J.KRISTE, MASTER of DISGUISE - MONSIEUR DOUMANI δύο δίσκοι από την Κύπρο

Όπως είχα γράψει και παλαιότερα, με αφορμή το προηγούμενο άλμπουμ τού J.Kriste… o J.Kriste ή Master of Disguise είναι Κύπριος και το πραγματικό του όνομα είναι Λευτέρης Μουμτζής. Είναι τραγουδοποιός, γράφει μουσικές, στιχουργεί στην αγγλική, ερμηνεύει και ενορχηστρώνει, έχοντας δίπλα του τους… Ανδρέα Τραχωνίτη κρουστά, Φώτη Σιώτα βιολί, Στέλιο Ρωμαλιάδη φλάουτο, Colin Somervell κοντραμπάσο, Σοφία Ευκλείδου τσέλο κ.ά. Στο “The Age of Now” [Louvana Diskoi], που είναι περυσινή κυκλοφορία, κάνει ένα βήμα μπροστά (εν σχέσει με το “Girls, Ghosts and Gods” του 2009), παρουσιάζοντας μια σειρά από ιδιαίτερα (και σε κάθε περίπτωση όμορφα) τραγούδια, τα οποία δημιουργούν ένα ακόμη πιο στιβαρό και προσωπικό σύνολο.

Οι αρχές της τραγουδοποιίας του Μουμτζή μπορεί να εντοπισθούν στην αγγλόφωνη μπαλάντα, στον Syd Barrett και τον Kevin Ayers (οι συγκεκριμένοι «ήρωες» πάνε συχνά μαζί), στο… krautfolk, στο progressive rock των Van der Graaf Generator (ο Hammill συνήθως είναι μιαν αφορμή, προκειμένου να πας πιο κάτω…) και των King Crimson. Αν και μπορεί να εντοπίσεις κι άλλες αναφορές, ακόμη και μεταγενέστερες, όπως φερ’ ειπείν την αβαντ-γκαρντίστικη romance της 4AD ή την αφηγηματικότητα της μουσικής του David Sylvian στα πιο ηλεκτρονικά κομμάτια, εκείνο που έχει σημασία να ειπωθεί είναι πως ο Μουμτζής γνωρίζει τον τρόπο να δημιουργεί καταστάσεις, μέσα από τις οποίες προβάλλεται, σχεδόν πάντα, ένας «παλιομοδίτικος» λυρισμός – μερικές φορές αυτός ακριβώς ο λυρισμός οδεύει και προς φιλοσοφικές/ στιχουργικές ατραπούς, όπως στην περίπτωση του “Poems” ή του “At war” (ένα από τα ωραιότερα τραγούδια του άλμπουμ). Και λέω «ένα από τα ωραιότερα», καθότι το “The Age of Now” βρίθει τραγουδιών που μπορεί να ικανοποιήσουν στο έπακρο διαφορετικές ποιότητες ακροατών, όπως, ας πούμε το “The city that rules our mind”, που είναι από μόνο του κορυφαίο, με άπαντα τα συστατικά του να λειτουργούν στην εντέλεια, ή o folk-ψυχεδελικός ύμνος “Starseed”, που δείχνει τι σημαίνει fusion, ανακάτεμα και επικοινωνία «αντιθετικών» στοιχείων. 
Για ακόμη μία φορά ένα εξαιρετικό άλμπουμ από τον κύπριο μουσικό.

Επαφή: www.louvana.com.cy

Κάτι σημαίνει το να σκύβεις σήμερα στην παράδοση. Δεν είναι το ίδιο με ό,τι συνέβαινε πριν δέκα, είκοσι ή και τριάντα χρόνια. Οι σύγχρονες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες έχουν διαμορφώσει ένα σκηνικό «επιστροφής στο παρελθόν», μέσω του οποίου επιχειρείται να αναδυθούν όλα εκείνα τα στοιχεία, που συναποτελούσαν, κάποτε, τις πιο υγιείς κοινωνίες. Ήταν-δεν ήταν (πιο υγιείς οι κοινωνίες), σημασία έχει πως η παράδοση, από τη φύση της, εκφράζει τις πιο δημιουργικές διαστάσεις των παλαιών κοινωνιών, εκείνες (τις διαστάσεις) για τις οποίες υπάρχει πάνδημη αποδοχή, και μηδενική αμφισβήτηση. Τι να πει κανείς για τα δημοτικά τραγούδια ενός τόπου – και εν προκειμένω της Κύπρου; Μιας σύγχρονης βασανισμένης χώρας, που βλέπει από τους λαϊκούς σκοπούς της να αναβλύζουν όλα εκείνα τα γνωρίσματα, που έπρεπε και σήμερα να ευδοκιμούν στην κοινωνία; Χαρά, ξεγνοιασιά, αδελφοσύνη, αλλά και σπινθηροβόλο πνεύμα, λόγος και γλώσσα που τσακίζει. Δείτε π.χ. το «Σύστημαν» (τραγούδι που γράφτηκε το 1833, όταν ελληνόφωνοι και τουρκόφωνοι της Κύπρου επαναστάτησαν ενωμένοι εναντίον πασάδων και τσιφλικάδων) έτσι όπως το μεταφέρουν στο τώρα οι Monsieur Doumani, στο άλμπουμ τους “Grippy Grappa” [Ανεξάρτητη Παραγωγή]. Προσέξτε στίχους: «Έννα γυρίσουν οι τροσιοί τζι’έννα γελάσουν τζι’οι φτωσιοί/ εφτάσαμεν εις το αμήν, εν σας ακούμε πιόν κανεί/ Αμάν κάτω τούντο σύστημα, του πασσιά το σύστημα/ κλέφκει ούλλον το ψουμίν, το σιτάριν, το μαλλίν/ Έππεσεν ξηρασιά φέτι εν έβρεξεν πιον τίποτις/ ο σπόρος εν έπιασεν, ο σπόρος εν εβλάστησεν/ Μα ο πασσιάς θέλει ππαράν, εν βλέπει το χωρκόν πεινά/ Τζι’οι χωρκανοί πιάνουν κουσπίν, φκιάρκα, σωλήνες τζιαι σφυρίν/ Τζιαι στου πασσιά παν την αυλή τζιαι κόφκουν του την τζιεφαλήν». Έχοντας λοιπόν ένα τέτοιας αξίας ρεπερτόριο (ανάμεσα το πασίγνωστο, ελέω Μιχάλη Βιολάρη, «Τυλληρκώτισσα», αλλά και το ακόμη πιο… πασίγνωστο «Η βράκα»), οι Monsieur Doumani (Άγγελος Ιωνάς κιθάρα, φωνή, Δημήτρης Γιασεμίδης πνευστά, Αντώνης Αντωνίου –μέλος και των Trio Tekke– τζουράς, φωνή) κατορθώνουν να κάνουν την έκπληξη όχι μόνο με τις γεμάτες ζωντάνια ερμηνείες τους, αλλά και με τον τρόπο που «σκέφτηκαν» πάνω στα συγκεκριμένα τραγούδια, στον τρόπο που τα εναρμόνισαν για ένα, όπως και να το κάνουμε, ιδιότυπο τρίο (τρομπόνι, τζουράς, κιθάρα π.χ., ή φλάουτο, τζουράς, κιθάρα…). Μα ακόμη κι εκεί όπου χρειάστηκε να δείξουν προσωπικό χαρακτήρα δεν ήταν λιγότερο εφευρετικοί. Ας πούμε με το εξαιρετικό trad-funk «Παιάκιν μυρωάτον» (σύνθεση του Αντωνίου) απέδειξαν πόσο μπροστά, ή μάλλον αλλού», μπορούν να πάνε στον επόμενο δίσκο τους. Τώρα που οι Annabouboula έχουν ψιλοχαθεί (αν και έβγαλαν ένα πολύ καλό δισκάκι πριν τρία χρόνια) οι Monsieur Doumani μπορούν να… ξαναχώσουν το deep στο funky, έχοντας πάντα ως ατού και πλατφόρμα –εννοείται– την κυπριακή τους διάλεκτο.

Επαφή: www.monsieurdoumani.com