δύο άλμπουμ της SATOKO FUJII, που σκάσανε σχεδόν μαζί προς το τέλος της χρονιάς

Οι ορχήστρες τής πιανίστριας Satoko Fujii δεν είναι μία, ούτε δύο, αλλά πέντε! Από το 1997 με την Satoko Fujii Orchestra New York, μέχρι το έσχατο “Peace / Tribute to Kelly Churko” με την Satoko Fujii Orchestra Tokyo δεν έχουν μεσολαβήσει μόνον οι… Satoko Fujii Orchestra Nagoya, Satoko Fujii Orchestra Berlin και Satoko Fujii Orchestra Kobe, αλλά και 18 μεγάλοι δίσκοι –τέτοιοι, «μεγάλοι», είναι σίγουρα οι μισοί, και το λέω γιατί τους έχω ακούσει– με τον παρόντα δέκατο ένατο να αφορά στην εν λόγω κυκλοφορία τής Libra Records.

Να πούμε κατ’ αρχάς πως η συγκεκριμένη ορχήστρα τής Fujii είναι μεσαία αποτελούμενη από 14 άτομα, συν δύο guests, με το setting να περιλαμβάνει τα τέσσερα βασικά σαξόφωνα (άλτο, τενόρο, σοπράνο, βαρύτονο) και ακόμη τρομπέτες, τρομπόνια και μπάσο, ντραμς. Δεν υπάρχει πιάνο δηλαδή, ούτε κιθάρες. Έχουμε μια ορχήστρα των κυρίαρχων τζαζ πνευστών, θέλω να πω, που παίζει και αυτοσχεδιάζει στη μνήμη του κιθαρίστα Kelly Churko, που έφυγε από τη ζωή μόλις στα 36 του, το 2014. Ο Churko ήταν συνεργάτης της Fujii και μέλος της Orchestra Tokyo και η απουσία του εδώ είναι, οπωσδήποτε, εμφανής (σε όσους τουλάχιστον έχουν ακούσει και θυμούνται το “Zakopane” τού 2010 φερ’ ειπείν).

Η Fujii είναι από τις πιο σημαντικές συνθέτριες της σύγχρονης jazz και improv-jazz κάτι που δεν παύει να το δείχνει σε κάθε κυκλοφορία της (να σημειώσουμε πως η ιαπωνίδα συνθέτις διατηρεί άριστες σχέσεις με τη δισκογραφία, κυκλοφορώντας ή συμμετέχοντας σε κάμποσα άλμπουμ κάθε χρονιά!). Έτσι λοιπόν και στο “Peace” έχει τέσσερα κομμάτια προς διάθεση, κομμάτια, που άλλα περισσότερο και άλλα λιγότερο φανερώνουν αυτό το αίσθημα θλίψης και ήττας που δημιουργεί ο χαμός ενός δικού σου ανθρώπου, ενός φίλου σου, με την ορχήστρα να τα δίνει όλα και στα τέσσερα, αλλά κυρίως στο φερώνυμο “Peace”, που είναι μια σπάνιας δύναμης αυτοσχεδιαστική ελεγεία – με τον τρόπο κάπως της Liberation Music Orchestra και της Carla Bley, αν και περισσότερο σκοτεινή και διαλυμένη. Φοβερό track, που μόνον αν το ακούσεις δυνατά το αντιλαμβάνεσαι. Τα ίδια θα έλεγα και για τα πρώτα δύο κομμάτια, το “2014” και το “Jasper”, στα οποία η Fujii διερευνά όλες τις δυνατότητες της ορχήστρας της (από τις απλές και ουσιώδεις μελωδικές αναπτύξεις, μέχρι το free-improv), με το τέταρτο και τελευταίο track, που έχει τίτλο “Beguine nummer eins”, να αποτελεί τη λυρική έκπληξη τού άλμπουμ.

Ένα ακόμη απολαυστικό CD, από ένα κεντρικό πρόσωπο της σύγχρονης τζαζ, που αξίζει να ανακαλυφθεί απ’ όλους.

Το δεύτερο άλμπουμ τής Satoko Fujii που έχουμε στα χέρια μας, και στ’ αυτιά μας, είναι το “Duet” [Long Song Records, 2016], το ντουέτο της δηλαδή με τον κοντραμπασίστα-φλαουτίστα Joe Fonda (και με guest τον μόνιμο παρτενέρ της, τον τρομπετίστα Natsuki Tamura). Εδώ ακούμε, φυσικά, την Fujii στο πιάνο και βεβαίως τον Fonda (γνωστός μας βασικά από τους Conference Call – έχουμε γράψει γι’ αυτούς παλαιότερα στο δισκορυχείον) να επιχειρεί να στήσει ένα ρυθμικό σκηνικό, το οποίο υποσκάπτεται μονίμως από την πιανίστα. Κι αυτό είναι κατόρθωμα από μιαν άποψη, αν σκεφτούμε πως το κομμάτι είναι ηχογραφημένο «ζωντανά» κάπου στο Portland (15/11/2015) και πως διαρκεί σχεδόν 38 λεπτά! Δηλαδή για 38 λεπτά οι δύο μουσικοί επικοινωνούν μέσα σ’ ένα πνεύμα απόλυτης ελευθερίας και με τις ελάχιστες δυνατές συνάφειες. Παρά ταύτα η μουσική τους δεν είναι… ακαταλαβίστικη. Το “Paul Bley” (έτσι τιτλοφορείται το κομμάτι – και είναι προφανές σε ποιον αναφέρεται) έχει στιγμές (πολλές) απόλυτα σαφούς και οριοθετημένης μουσικής, σουινγκάροντας «τρελά» ανά φάσεις.

Πιο ακραίο, ας το πούμε έτσι, θα θεωρούσα το 11λεπτο “JSN” – δεύτερο και τελευταίο κομμάτι του CD, με τη συμμετοχή και του Tamura στην τρομπέτα. Εδώ έχουμε πιο complex καταστάσεις, με περισσή πάντοτε ενέργεια, με τη Fujii σε σφοδρό επιθετικό παίξιμο (μέσα-έξω), τον Fonda να «πολυβολεί» από το βάθος και με τον Tamura να παράγει ποικίλα ηχοχρώματα (από θόρυβο, μέχρι μικρομελωδίες) με ακατάπαυστους (προς το τέλος) ρυθμούς.

Διαλέγετε κι ακούτε...

Επαφή: www.satokofujii.com, www.joefonda.com