ΚΩΣΤΑΣ ΤΑΧΤΣΗΣ η ανά τον κόσμο περιπλάνηση και η ταπεινή ελληνική γειτονιά ως «καταραμένες αντιφάσεις» [92 χρόνια από τη γέννησή του]

O Κώστας Ταχτσής (8 Οκτωβρίου 1927 – 25; Αυγούστου 1988) υπήρξε ένας πολυταξιδεμένος άνθρωπος, καθώς έζησε για μικρά ή για μεγάλα και πολύ μεγάλα διαστήματα στη Μεγάλη Βρετανία, στην Αυστραλία, στη Δυτική Γερμανία, στις Ηνωμένες Πολιτείες και αλλού. Όπως είχε πει και ο ίδιος τα ταξίδια του δεν συνέβησαν επειδή ένιωθε κάποια φυσική έλξη προς την περιπέτεια, μα για να μπορέσει να ζήσει σε λιγότερο καταπιεστικές, από την ελληνική, κοινωνίες.

«Έφευγα, γιατί ασφυκτιούσα στην Ελλάδα της δεκαετίας του ’50 – πνευματικά, κοινωνικά, πολιτικά, σεξουαλικά. Αν δεν είχα φύγει δεν θα είχα γράψει ποτέ Το Τρίτο Στεφάνι».
Από τη συνέντευξη στο βιβλίο του Η γιαγιά μου η Αθήνα κι άλλα κείμενα [Ερμής, 1979].

Στην ίδια συνέντευξη ο Ταχτσής μιλάει για τη σχέση του με τον περίγυρο, και για το πώς αντιλαμβανόταν την έννοια της ατομικής ελευθερίας.

«Η απόσταση που αναγκάστηκα να κρατήσω σ’ όλη μου τη ζωή απ’ τους ανθρώπους είχε και τις καλές πλευρές της. Μ’ εμπόδισε να αφομοιωθώ απ’ τους αστούς. Συγχρόνως, με βοήθησε να μείνω και ανέπαφος απ’ οποιαδήποτε επιρροή του υπόκοσμου. Παντού κυκλοφορούσα λιγάκι σαν ξένος. Και γι’ αυτό, όλους κι όλα τα ’βλεπα πιο καθαρά, πιο αντικειμενικά... Πάντα ήμουνα κάτι και συγχρόνως δεν ήμουνα. Σα χαμαιλέοντας, έπαιρνα πάντα το χρώμα του περιβάλλοντος. Αλλά μόλις άλλαζα περιβάλλον, άλλαζε και το χρώμα. Θα μπορούσα να ’χω το δικό μου. Αλλά δε μ’ άρεσε. Δε μ’ άρεσε να ’μαι μόνο ένα πράμα και τίποτ’ άλλο. Μ’ ενοχλεί ακόμα και τώρα όταν μου κολλάνε τον τίτλο του συγγραφέα, που τόσοι άλλοι εποφθαλμιούν. Το αισθάνομαι σαν περιορισμό. Σιχαίνομαι τις ταμπέλες, κι απορώ με τους ανθρώπους που κρεμάνε μόνοι τους ταμπέλες στον εαυτό τους. Εγώ νιώθω σαν να μην είμαι μόνο ένας, αλλά πολλοί άνθρωποι συγχρόνως, ή ένας άνθρωπος με άπειρες δυνατότητες. Οποιαδήποτε έμφαση σε μια μόνο ιδιότητα μού περιορίζει την ελευθερία μου».

Στα μέσα του ’80 ο Κώστας Ταχτσής απολάμβανε, σε κάποιο επίπεδο, σε μια διάσταση, τη φήμη του σαν πνευματικός άνθρωπος (ένα χαρακτηρισμό που δεν τον αποδεχόταν o ίδιος για τον εαυτό του, αλλά έδειχνε κατανόηση στη χρήση του από άλλους). Εκπομπές για ’κείνον και το έργο του μεταδίδονταν στην τηλεόραση, ο ίδιος διάβαζε κείμενά του στο κρατικό ραδιόφωνο, συνεντεύξεις του φιλοξενούνταν συχνά σε περιοδικά κι εφημερίδες, καθώς, πέραν των λογοτεχνικών θεμάτων, ιδιαίτερη αξία είχαν πάντα και οι κοινωνικές παρατηρήσεις του. Ένας άνθρωπος, που είχε δει, από κοντά, να αναπτύσσονται και να προχωρούν διάφορες ξένες κοινωνίες, είχε ένα λόγο παραπάνω και να κρίνει, και να καυτηριάζει, και να προτείνει. Ή απλώς να λέει τη γνώμη του.

Ήταν η εποχή όπου την ελληνική κοινωνία την απασχολούσε έντονα το άνοιγμα της χώρας προς την Ευρώπη. Και όχι μόνο το οικονομικό, μέσω της τότε ΕΟΚ, αλλά και το κοινωνικό, το πολιτισμικό κ.λπ. Είναι ένα θέμα που και τώρα είναι επίκαιρο. Και πάντα θα είναι. Το πώς βλέπουμε τους άλλους, πώς μας βλέπουν εκείνοι, τι πρέπει να γίνει για να προσεγγίσουμε κοινωνίες που βρίσκονται  πιο μπροστά από τη δική μας, πώς ταξιδεύει ο Έλληνας στις άλλες χώρες, είτε ως τουρίστας είτε ως μετανάστης, πώς μπορεί να υπάρξει σ’ ένα διεθνικό περιβάλλον κ.λπ.

Η συνέχεια εδώ...

https://www.lifo.gr/articles/book_articles/254487/kostas-taxtsis-i-ana-ton-kosmo-periplanisi-kai-i-elliniki-geitonia-os-kataramenes-antifaseis