Η προπαγάνδα αποτελούσε
το πιο βασικό όπλο του φασιστικού καθεστώτος του Ιωάννη Μεταξά, όσον αφορά στο
φιλοτέχνημα του πορτρέτου του και στην διάχυση της ιδεολογίας του προς τον λαό.
Προς αυτή την κατεύθυνση αποφασιστική ήταν η συμβολή των εκδόσεων και των
θεαμάτων.
Και ενόσω ζούσε ο
Μεταξάς και αμέσως μετά τον θάνατό του (πέθανε την 29η Ιανουαρίου 1941, τρεις
μήνες μετά το «ΟΧΙ»), υπήρξαν έντυπα που επιχείρησαν να αναδείξουν το «έργο»
του, προβάλλοντας το πρότυπο τού «αρχηγού-πατέρα», διαμορφώνοντας συγχρόνως
μιαν εκδοχή της ελληνικότητας, που παρέπαιε ανάμεσα στην λατρεία της
αρχαιότητας και την αναγέννηση της λαϊκής παράδοσης.
Έτσι λοιπόν, για
να ριζώσει, να βλαστήσει και να επεκταθεί το συγκεκριμένο μύθευμα, το καθεστώς
είχε την ανάγκη των πνευματικών ανθρώπων. Επιζητούσε, με άλλα λόγια, τη
συμμετοχή των ταγών της πνευματικής ηγεσίας, η οποία, μέσω της παρουσίας
αναγνωρισμένων λογοτεχνών, ποιητών, ζωγράφων, μουσουργών κ.λπ., θα προσέφερε
στην «4η Αυγούστου» όλα εκείνα τα εχέγγυα και τις προϋποθέσεις, που θα
καθιστούσαν «επικοινωνήσιμο» το μύθευμα του «τρίτου ελληνικού πολιτισμού».
Το βασικό
προπαγανδιστικό περιοδικό του καθεστώτος του Ιωάννη Μεταξά ήταν Το Νέον Κράτος
(διευθυντής Άριστος Καμπάνης, επιτροπή συντάξεως Γεώργιος Μαντζούφας-Νικόλαος
Κούμαρος), που κυκλοφορούσε από τον Σεπτέμβριο του 1937 (πρώτο τεύχος) έως τον
Μάρτιο του 1941 (τεσσαρακοστό τρίτο τεύχος). Σε αυτό, δε, συνέβαλαν με την πένα
τους και με την συμμετοχή τους στις σελίδες του πολλά γνωστά ονόματα, ήδη
καθιερωμένα ή ίσως και ανερχόμενα.
Κατ’ αρχάς ο
ζωγράφος Νίκος-Χατζηκυριάκος Γκίκας, που είχε φιλοτεχνήσει το σταθερό εξώφυλλο
του περιοδικού (ίδιο σε όλα τα τεύχη). Πίσω η... παλαιά Ελλάς και μπροστά η
σκαλωσιά και το χτίσιμο της νέας (με την σκαλωσιά να καλύπτει όλη τη χώρα).
Η συνέχεια εδώ...
Παρέα με το "Κουαδρίβιο" καλό είναι να θυμόμαστε και το περιοδικό "Εικοστός Αιών" του Άριστου Καμπάνη, που έβγαλε δύο διπλά τεύχη Φεβρ-Μάιο 1942. Το περιοδικό υπήρξε φιλοφασιστικό και αντιαγγλικό.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌσο για το Κουαδρίβιο και τη συνεργασία με τους Ιταλούς, έπεσα σε μια ενδιαφέρουσα είδηση στη Νέα Εστία, τχ. 446: σελ. 192, που αφορά κάποιο δημοσιογράφο Γ. Νικολαρεϊζη:
"Το αρμόδιο δικαστήριο καταδίκασε σε ειρκτή 5 1/2 ετών τον Γ. Νικολαρεϊζη για τη συνεργασία τους με τους Ιταλούς και τις υπηρεσίες που προσέφερε στο Κουαντρίβιο με τη συγκέντρωση άρθρων Ελλήνων λογοτεχνών"
Κ. Βλησίδης
Από το facebook...
ΑπάντησηΔιαγραφήVoltnoi Brege
Ωραία έρευνα
Βασίλης Μπακόπουλος
ΑπάντησηΔιαγραφήΠλήρες και ενδιαφέρον άρθρο! Δεν τα ήξερα. Σ' ευχαριστώ Φώντα!