ΜΑΝΩΛΗΣ ΜΗΤΣΙΑΣ συγγνώμη Πόλη μου

Νέος δίσκος για τον Μανώλη Μητσιά, που συνεχίζει στα 74 χρόνια του, να υπογράφει ως πρώτος τραγουδιστής – και όχι ως «συμμετοχή». Δεν είναι σύνηθες για τους συναδέλφους του, που έχουν την ηλικία του. Βεβαίως, εδώ, σ’ αυτό το άλμπουμ, το «Συγγνώμη Πόλη μου» [Όγδοο Music Group, 2020], ο Μητσιάς δεν είναι το παν. Δεν είναι καν ο κεντρικός άξονας, θα έλεγα, γύρω από τον οποίον στρέφεται το άλμπουμ. Ο άξονας είναι η Κωνσταντινούπολη, αυτό είναι το concept, και αυτό υπηρετείται, στην περίπτωσή μας, από συνθέτες, στιχουργούς, τραγουδιστές, μουσικούς, αφηγητές, ψαλτάδες, χορωδίες κ.λπ. Έχουμε λοιπόν να κάνουμε με μια σύνθετη μουσική-τραγουδιστική κατασκευή, με μια παραγωγή, που θυμίζει κάπως τις παλαιότερες εποχές, όταν οι εταιρείες επένδυαν αληθινά στην δισκογραφία. Όταν θεωρούσαν τη δισκογραφία κάτι σημαντικό, που ναι μεν θα απέφερε κάποια κέρδη (πολλά, λίγα, λιγότερα, δεν έχει σημασία), αλλά ταυτοχρόνως θα κόμιζε και μια πολιτιστική πρόταση. Αυτός είναι ο στόχος τού άλμπουμ «Συγγνώμη Πόλη μου», που διαθέτει μουσικές του Μανώλη Καρπάθιου, στίχους του Κώστα Μπαλαχούτη, τραγούδισμα από τον Μανώλη Μητσιά, και περιστασιακώς από τον πρωτοψάλτη Γρηγόρη Νταραβάνογλου και την ερμηνεύτρια Μαρίνα Μανωλάκου, συν αφηγήσεις από τον ηθοποιό Ιεροκλή Μιχαηλίδη και λοιπά. Το «και λοιπά» αφορά στα επιμέρους οργανικά και χορωδιακά σύνολα που ακούγονται στο CD και που προσδίδουν στην ηχογράφηση μιαν αίσθηση «έργου».

Ξεκινώντας από τις μουσικές θα έλεγα πως αυτές είναι οι αναμενόμενες, για ένα τέτοιο project. Υπάρχει το βυζαντινό μέλος, οι επιρροές από τις μελωδίες των συνθετών, των Ρωμηών, της Πόλης, μαζί με τις γενικότερες αναφορές στο τραγούδι και στο μέλος της Ανατολής και βεβαίως στο λαϊκό τραγούδι. Ο συνθέτης Μανώλης Καρπάθιος, που έχει αναλάβει τα της σύνθεσης δεν είναι τυχαίος. Ψάχνοντας στο δίκτυο βρήκα ένα βιογραφικό του στο site romana.gr και μεταφέρω εδώ ένα μέρος του:  

«Δεξιοτέχνης και δάσκαλος στο κανονάκι. Διδάχθηκε παραδοσιακή και βυζαντινή μουσική καθώς και το όργανο, δίπλα σε φημισμένους δασκάλους στην Αθήνα και στην Κωνσταντινούπολη. Πέρα από τις μουσικές σπουδές έχει φοιτήσει και στο Παιδαγωγικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ίδρυσε επίσης και διευθύνει την 35μελή Ορχήστρα Κλασικής Μουσικής “Ρωμάνα”, που σκοπό έχει τη διάσωση και προβολή του συνόλου του έργου των Ρωμηών Συνθετών που έζησαν στην Κωνσταντινούπολη από την άλωση της Πόλης μέχρι και τον 20ον αιώνα . Έχει εκδώσει δύο μουσικο-παιδαγωγικά βιβλία για την ελληνική μουσική κι έχει επιμεληθεί και συμμετάσχει σε περισσότερες από 50 δισκογραφικές εργασίες. Έχει πλήθος εμφανίσεων σε συναυλίες και ραδιοτηλεοπτικά προγράμματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό». 

Βεβαίως, εκείνο που θα πρέπει να επισημάνω είναι πως στο «Συγγνώμη Πόλη μου» ακούγονται καλαίσθητα τραγούδια, αλλά όχι αυτό που λέμε «μεγάλα». Είναι τραγούδια που ρέουν ωραία, χωρίς όμως να υπάρχουν ανάμεσά τους, κάποια, ένα-δύο έστω, που να ξεχωρίζουν, που να σου δείχνουν ότι εδώ συμβαίνει κάτι απρόσμενο, κάτι «προσωπικό», κάτι ιδιαίτερο, κάτι απροσδόκητο – κι αυτό είναι ένα θέμα, γενικότερο.

Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο τα λόγια του Κώστα Μπαλαχούτη έρχονται να ενδυναμώσουν την προηγούμενη σκέψη, το προηγούμενο συμπέρασμα. Υπάρχει ένας αισθητισμός στα λόγια, μια αρτίστικη ωραιοποίηση, η οποία αφήνει τα ίχνη της φυσικά στο άλμπουμ – καθότι ο λόγος πάντα έχει μιαν ισχυρή αυτονομία, επηρεάζοντας όλες τις επιμέρους παραμέτρους. Είναι δουλεμένα τα λόγια του Μπαλαχούτη, δεν υπάρχει θέμα επί αυτού, απλώς μοιάζουν... κατασκευασμένα.

Ο Μανώλης Μητσιάς διατηρεί τη φωνή του σ’ ένα καλό επίπεδο, αλλά δεν είναι πλέον ο μεγάλος τραγουδιστής που γνωρίσαμε στην δεκαετία του ’70, κατά πρώτον. Η φωνή του έχει αποκτήσει μια βραχνάδα, που εμένα κάπου με ενοχλεί. Τέλος πάντων, φυσιολογικό είναι όλο αυτό. Οι φωνές φθείρονται, για χίλιους-δυο λόγους. Νομίζω, λοιπόν, πως με κάποιον άλλον τραγουδιστή, νεότερο, τα τραγούδια θα κυλούσαν καλύτερα – και το σημειώνω τούτο με όλο τον σεβασμό προς τον σημαντικό ιστορικό ερμηνευτή.

Θετικές οι υπόλοιπες φωνητικές παρεμβάσεις, αλλά δεν θα έλεγα το ίδιο και για τον Ιεροκλή Μιχαηλίδη, η ανάγνωση του οποίου στα κείμενα του Μπαλαχούτη δεν αφήνει κάτι στον ακροατή (είναι εντελώς επίπεδη η ανάγνωση).

Γενικώς, το άλμπουμ είναι καλό. Έχει σωστές προθέσεις και σ’ ένα βαθμό αυτές οι προθέσεις υλοποιούνται.

Ωραίο, τέλος, το cover και το ένθετο, αλλά ωραιότερο όλων ήταν το έξτρα ένθετο-κείμενο με τα λόγια τού Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, σε αυστηρή ιερατική γλώσσα. Είναι μια γλώσσα αυτή που δεν μιλιέται πλέον στην κοινωνία, αλλά δεν είναι κακό (το αντίθετο) να γνωρίζουμε πως υπάρχει, ούσα αποκύημα μιας μακραίωνης και συναπτούς ιστορίας.

Επαφή: www.ogdoomusicgroup.gr