IRO HAARLA, ULF KROKFORS & BARRY ALTSCHUL ένα tribute στην Carla Bley

Το “Around Again” [TUM Records, 2018], που υπογράφουν η φινλανδή πιανίστρια Iro Haarla, ο συμπατριώτης της κοντραμπασίστας Ulf Krokfors και ο γνωστός τοις πάσι αμερικανός ντράμερ Barry Altschul, έχει υπότιτλο στο οπισθόφυλλο και ο υπότιτλος αυτός λέει: “The Music of Carla Bley”. Είναι λοιπόν σαφές πως το “Around Again” δεν είναι κάτι άλλο από ένα tribute στη μεγάλη αμερικανίδα συνθέτρια της jazz, ένα άλμπουμ που μεταφέρει στη μορφή του κλασικού jazz-trio, δώδεκα χαρακτηριστικές συνθέσεις της Bley, δανεισμένες από διάφορες φάσεις της πορείας της (αλλά βασικά την αρχική). Οι συνθέσεις αυτές είναι πασίγνωστες, τουλάχιστον στους fans της Carla Bley, και ηχογραφημένες αρκετές φορές είτε από την ίδια την Bley, είτε από τον Paul Bley, είτε από άλλους σχηματισμούς. Θα άξιζε να επιμείνουμε λίγο στους τίτλους και στις πρώτες εκτελέσεις των:

“Closer”: πρώτη, αλλά μάλλον ακόμη ανέκδοτη ηχογράφηση από το Paul Bley Trio σ’ ένα session για την Columbia από τον Μάιο του ’65. Οι περισσότεροι το κομμάτι το ξέρουμε από το LP τού Paul Bley Trio (Steve Swallow, Barry Altschul) στην ESP Disk, το 1966

“Vashkar”: πρώτη αποτύπωση στο LP του Paul Bley “Footloose!” [Savoy 1963]

“Batterie”: πρώτο track από το LP “Barrage” (1965) του Paul Bley Quintet στην ESP Disk

“Ida Lupino”: πασίγνωστη σύνθεση της Carla Bley, με δεκάδες εκτελέσεις. Ηχογραφήθηκε από τον Paul Bley το 1964, αλλά η πρώτη δισκογράφησή της πρέπει να είναι από το Steve Kuhn Trio, στο LP “Three Waves” [Contact, 1966]

“Around again”: και αυτή η σύνθεση από το “Footloose!” του Paul Bley

“Olhos de gato”: πρώτη εκτέλεση (μάλλον) στο πολύ σπάνιο ιταλικό LP του Enrico Rava Quartet “Il Giro del Giorno in 80 Mondi” [Fonit-Cetra International, 1972]

“Intermission music”: από το κλασικό LP “A Genuine Tong Funeral” [RCA Victor, 1968] του The Gary Burton Quartet with Orchestra

“King korn”: και αυτή η σύνθεση από το “Footloose!”του Paul Bley, που αποτελεί ένα επίσης διαχρονικό στάνταρντ της Carla Bley

“And now, the queen”: από το LP “Barrage” (1965) του Paul Bley Quintet στην ESP Disk – όπως και το “Batterie” πιο πάνω

“Útviklingssang”: σύνθεση της Carla Bley από το “Social Studies” [Watt Works / ECM, 1981]

“Start”: από το LP του Paul Bley Trio (Kent Carter, Barry Altschul) “Touching”, στη δανική Debut, το 1965

“Jesus Maria”: μία από τις πιο παλαιές συνθέσεις της Carla Baly, που ακούστηκε για πρώτη φορά στο LP “Fusion” [Verve, 1961] του Jimmy Giuffre Trio (Steve Swallow μπάσο, Paul Bley πιάνο, Jimmy Giuffre κλαρίνο)

Μ’ αυτό το υλικό λοιπόν έρχεται το τρίο των Iro Haarla πιάνο, Ulf Krokfors κοντραμπάσο και Barry Altschul ντραμς (ο Altschul συμμετέχει σε εγγραφές συνθέσεων της Carla Bley από τα μέσα του ’60 ήδη – όπως γνωρίζετε ή προσέξατε στην πιο πάνω καταγραφή) να καταδείξει για μιαν εισέτι φορά την αξία των πολυδιάστατων συνθέσεων της Bley, που ακόμη και σήμερα, μετά από 50 χρόνια (καθώς πολλές απ’ αυτές, που ακούγονται εδώ, έχουν τέτοιαν ηλικία), διατηρούν τη φρεσκάδα και τη γοητεία τους.

Βασικά, για τον τρόπο και για το είδος των συνθέσεων της Bley ισχύει, γενικότερα, εκείνο που λέει η Haarla στο επιμελημένο ένθετο της έκδοσης της TUM. Πως όταν είχε έρθει για πρώτη φορά σε επαφή, περί τα μέσα των seventies, ως πιανίστρια, με συνθέσεις της Carla Bley είχε πάθει μια ταραχή, επειδή οι συνθέσεις (τα κλασικά της Bley “Closer”, “Ictus”, “Doctor”κ.λπ.) έμοιαζαν περισσότερο με σύγχρονη μουσική παρά με jazz – και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο με πολύ μεγάλη δυσκολία μπορούσε να αυτοσχεδιάσει επί αυτών. Και πως μόνον όταν άκουσε τον (πιανίστα) Paul Bley ένοιωσε σιγά-σιγά έτοιμη, στο να μελετήσει και να αποδώσει τελικώς συνθέσεις της Carla Bley. Έκτοτε, και όπως η ίδια η Haarla τονίζει, ο Paul Bley παραμένει από τότε μέχρι σήμερα ο πιο αγαπημένος πιανίστας της.

Με οδηγό τον Paul Bley λοιπόν, η Haarla οδηγεί με ακρίβεια το trio της, που το αποτελούν οπωσδήποτε μεγάλοι παίκτες (και δεν αναφερόμαστε μόνο στον θρύλο ντράμερ Barry Altschul, μα και στον κοντραμπασίστα Krokfors, που είναι επίσης ένας αξιοσημείωτος μουσικός, με μεγάλη παρουσία μέσα κι έξω από την Φινλανδία, εδώ και πολλά χρόνια– στο δισκορυχείον π.χ. τον έχουμε συναντήσει σε άλμπουμ του Jim Pembroke και του Juhani Aaltonen).

Το αποτέλεσμα είναι, φυσικά, αυτό που αναμενόταν. Συναρπαστικές versions, πάνω σ’ ένα «τζαζ σώμα», που θέλει κότσια όχι μόνον για να το ψάξεις και να το γνωρίσεις, μα και για να το οικειοποιηθείς (μέσω της μελέτης), ώστε να το (ξανα)δώσεις εν τέλει με το δικό σου τρόπο. 

Και αυτός ο τρόπος φαίνεται, εδώ, σε κομμάτια όπως το “Ida Lupino” (αφιερωμένο προφανώς από την Bley στην παλαιά ηθοποιό, σκηνοθέτιδα κ.λπ.), μια από τις πιο εμπνευσμένες μελωδίες τής αμερικανίδας συνθέτριας, την οποία (μελωδία) απογειώνει η Haarla, ή το ανάλογο “Útviklingssang” (λέγοντας «ανάλογο» αναφέρομαι στη μελωδική βαρύτητα του κομματιού), που και αυτό ευτυχεί από την ερμηνεία του τρίο.

Φυσικά και τα πιο «σκληρά» tracks έχουν και αυτά την τιμητική τους στο “Around Again”, με το “Start” π.χ. να ακούγεται σαν να γράφτηκε χθες, κι ας έχει περισσότερον από μισόν αιώνα στα πεντάγραμμά του.

Εξαιρετικό άλμπουμ!

Επαφή: www.tumrecords.com