Επέτειοι-γεγονότα. Σαράντα χρόνια πέρασαν (το 2011) από την
ίδρυση της Alligator Records
και η καλή εταιρεία από το Σικάγο το εόρτασε-εορτάζει μ’ ένα διπλό CD, που έχει τίτλο “Alligator Records/ 40th Anniversary Collection”.
Όπως είχα γράψει και παλαιότερα στο τεύχος 86 του Jazz & Tζαζ (1/2000): «Η
βαθύτατη ανάγκη να ηχογραφηθεί το μοντέρνο blues, έτσι
όπως εκείνο ακουγόταν στα μικρά clubs και τα μπαράκια του
Σικάγο, οδήγησε τον Bruce Iglauer, έναν αδιόρθωτο blues fan και τέως υπάλληλο της Delmark, να δημιουργήσει την Alligator στις αρχές των seventies. Βασικά, η εταιρεία
έβαλε μπροστά τις μηχανές της, όταν ο Iglauer δεν κατόρθωσε να
πείσει για τις απόψεις του τον Bob Koester (της Delmark), όσον
αφορούσε στον κορυφαίο slide κιθαρίστα Hound Dog Taylor. Λογικό. Η Delmark εκινείτο σ’ ένα περισσότερο επαγγελματικό επίπεδο. Ο Taylor ήταν πολύ ‘γρέτζος’, πολύ ακατέργαστος (σχεδόν
ερασιτέχνης) για τον κατάλογό της. Δεν είχε σχέση, για παράδειγμα, με το ύφος
και το στυλ ενός Junior Wells, ενός Magic Sam ή ενός Otis Rush. Ήταν ένας περιθωριακός καλλιτέχνης, με ελάχιστη δισκογραφία
πίσω του, που βολόδερνε στα μικρομάγαζα της δυτικής και της νότιας πλευράς,
άγνωστος μεταξύ αγνώστων. Ο Iglauer τον πήρε έτσι ακριβώς
και τον έμπασε σε στούντιο μέσα στο 1971, λανσάροντας ένα καινούριο label, ένα καινούριο blues στυλ (το houserockin’) και κυρίως έναν πολύ μεγάλο δίσκο, τον ‘Hound Dog Taylor and The Houserockers’».
Τα χρόνια πέρασαν, και πέρασαν έκτοτε… πολλές φορές, καθώς
εορτάστηκε η 10ετία, η 20ετία, η 30ετία και πέρυσι η 40ετία, η οποία βρίσκει
τον Iglauer και την Alligator πάντα στις
επάλξεις, προτείνοντας και προβάροντας καινούριο ρεπερτόριο. Έχω επισημάνει και
πάλι την ουσιαστική μεταλλαγή της
εταιρείας μέσα στο διάβα του καιρού, μια μεταλλαγή
που έφερε την Alligator απέναντι ή μάλλον μέσα στη soul και το funk, στην americana, στους ήχους της Νέας Ορλεάνης
(cajun, zydeco κ.λπ.),
στο ηλεκτρισμένο gospel,
ακόμη και στο rock ή
την jazz, διατηρώντας
βεβαίως στον πυρήνα της πάντα το blues (του Σικάγο, ή απ’ όπου αλλού). Τα 38 κομμάτια (παρά δύο
τεσσαράκοντα) που χώρεσαν στα δύο φισκαρισμένα «επετειακά» CD αυτό εξάλλου
αποδεικνύουν.
Θα ήταν ματαιοπονία να επιχειρήσω να πείσω τους άπιστους (αν
υπάρχουν) για τη σημασία της Alligator
στο παγκόσμιο ξεπέταγμα του blues
(εμπορικό ή ό,τι άλλο) την τελευταία 40ετία· ας πω πάντως πως, εδώ, δεν
ακούγονται μόνον οι άπαντες, αλλά ακούγονται και κομματάρες. Ο Iglauer έφτιαξε μία
εξαιρετική συλλογή, με χρώματα (πολλά χρώματα), με βάρος, με πάθος και κυρίως
με ανεπανάληπτα τραγούδια από τους Albert Collins, Son Seals,
Buddy Guy & Junior Wells, Koko Taylor, Johnny Winter, Corey Harris, Lonnie Brooks, Eddy “The Chief” Clearwater,
James Cotton, Shemekia Copeland, Charlie Musselwhite, Roy Buchanan, Katie Webster, William Clarke, Guitar Shorty, Marcia Ball, JJ Grey & Mofro και φυσικά
Hound Dog Taylor… Απόλαυση, δίχως
τέλος...
Καλές και άγιες οι διάφορες συλλογές που κυκλοφορούν με αφορμή τον εορτασμό των δέκα, είκοσι, τριάντα κλπ χρόνων, αλλά άμα δεν πάρεις μια τζούρα από τις κανονικές ολοκληρωμένες κυκλοφορίες που κυκλοφόρησαν ως αυτoτελή άλμπουμ, δεν αντιλαμβάνεσαι πλήρως τον ήχο που πρεσβεύουν τα ανεξάρτητα label τύπου Alligator. Kλασσική περίπτωση κυκλοφοριών που να εκφράζουν σε μεγάλο βαθμό τον πρώιμο houserockin' ήχο της Alligator (εκτός από αυτόν του Hound Dog Taylor που αναφέρεται στο άρθρο) είναι ο πρώτος δίσκος του Sean Seals για την Alligator, "The Son Seals Blues Band"/1973 καθώς και οι δύο καλύτεροι δίσκοι κατά την προσωπική μου γνώμη από όλη την δισκογραφία της Koko Taylor, "I Got What It Takes"/1975 και "The Earthshaker"/1978. Από το λίγο που έχω ψάξει δεν βρήκα κάτι αντίστοιχο που να ταιριάζει ηχητικά στα τρία παραπάνω διαμαντάκια, κυρίως στο χρονικό διάστημα 1971-1979 που με ενδιαφέρει αρκετά και κατά δεύτερο λόγο από την ακόλουθη περίοδο του 1980 μέχρι σήμερα. Γι' αυτό όποιος γνωρίζει και ενδιαφέρεται, καλό θα ήταν να δώσει μια σχετική λίστα με δίσκους ηχογραφημένους στην Alligator, οι οποίοι να ακολουθούν σε μεγάλο βαθμό τον ήχο και την τεχνοτροπία που χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία των τριών παραδειγμάτων που ανέφερα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠάντως ασχέτως του ήχου που αντιπροσωπεύει, μου έχει κάνει αρκετά αρνητική εντύπωση το θέμα του γούστου και του στυλ που λάνσαρε η Alligator στα εξώφυλλα των δίσκων της από τα μέσα του '70 και μετά. Η κιτς αισθητική της που σε αρκετές περιπτώσεις είναι ο ορισμός της έννοιας "αμερικανιά", ξεπερνάει παραδόξως και το καρακιτσαριό της πλειοψηφίας των εξώφυλλων της ελληνικής ποπ και σκυλέ δισκογραφίας. Φλόγες που ξεπετάγονται από τις κιθάρες των μπλούζμαν, ντυμένων με καουμπόικα καπέλα και λοιπά αξεσουάρ σε κόκκινο, κίτρινο, ασημί φόντο με πορτοκαλοπράσινες λεζάντες και γραμματοσειρές σαν αυτές τίτλων τέλους από ταινίες δράσης όγδοης διαλογής,...ΕΛΕΟΣ! Xάθηκε ο κόσμος να αντιγράψουν το (ανεπανάληπτο;) στυλ της Blue Note που απέπνεε την μπλουζ αισθητική σε όλο της το μεγαλείο;
Κωνσταντίνος Θ.Π
To house rockin’ είναι το σκληρό, άγριο (σχεδόν punk) και ακατέργαστο blues, που αποτυπώθηκε δισκογραφικώς με τον τρόπο που παρουσιαζόταν στα clubs (χωρίς δηλαδή ή με ελάχιστη στουντιακή επέμβαση). Για μένα house rockin’ είναι λίγοι bluesmen (δισκογραφικώς), ο Hound Dog Taylor βασικά και ο J.B. Hutto, και βεβαίως σήμερα ήχο house rockin’ έχουν οι Lil’ Ed & The Blues Imperials. Βεβαίως, ο καθένας, τώρα, μπορεί να λέει το δικό του. Ας πούμε, έχω μια συλλογή της Ace που έχει τίτλο “House Rockin’ Blues”, έχει μέσα 27 bluesmen, αλλά δεν έχει ούτε Hound Dog Taylor, ούτε J.B. Hutto!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΔισκάρες όσα προτείνεις Κωνσταντίνε (Son Seals, Koko Taylor), αλλά για μένα δεν έχουν σχέση με το house rockin’. Ας μην κολλάμε, όμως, στις υποετικέτες.
Τώρα για τα εξώφυλλα τι να πω; Εμένα, ας πούμε, δεν μου αρέσουν τόσο τα γραφιστικά της Blue Note (μου φαίνονται κάπως… αρτίστικα). Προτιμώ τα πιο χύμα, λαϊκά εξώφυλλα των blues, κι ας πέφτουν ορισμένες φορές στην κακογουστιά. Πάντως, και εν σχέσει με την Alligator, ήταν τόσο «κακόγουστη» στα 80s, όσο και άλλες ετικέτες της jazz και των blues (και η Blue Note στα 80s «χάλια» ήταν). Αργότερα, μετά τα μέσα των 90s, «ξαναέφτιαξε».
Η λίστα είναι ζόρικο πράγμα. Θέλει χρόνο και δουλειά.
Για την Alligator έχω γράψει δεκάδες κείμενα στο Jazz & Tζαζ. Στο τεύχος 86 (Μάιος 2000) υπάρχουν κάποια μαζεμένα.
Φώντα έχεις δίκιο, κανένα από τα τρία δεν εμπίπτει στην κατηγορία house rockin'. Αυτός ο ξερός ήχος που έχουν μπορεί να διαφέρει αρκετά από τον γλυκό μελωδικό ήχο ας πούμε του B.B. King, αλλά όπως πολύ σωστά αναφέρεις δεν έχει σχέση με τον τελείως ακατέργαστο ήχο του house rockin'. Λάθος μου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣημεία αναφοράς στην δισκογραφία της Alligator από τη δεκαετία του '70, αποτελούν και τα "Big Walter Horton with Carey Bell"/1972 και "Somebody Loan Me A Dime"/1974 των Big Walter Horton και Fenton Robinson αντίστοιχα. Πολλή φυσαρμόνικα στο πρώτο (το μαύρο σκοτεινό εξώφυλλό του αποτελεί για μένα, χαρακτηριστικότατο παράδειγμα του πως θα έπρεπε να είναι η γενικότερη μόδα στα εξώφυλλα της Alligator), με ώραία, ήρεμη υποστήριξη από την κιθάρα και τη rhythm section, ενώ το δεύτερο μοιάζει κάπως στο στυλ του "Son Seals Blues Band" με πιο γλυκιά την κιθάρα του Robinson και περισσότερη μελωδία στα φωνητικά. To Chicago blues στα καλύτερά του!
Πολύ καλή εντύπωση μου έχει κάνει επίσης το "Pressure Cooker"/1986 του Clarence "Gatemouth" Brown παρόλο που η δεκαετία του '80 δεν είναι το φόρτε μου. Έχει έναν νοσταλγικό ήχο με αυτό το αργό νότα νότα τζαζ στυλ στο παίξιμο της κιθάρας από τον Brown, άλλοτε πιο χαλαρό και άλλοτε πιο σκληρό και ταυτόχρονα το όργανο να γκρουβάρει σε στυλ σόουλ τζαζ, βγαλμένο από ηχογράφηση της Prestige ή της Blue Note τη δεκαετία του '60. Δεν το γνωρίζω αλλά έχω την εντύπωση ότι ο Clarence "Gatemouth" Brown πρέπει να είναι θαυμαστής του Grant Green.
Τέλος στα δύο άλμπουμ που ανέφερα ως τα καλύτερα από ολόκληρη τη δισκογραφία της Koko Taylor, προσθέτω και το "Queen of the Blues"/1985 για να συμπληρωθεί η "αγία τριάδα". Εδώ εμφανίζονται ευτυχώς στο μικρότερο δυνατό βαθμό, όλες οι παθογένειες που παρουσίασαν όλα τα είδη μουσικής μαζί με τα μπλουζ κατά τη δεκετία του '80. Εμφανέστατη η διαφορά στον ήχο του μπάσου και των ντραμς σε σχέση με τά seventies, ο ξερός σπαρτιατικός ήχος της κιθάρας έχει γίνει πιο φανταχτερός πιο φασαριόζικος αλλά ταυτόχρονα και λουσάτος σε μια μικρογραφία της αναλογίας του ήχου που είχε το χαρντ ροκ το 1970 και πως κατέληξε το 1980. Σε κάθε περίπτωση μιλάμε για μια από τις καλύτερες περιπτώσεις που παρουσιάστηκαν στον μπλουζ ήχο τη συγκεκριμένη δεκαετία.
υ.γ. Μια καλή λίστα προτεινόμενων δίσκων λειτουργεί ως αφετηρία για σωστό και βαθύτερο ψάξιμο και ταυτόχρονα γλυτώνει τον καθένα και κυρίως τους πρωτάρηδες από τη σπατάλη χρόνου και χρημάτων σε περιπτώσεις καλλιτεχνών και δίσκων αμφιβόλου αξίας.
υ.γ.2 Φώντα, ευχαριστώ για την επισήμανσή σου ως προς τα κείμενα σου για την Alligator στο Jazz & Τζαζ, δεν ξέρω κατά πόσο είναι εύκολο να βρω το συγκεκριμένο τεύχος μιας και είναι λίγο παλιό αλλά θα κάνω μια προσπάθεια να το ψάξω. Να υποθέσω ότι δεν υπάρχει ως στοκ από το ίδιο το περιοδικό;
Κωνσταντίνος Θ.Π
Κωνσταντίνε, νομίζω πως βρίσκεται το συγκεκριμένο τεύχος. Πάρε τηλέφωνο στο περιοδικό (210 – 9238808, μετά τις 10 το πρωί) να σου πουν.
ΑπάντησηΔιαγραφή