η αμερικανική όπερα του George Gershwin “Porgy and Bess” στην Αθήνα του 1955 – περιλάμβανε το “Summertime” και είχε συμβάλει στην άνοδο του ενδιαφέροντος για την τζαζ στην Ελλάδα

Υπάρχουν τρία πολύ μεγάλα γεγονότα, που συνέβαλαν στην γνωριμία ενός ευρύτερου ελληνικού κοινού με την τζαζ, στην δεκαετία του ’50. Τα δύο είναι συναυλιακά και το ένα θεατρικό.
Για τα συναυλιακά, δηλαδή για τις παρουσίες του φημισμένου τρομπετίστα της τζαζ Dizzy Gillespie, στην Αθήνα, στο Θέατρον Κοτοπούλη, στο διάστημα 12-21 Μαΐου 1956, όπως και του θρύλου «πρεσβευτή της τζαζ» Louis Armstrong, επίσης στην Αθήνα, στην Αίθουσα Ορφεύς, στις 3 Απριλίου 1959, έχουμε ήδη γράψει τα σχετικά και λεπτομέρειες μπορείτε να δείτε εδώ... https://www.lifo.gr/culture/music/10-tzaz-live-stin-ellada-poy-egrapsan-istoria. Οπότε εκείνο που τώρα μας μένει είναι να ασχοληθούμε με την θεατρική παράσταση, που είχε προηγηθεί των δύο συναυλιών, και που είναι το περισσότερο άγνωστο γεγονός από τα τρία.
Λέμε λοιπόν για την παρουσίαση της λαϊκής όπερας “Porgy and Bess” στην Αθήνα, στο τότε Βασιλικόν Θέατρον (νυν Εθνικό), στο διάστημα 20-23 Ιανουαρίου 1955, από πολυμελή αμερικανικό θίασο μαύρων καλλιτεχνών, σε μια παραγωγή των Blevins Davis και Robert Breen.
Πριν έλθουμε στην συγκεκριμένη παράσταση θα πρέπει, πρώτα, να πούμε λίγα λόγια για την όπερα “Porgy and Bess” – καθώς θεωρείται πλέον κομβική για πολλά και διαφορετικά ζητήματα (καλλιτεχνικά, αισθητικά, κοινωνικά, φυλετικά), και τούτο ασχέτως της κριτικής που της ασκήθηκε, στην δεκαετία του ’60 κυρίως, από την μαύρη διανόηση, σε σχέση με την ίδια την «εικόνα» του μαύρου (πόσο κοντά ήταν στο «λευκό» πρότυπο κ.λπ.).
Κατ’ αρχάς το λιμπρέτο της όπερας ήταν γραμμένο από τον (λευκό) συγγραφέα DuBose Heyward (1885-1940), η μουσική της ήταν συντεθειμένη από τον George Gershwin (1898-1937), ενώ οι στίχοι των τραγουδιών της ήταν γραμμένοι από τον αδελφό τού συνθέτη, τον Ira Gershwin (1896-1983).
Η όπερα “Porgy and Bess” παρουσιάζει την ζωή και τους έρωτες των κατοίκων του Catfish Row, μιας όχι και τόσο φανταστικής συνοικίας, της Charleston της Βόρειας Καρολίνας, στις αρχές της δεκαετίας του 1920. Όπως διαβάζουμε και στο ελληνικό πρόγραμμα:
«Οι ήρωές της είναι άνθρωποι που δουλεύουν σκληρά για να βγάλουν το ψωμί τους, έχουν βαθιά ριζωμένο το θρησκευτικό αίσθημα και διατηρούν το κέφι τους για τη ζωή. Οι χαρές και οι λύπες, οι ελπίδες και οι φόβοι των κατοίκων του Catfish Row και το ρομάντζο του Porgy και της Bess, θα μπορούσαν να συμβούν –και χωρίς άλλο συμβαίνουν– σε κάθε συνοικία, όπου το χρήμα είναι λιγοστό και οι βιοτικές συνθήκες σκληρές».
Η όπερα είχε κάνει πρεμιέρα στις 30 Σεπτεμβρίου 1935, στο Colonial Theatre της Βοστόνης, για να μεταφερθεί στο Broadway αμέσως μετά, σε σκηνοθεσία Rouben Mamoulian και μουσική διεύθυνση από τον Alexander Smallens. Στο ρόλο του Porgy ήταν ο βαρύτονος Todd Duncan, ενώ σ’ εκείνον της Bess ήταν η σοπράνο Anne Brown.
Η όπερα είχε από την αρχή μεγάλη επιτυχία στις ΗΠΑ, ενώ το 1943, μέσα στον Πόλεμο, θα περάσει και στην Ευρώπη, για να παρουσιαστεί σε διάφορες χώρες όχι χωρίς προβλήματα (λόγω ναζιστικής κατοχής κ.λπ.), για να επανέλθει στην Γηραιά Ήπειρο μετά τον Πόλεμο, στις αρχές της δεκαετίας του ’50 πια (και με διαφορετικό καστ φυσικά).

Ήταν Ιούνιος του 1952 λοιπόν, όταν η παραγωγή των Blevins Davis και Robert Breen, ανεβαίνει στο Ντάλλας του Τέξας, ξεκινώντας περιοδεία στην Αμερική και πιο μετά στην Ευρώπη, εκεί όπου ο θίασος θα παραμείνει για τέσσερις μήνες, επιστρέφοντας στη βάση του τον Μάρτιο του ’53.
Την άνοιξη και το καλοκαίρι του ’54 ο θίασος θα περιόδευε ξανά σε ΗΠΑ και Καναδά, ενώ τον Σεπτέμβριο του ’54 θα επανερχόταν στην Ευρώπη, δίνοντας παραστάσεις σε Ιταλία, Γαλλία, Γιουγκοσλαβία και αλλού, φθάνοντας έως και την Αίγυπτο.
Και ήταν τότε, σ’ εκείνο, το πλαίσιο, όταν ο αμερικανικός θίασος θα επισκεπτόταν και την Ελλάδα, παρουσιάζοντας το “Porgy and Bess” στην Αθήνα, στο τότε Βασιλικόν Θέατρον, στο διάστημα 20-23 Ιανουαρίου 1955.
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/theatro/i-amerikaniki-opera-toy-tzortz-gkersoyin-porgy-and-bess-stin-athina-toy-1955