area international POPular group: maledetti (maudits) – ένα κείμενο γραμμένο πριν 22 χρόνια

Το κείμενο που θα αναδημοσιευτεί παρακάτω είναι γραμμένο πριν 22 χρόνια σχεδόν (πριν από… internet και τέτοια), καθώς δημοσιεύτηκε στο #44 τεύχος του Jazz & Τζαζ, τον Νοέμβριο του 1996. Είναι το πρώτο κείμενο που έγραψα ποτέ για τους Area και τον Demetrio Stratos, στον περιορισμένο χώρο (μισή σελίδα) του έντυπου δισκορυχείου και το θυμάμαι τώρα με αφορμή το αφιέρωμα (7-9 Ιουνίου) στο ΚΠΙΣΝ, στον μεγάλο τραγουδιστή και βοκαλίστα.

Από καιρό ψάχνω μιαν αφορμή, ένα κάτι τέλος πάντων, για να επιχειρήσω μια μικρή έστω αναφορά στους Area. Η αλήθεια είναι πως ποτέ δεν τη βρήκα, ίσως γιατί «αφορμή» αποτελούσε αυτό καθ’ αυτό το γκρουπ και η μουσική του και τίποτ’ άλλο.

Οι Area σχηματίστηκαν στο Μιλάνο το 1972 και αρχικώς αποτελούνταν από τους Giulio Capiozzo ντραμς, Yan Patrick Erard Djivas μπάσο, Patrizio Fariselli πιάνο, Demetrio Stratos τραγούδι, όργανο, κρουστά και Gianpaolo Tofani κιθάρα, VCS3 synthesizer (σ.σ. στην αρχική σύνθεση συμμετείχε και ο Johnny Lambizzi κιθάρα, πριν πάει στο γκρουπ ο Tofani). Το πρώτο τους άλμπουμ έχει τίτλο “Arbeit Macht Frei” (1973) και αφήνει άφωνους κοινό και κριτικούς. Ήταν η εποχή της μεγάλης άνθισης της ιταλικής αριστεράς και οι Area, από την πρώτη στιγμή της εμφάνισής τους, κατορθώνουν να επιβληθούν ως ένα άμεσο πολιτικό γκρουπ, με ξεκάθαρη στάση τόσο μουσικά, όσο και στιχουργικά.

Το “Maledetti” είναι το πέμπτο άλμπουμ τους –πιθανώς το καλύτερό τους– και σίγουρα εκείνο που συνοψίζει τις θέσεις τους για το πολιτικοκοινωνικό γίγνεσθαι. Η προεξάρχουσα μορφή του Demetrio Stratos, ενός μεγάλου μουσικού και ερευνητή των δυνατοτήτων του λόγου και της ομιλίας, σύμβολο των «νέων προλετάριων», δίνει από την αρχή στους Area τη θέση που τους πρέπει. O Stratos με τις ελληνικές ρίζες –ένας λεβέντης που πηδάει από τον Presley, στον τζίτζιρα τον μίτζιρα και από ’κει στους ηπειρώτικους θρήνους, όπως παρατηρούσαν οι Μιχάλης Σιγανίδης και Βαγγέλης Μολαδάκης στο περιοδικό συν και πλην, τεύχος 3, τον Φεβρουάριο 1982– καταθέτει και στο “Maledetti” το απίθανο τραγούδισμά του, προϊόν μιας όχι χωρίς συνέπειες εξοντωτικής βύθισης στα έγκατα της ψυχής και από ’κει στην ανάδυση και ανάδειξη ταυτοχρόνως του γλωσσικού στοιχείου ως ύψιστου επικοινωνιακού-κοινωνικού μέσου.

Το “Maledetti” είναι ένα άψογο concept άλμπουμ, το οποίο περιγράφει τις τύχες ενός φανταστικού κράτους, όταν οι εξουσίες που πηγάζουν απ’ αυτό αλλάζουν χέρια.

Αρχικώς αυτές ασκούνται από τις μηχανές και τους υπολογιστές (“Evaporazione”), εν συνεχεία περνούν από τα χέρια των γερόντων (“Gerontograzia”), των γυναικών (“Scum”) και των παιδιών (“Giro, giro, tondo”), για να καταλήξουμε στο χάος (“Caos parte seconda”), όπου εδώ επιχειρείται μιαν έξοχη αντιστοίχιση μεταξύ μουσικού δημιουργικού αυτοσχεδιασμού και απόλυτης ελευθερίας. Και ενώ η δεύτερη σκοντάφτει στην αναγκαιότητα κάποιων παραχωρήσεων προκειμένου να επιτευχθεί το επικοινωνιακό συνεχές, ο αυτοσχεδιασμός δρα εντελώς απελευθερωτικά σαν να θέλει να καταργήσει κατ’ ουσίαν τα σύνορα ανάμεσα στη ζωή και την Τέχνη.

Το “Maledetti” γνώρισε και εμπορική επιτυχία, ιδίως στους χώρους των φοιτητών και των διανοουμένων, αποδεικνύοντας πως τα μεγάλα έργα μπορούν να βρουν, εύκολα ή δύσκολα, δεν έχει σημασία, διαύλους επαφής μ’ ένα πλατύτερο κοινό.

Στο άλμπουμ συμμετείχαν εκτός των Stratos, Capiozzo, Fariselli και Tofani, o Ares Tavolazzi μπάσο, ο Steve Lacy σοπράνο σαξόφωνο, ο Paul Lytton κρουστά, καθώς και άλλοι μουσικοί, οι οποίοι παρουσιάζουν όλοι μαζί, ένα στιβαρό ηχητικό σύνολο, γνήσιο προϊόν μιας πολύ σημαντικής προοδευτικής σκηνής των seventies.

Τα άλμπουμ των Area, είτε ως LP είτε ως CD, δεν κυκλοφόρησαν ποτέ σε ελληνική εκτύπωση (σ.σ. αυτά τα γράφαμε το 1996). Αραιά και πού κάποια απ’ αυτά εμφανίζονταν στις αγορές, ως εισαγόμενα, για να εξαφανιστούν όμως τρομερά σύντομα. Ελπίζω κάποια στιγμή να ευαισθητοποιηθούν ορισμένοι, πριν είναι πολύ αργά, ώστε να δούμε και εδώ τα άλμπουμ των Area, όπως και τις προσωπικές δουλειές του Demetrio Stratos (σ.σ. δυο χρόνια αργότερα θα έκανε μια γερή εισαγωγή η MINOS-EMI, συγχρόνως με την κυκλοφορία του premium CD του Jazz & Tζαζ “Area & Demetrio Stratos – The Real Jazz Rock”).