο Ιαπωνίδων Taiko Saito (βιμπράφωνο) και Satoko Fujii (πιάνο). Το άλμπουμ τού ντούο αποκαλείται “Beyond” [Libra Records, 2020], περιέχει συνθέσεις κυρίως της Fujii (μία είναι της Saito και δύο κοινές), ενώ είναι ηχογραφημένο ζωντανά στο Oda Community Center “Subaru” Concert Hall, στην ιαπωνική πόλη Uchiko, στα νότια της χώρας, στις 26 Ιουνίου 2019, με το mastering να γίνεται σχεδόν ένα χρόνο αργότερα, τον Μάρτιο του 2020.

Για την πιανίστρια Satoko Fujii δεν χρειάζεται να πούμε πολλά, καθώς υπάρχουν ουκ ολίγα reviews στο δισκορυχείον, για ποικίλες jazz-avant-improv ηχογραφήσεις της. Στην απέραντη, κατά μίαν έννοια, δισκογραφία της έρχεται να προστεθεί, τώρα, και το “Beyond” ένα σχεδόν αυθόρμητο άλμπουμ για πιάνο και βιμπράφωνο, προϊόν μιας συνεργασίας που έχει, φυσικά, το παρελθόν της.
Γι’ αυτό το παρελθόν γράφει αναλυτικώς η Fujii στο ένθετο τού CD και από εκεί μαθαίνουμε πως η πρώτη συνάντηση των δύο μουσικών είχε συμβεί στο Βερολίνο, πριν από μια 15ετία περίπου, όταν η Saito σπούδαζε στο Berlin University of The Arts και η Fujii είχε βρεθεί στην γερμανική πρωτεύουσα για live. Συνέβησαν διάφορα τινά μεταξύ των δύο μουσικών έκτοτε, τα οποία σημειώνει η ιαπωνίδα πιανίστρια στο ένθετο, πριν φθάσουμε στον Ιούνιο του 2019, όταν οι δυο τους θα αποφασίσουν να κάνουν μια περιοδεία στην πατρίδα τους, η οποία προετοιμάστηκε (λόγω του ότι ζούσαν σε διαφορετικά μέρη) μέσω διαδικτύου, ανταλλάσσοντας ιδέες, απόψεις κ.λπ. Η περιοδεία συνέβη, με παραστάσεις σε Οζάκα, Κόμπε, Τόκυο κ.ά., και κάπως έτσι θα προκύψει το εν λόγω άλμπουμ.
Και οι εννέα συνθέσεις-αυτοσχεδιασμοί που ακούγονται εδώ είναι προϊόν της συνύπαρξης δύο μουσικών που ομνύουν στο πνεύμα της υψηλής και πυκνής συνεργασίας κατά τη διάρκεια τής αυτοσχεδιαστικής πράξης. Βεβαίως υπάρχουν κάποιοι κανόνες, βεβαίως συμβαίνουν και προσυνεννοήσεις, οπωσδήποτε υπάρχει κι ένας αρχικός μπούσουλας, αλλά, στην πράξη, η μουσική ολοκληρώνεται μόνον τη στιγμή που παίζεται, με την παρουσία του κοινού. Άρα έχει έναν απολύτως ορισμένο χωροχρονικό χαρακτήρα, που αντιπροσωπεύει συγκεκριμένες ψυχολογικές ή άλλες καταστάσεις, που αναδύονται στη στιγμή.
Τα χαρακτηριστικά αυτής της μουσικής, των Saito-Fujii, είναι πολλά και διαφορετικά. Και το βιμπράφωνο και το πιάνο, κατ’ αρχάς, χρησιμοποιούνται με κάθε τρόπο (τυπικό, ή λιγότερο τυπικό ή καθόλου τυπικό) προκειμένου να συμβολοποιηθούν απαιτήσεις και δεδομένα. Οι συνθέσεις, ούσες μέσης διάρκειας (από πεντάλεπτες έως οκτάλεπτες) δίνουν τον απαραίτητο χρόνο στις δύο οργανοπαίκτριες να αναπτύξουν τους αισθητικούς προβληματισμούς τους, βοηθούμενες από τις «προετοιμασίες» στα όργανά τους, που τις οδηγούν να δώσουν όλα αυτά τα παράξενα timbre από track σε track. Στο εισαγωγικό “Molecular” π.χ. ακούμε τις αντηχήσεις του βιμπραφώνου να «πολλαπλασιάζονται» στο χώρο και το χρόνο, μέσω ενός περίτεχνου sustain, με την μελωδία να αναπτύσσεται από το πιάνο, με λίγες και πεντακάθαρες νότες.
Η τελετουργική διάσταση των συνθέσεων-παιξιμάτων των δύο ιαπωνίδων μουσικών καταγράφεται ολοφάνερα στο επόμενο track “Proliferation”, ένα σεμινάριο μετα-πιανιστικών και μετα-βιμπραφωνικών σπουδών, που ως ακροατή σε αφήνει άναυδο(!), με το “Todokanai tegami” να εμφανίζει έναν διττό χαρακτήρα, στην αρχή πιο περιπετειώδη και προοδευτικά πιο... περιγραφικό, χωρίς ποτέ να προδικάζεται το οριστικό αποτέλεσμα, καθώς οι συνεχείς prepared ή μη διακεκομμένες παρεμβάσεις, διατηρούν μια μόνιμη, μα ανανεούμενη, αύρα.
Κάθε track εδώ έχει το νόημα και την ιδιομορφία του, και σε όλα μπορείς να εντοπίσεις απρόσμενες εξελίξεις, που να αφορούν είτε σε έντονες «συνομιλίες», ενίοτε στα όρια του παροξυσμού (“Ame no ato”), είτε σε μονήρεις καταδείξεις, είτε σε πιο χαλαρές ανταλλαγές ερωτοαποκρίσεων, χωρίς ποτέ να χάνεται η συνέχεια, το νόημα και η αξία της επικοινωνίας.
Το πώς, τώρα, αυτή η επικοινωνία, των Taiko Saito και Satoko Fujii, μετατρέπεται σ’ ένα αποτέλεσμα υψηλού αισθητικού φορτίου είναι απλώς συνέπεια της κλάσης των δύο οργανοπαικτριών.
Επαφή: www.satokofujii.com, www.taikosaito.net