Κλείνουμε αυτή την παρουσίαση των δέκα έξι τούρκικων CD, ποικίλων ειδών (αρκετά
«κλασικά»), που λάβαμε πριν λίγο καιρό, με την τελευταία εξάδα…
ERKİN: Oda Müziği / Chamber Music
[A.K. Müzik Yapım Org., 2011]
Ο Ulvi Cemal Erkin
(1906-1972) είναι ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες της σύγχρονης
μουσικής στην Τουρκία. Έζησε φυσικά μέσα στον 20ον αιώνα και η μουσική του
αντανακλά της αναζητήσεις της εποχής του, τον τρόπο, δηλαδή, μέσω του οποίου θα
επικοινωνούσαν τα παραδοσιακά, φολκλορικά ηχοχρώματα με τα μοντέρνα κλασικά και
πέραν της κλασικής ρεύματα. Το παρόν CD είναι μια ιδανική περίπτωση γνωριμίας
με το έργο του Erkin, καθώς
περιλαμβάνει συνθέσεις του για piano-quintet, σόλο-πιάνο,
βιολί-πιάνο και κουαρτέτο εγχόρδων. Ερμηνεύουν διακεκριμένοι μουσικοί (Nadja Nevolovitsch βιολί, Timothée Coppey βιολί, Jairo Iván Londoño
βιόλα, Domitille Coppey τσέλο, Nora Bosch πιάνο), με το
έργο “Zeybek Türküsü” (για βιολί και πιάνο) να περιγράφει,
σαφώς, την προβληματική τού Erkin
για μια… σημερινή «σοβαρή» αντιμετώπιση της παράδοσης μέσω ενός ζεϊμπέκικου (με
έξοχη εναρμόνιση, αλλαγές σε τέμπο και πρωτότυπη ρυθμική αντιμετώπιση).
SEDEF ERÇETİN
ATALA / MARIA PAPAPETROPOULOU: Metamorphosis [A.K. Müzik Yapım Org., 2011]
Μια τουρκάλα τσελίστρια, η
Sedef Erçetin Atala και μια ελληνίδα πιανίστρια Μαρία Παπαπετροπούλου συνεργάζονται σ’ ένα άλμπουμ, υπό τον τίτλο “Metamorphosis”, ερμηνεύοντας έργα Robert Schumann, Gabriel Fauré, J.S. Bach / Charles-François Gounod, Σεργκέι Ραχμάνινοφ, Erik
Satie, Νίκου Ξανθούλη, Astor Piazzolla,
Gerardo Di Giusto, καθώς και της ίδιας της Atala. Μάλιστα, η σύνθεση της τελευταίας έχει δώσει
και τον τίτλο στο άλμπουμ… Μεταμόρφωσις. Γράφει κάπου στο ένθετο η τουρκάλα
συνθέτρια και τσελίστρια: «Το κομμάτι Metamorphosis το συνέθεσα επηρεασμένη από τα κοινά μουσικά
στοιχεία του Τουρκικού και Ελληνικού λαού. Οι ομοιότητες και οι αλλαγές που
συνέβησαν στην ιστορία των δύο χωρών με επηρέασαν με αποτέλεσμα να προσπαθήσω
να περάσω τα συναισθήματα που νιώθω στις νότες. Καλή σας ακρόαση».
COŞKUN KARADEMİR / EMİRHAN KARTAL / HATİCE DOĞAN SEVİNÇ:
Dönüş Yolu / The Way Back [A.K. Müzik Yapım Org., 2011]
Το τρίο των Coşkun Karademir (χειρίζεται διαφόρων
ειδών μπαγλαμάδες, kopuz),
Emirhan Kartal μπαγλαμάδες και Hatice Doğan Sevinç
κεμεντσέ, φωνή προτείνει στο “The Way Back”
CD του κλασική
οθωμανική μουσική. Διασκευάζει δηλαδή παραδοσιακές μελωδίες και τραγούδια της
Ανατολής, αποδίδοντάς τα μ’ ένα σημερινό, αλλά με υψηλή ιστορική γνώση και
αισθητική αξία τρόπο. Το άκουσμα, θέλω να πω, είναι εξαιρετικό και συμβατό με τις
κλασικές εγγραφές αυτών των μουσικών.
ERTUĞRUL OĞUZ FIRAT: Anadolu Güneşleri / Anatolian Suns [A.K. Müzik Yapım Org., 2012]
ERTUĞRUL
OĞUZ FIRAT: Çağ Dışı Bağıran / A Cry Against the Times [A.K. Müzik Yapım Org., 2013]
Από τους πιο αναγνωρισμένους
συνθέτες της σύγχρονης Τουρκίας, ο Ertuğrul Oğuz Fırat,
γεννημένος το 1923, πρόλαβε να δει αυτές τις δύο εκδόσεις με έργα του από το
2012-13, καθώς πέθανε την επόμενη χρονιά (2014) στα 91 χρόνια του. Εκτός από συνθέτης, ο Fırat υπήρξε νομικός, ποιητής,
συγγραφέας και ζωγράφος, μια
προσωπικότητα δηλαδή με έργο μεγάλο και ποικίλο, ένα μέρος του οποίου (όσον
αφορά στη συνθετική πλευρά του), προβάλλεται σ’ αυτά τα δύο CD.
Στο πρώτο
ακούγονται τα έργα “Anatolian Suns, Op. 48” (μια σύνθεση σε τρία μέρη για όμποε ή
κλαρινέτο και πιάνο) και “Succession of Independent Songs, Op.75” (τρίο για κλαρινέτο, βιόλα και πιάνο), ενώ στο δεύτερο, το εξαμερές
“A Tribute to Franz Liszt, Op.77” (έργο για πιάνο – αποδίδει η İdil Biret), κάθε ένα μέρος του
οποίου είναι εμπνευσμένο από κάποιο ποίημα (ανάμεσά τους και το “Barbarlan Beklerken” από το «Περιμένοντας τους Βαρβάρους» του Κ.Π. Καβάφη).
ECE GÖKSU:
Masal [A.K. Müzik Yapım Org., 2012]
Και να κλείσουμε αυτή τη σειρά των τούρκικων CDs μ’ ένα τζαζ άλμπουμ, το “Masal” της τραγουδίστριας και
τραγουδοποιού Ece Göksu. Την Göksu, που τραγουδά στη μητρική γλώσσα της και στην αγγλική, τη
συνοδεύει μια ομάδα μουσικών που χειρίζονται πιάνο, μπάσο, ντραμς, τενόρο
σαξόφωνο, τρομπέτα και τρομπόνι. Το άκουσμα είναι εντελώς… διεθνικό ή
αμερικανικό αν θέλετε, με την μπάντα να παίζει με όρεξη και γνώση, και με την
τραγουδίστρια να αποδίδει σε δύο γλώσσες, με την ίδια άνεση.
Σύγχρονη τζαζ, νεοϋορκέζικης αισθητικής έχουμε εδώ (και σε σχέση με το feeling και σε σχέση με ό,τι
άλλο) και μάλιστα με πρωτότυπα στο μέτρο του δυνατού στοιχεία, όπως είναι, για
παράδειγμα, η απόδοση της Göksu στο
παραδοσιακό “Bugün ayın ışığı” – ένα κομμάτι, που κάνει αυτό το CD να ξεχωρίζει.