Όσοι ψάχνουν βαθιά την αμερικανική jazz των sixties-seventies και κυρίως
τις μικρές ανεξάρτητες παραγωγές, είναι πιθανόν να γνωρίζουν το άλμπουμ του Mark Harvey Group στην
εφήμερη ετικέτα Bush Recordings,
από το 1972, που ήταν ηχογραφημένο στην Harvard-Epworth United Methodist Church,
στο Cambridge της Μασαχουσέτης. Το άλμπουμ αυτό, που είναι free-improv, είναι πολύ σπάνιο σήμερα, καθώς
στο discogs έχει φθάσει
να πουλιέται ακόμη και 445 ευρώ! Ο Mark Harvey, που βασικά είναι τρομπετίστας, έχει ένα ακόμη δυσεύρετο LP, το Mark Harvey and Friends “Duets” [Aardmuse Records, 1981], που και αυτό
πουλιέται σήμερα γύρω στα 80 ευρώ, αλλά από ’κει και πέρα είναι βασικά γνωστός
μέσω της περίφημης Aardvark Jazz Orchestra,
μιας ορχήστρας με μεγάλη ιστορία και με καμμιά 15αριά ηχογραφήσεις έως και
σήμερα. Μάλιστα, το 2015, είχαμε γράψει εδώ στο δισκορυχείον για το CD
τής ορχήστρας “Deep River”
[Heliotrope Records] σημειώνοντας, ανάμεσα σε άλλα:
«Η Aardvark Jazz
Orchestra είναι μία από τις παλαιότερες μεγάλες ορχήστρες τής Βόρειας Αμερικής,
καθότι υφίσταται ανελλιπώς από το 1973 (διευθυντής της ο τρομπετίστας Mark Harvey). Μέσα
σ’ αυτό το διάστημα έχει κυκλοφορήσει κάμποσα άλμπουμ (περισσότερα από δέκα),
ορισμένα εκ των οποίων βρίσκονται στο ρόστερ τής γνωστής μας βρετανικής Leo Records».
Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε ένα ανέλπιστο double CD στην Αμερική, με ανέκδοτες
εγγραφές τού Mark Harvey Group
από το 1971. Οι εγγραφές ανακαλύφθηκαν από τον ίδιο τον Harvey στην αποθήκη του σπιτιού του, και
αφορούσαν σ’ ένα ζωντανά ηχογραφημένο κονσέρτο τού γκρουπ, στην Old West Church της Βοστώνης (31
Οκτωβρίου 1971). Οι ταινίες ψηφιοποιήθηκαν και αφού έγινε το σχετικό mastering, προέκυψε τελικώς
το άλμπουμ “A Rite for All Souls” [Americas Musicworks, 2020].
Σ’ εκείνη τη φάση το Mark Harvey Group αποτελούσαν οι: Mark Harvey χάλκινα πνευστά (τρομπέτα κ.ά.), Peter H. Bloom ξύλινα
πνευστά (τενόρο σαξόφωνο κ.ά.), Craig Ellis κρουστά και Michael Standish κρουστά, ενώ τους βοηθούσε και ο Duncan Draper στο πιάνο. (Ας
σημειώσουμε πως σήμερα, από ’κείνο το σχήμα, βρίσκονται στη ζωή μόνον οι Harvey και
Bloom, καθώς οι Ellis, Standish και Draper είναι
πεθαμένοι από το 2006, το 2014 και το 2018 αντιστοίχως. Επίσης πως ο Ellis ήταν μέλος μιας μπάντας
της ψυχεδελικής εποχής, των Black Swan,
που είχαν βρεθεί στο ίδιο πάλκο με Fugs, Electric Flag,
Dewey Redman, Blues Project κ.ά.).
Η μουσική που ερμηνεύεται-αποδίδεται εδώ είναι ελεύθερη-αυτοσχεδιαστική
και αντανακλά, χοντρικώς, τα διδάγματα της εποχής. Ή, μάλλον, κάποια από τα
διδάγματα. Οι επιρροές των Mark Harvey Group μπορεί να εκκινούν από τους Ornette Coleman και John Coltrane, αλλά η πιο βασική
αναφορά, στην περίπτωση τού “A Rite for All Souls” είναι οι Art Ensemble of Chicago. Κι έτσι κάπως μπορεί
να προκύψει κι ένας ακόμη πιο «σωστός» χαρακτηρισμός της μουσικής του Mark Harvey Group, το tribal free-improv δηλαδή, μέσα από το οποίον
αναδεικνύονται και άλλα ζητήματα της εποχής, περισσότερα κοινωνικοπολιτικά αυτή
τη φορά. Εξάλλου και το ευρύτερο setting του Mark Harvey Group,
με τα λογής-λογής, παραδοσιακά μη-δυτικά όργανα (arghul, suona, kazoos, djembe, darabouka και
πάμπολλα άλλα ιδιόφωνα ή μη κρουστά) δείχνει τον (αισθητικό) δρόμο.
Έτσι λοιπόν τα μουσικά κομμάτια συνδέονται συχνά με
ποιητικές απαγγελίες, φορτισμένες καταλλήλως ώστε να αποδίδεται το αγωνιστικό,
αντιπολεμικό κλίμα της εποχής. Για παράδειγμα, στο πρώτο 14λεπτο track, μετά τη μέση του, ακούγεται
ένα ποίημα του Gary Snyder,
το Spel Against Demons («η απελευθέρωση των δαιμονικών ενεργειών, στο όνομα των ανθρώπων,
πρέπει να σταματήσει / πρέπει να σταματήσει η αιματοχυσία στο όνομα της φύσης»
κ.λπ.), που κλείνει με αρχαίο σανσκριτικό άσμα. Επίσης, αλλού ακούγονται
ποιήματα του W.B. Yeats, του Jack Spicer, μα και του περκασιονίστα
Craig Ellis – το ποίημα τού
τελευταίου αποκαλείται Napalm: Rice Paper και
είναι προφανώς που αναφέρεται.
Για την μουσική τώρα δεν χρειάζεται να πούμε πολλά, γιατί οι
μουσικές αυτές δεν περιγράφονται... απλώς ακούγονται. Στο 2CD υπάρχουν tracks που διαρκούν είκοσι και τριάντα
λεπτά, οπότε αντιλαμβάνεστε τι περίπου συμβαίνει – μέσα από αυτόν τον
δημιουργικό συνδυασμό free-improv, tribal κρουστών
και γενικότερα, πλήθους ακουστικών εφφέ, απαγγελιών, ομαδικών αυτοσχεδιαστικών
εκρήξεων, κρουστών ομοβροντιών, τελετουργικής εξομάλυνσης της έντασης, ψυχεδελικής
ενατένισης και βεβαίως καθοριστικών patterns αμόλυντης spiritual jazz.
Δεν γράφονται σήμερα τέτοια άλμπουμ, δεν δίνονται σήμερα
τέτοια live. Εν πάση
περιπτώσει δεν είναι κάτι το καθιερωμένο. Κάποιοι, κάπου, κάτι μπορεί να
κάνουν, αλλά είναι πλέον μεμονωμένες περιπτώσεις. Δεν επιδρούν μαζικά. Η
μουσική και η σχέση της με την κοινωνία έχει αλλάξει εντελώς. Κι επειδή αυτά τα
δύο θέματα «πάνε μαζί» καλό είναι να θυμόμαστε, πού και πού, πώς προχωρούσαν
κάποτε τα πράγματα, εκεί στα τέλη του ’60 και τις αρχές του ’70 –μέσα από ποια
προτάγματα και ποιες γενικότερες ανάγκες–, και πώς προχωράνε σήμερα.
Αυτό το θαυμάσιο άλμπουμ τού Mark Harvey Group, με τις ανέκδοτες
εγγραφές από το 1971, δεν μπορεί παρά να δουλεύει μέσα μας και επανακαθοριστικά
(σε σχέση, εννοούμε, με το πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα συνολικότερα και όχι
μόνο στη μουσική).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου