Τετάρτη 13 Μαρτίου 2019

ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΒΛΑΧΟΣ ο θρυλικός τυπογράφος και «ψυχή» των εκδόσεων Κείμενα

Όποιος επισκεφθεί τη βόρεια Κέρκυρα, όχι εκείνη την παραθαλάσσια και πολύβουη του καλοκαιριού, αλλά την άλλη των χωριών του Παντοκράτορα, αποκλείεται να μην περάσει από την Περίθεια, είτε την Παλιά, πάνω ψηλά στο βουνό, είτε τους συνοικισμούς της Κάτω Περίθειας (πιο κοντά στη θάλασσα). Σ’ εκείνα τα μέρη γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1939 ο Φίλιππος Βλάχος (τόπος γέννησης επίσης του Γιάννη Σαρακηνού ή Ι.Σ. Περιθειώτη, ποιητή, μελετητή, δοκιμιογράφου και δασκάλου του, όπως και του ποιητή Διομήδη Βλάχου).
Κερκυραίος λοιπόν ο Βλάχος θα τελειώσει Δημοτικό και Γυμνάσιο στα πάτρια, δείχνοντας ήδη από ’κείνα τα χρόνια την αγάπη του για τη λογοτεχνία καθώς θα συμμετάσχει, ως συνεργάτης, στην έκδοση του τοπικού περιοδικού Το Πρώτο Σκαλί / στη σκέψη και στο λόγο, που αργότερα έγινε Το Πρώτο Σκαλί / στα γράμματα και στην τέχνη (1954-1956), μαζί με τους συντοπίτες του Λέοντα Λοΐσιο, Σπύρο Κατσίμη, Λέοντα Αυδή, Γιώργο Ρωμαίο κ.ά.
Μετά το Γυμνάσιο ο Βλάχος έρχεται στην Αθήνα για να σπουδάσει ηθοποιός και κάπως έτσι μπαίνει στη σχολή του Θεάτρου Τέχνης και στη συνέχεια στη σχολή του Χρήστου Βαχλιώτη. Θα παίξει στο θέατρο (π.χ. στο Γλάρο του Τσέχωφ, ως μέλος του θιάσου Γιάννη Φέρτη-Ξένιας Καλογεροπούλου το 1966), ενώ θα συμμετάσχει και σε ταινίες όπως ήταν η Βρώμικη Πόλις (1965) του Κώστα Ανδρίτσου και ο Ο Γιάννης κι’ ο Δρόμος (1967) της Τώνιας Μαρκετάκη. Σ’ αυτή την ταινία, που ήταν μικρού μήκους και που είχε για πρωταγωνιστή τον δημοσιογράφο Γιώργο Βότση, ο Βλάχος δεν παίζει, αλλά απαγγέλλει το ποίημα του Μενέλαου Λουντέμη Απόψε.
Φίλιππος Βλάχος, Χαρά Αγγελούση (Vortex, 1967, σκην. Νίκος Κούνδουρος)
(πηγή: Νίκος Κούνδουρος «Η Απολογία του Θεόφιλου Τσάφου» επανέκδοση με πρόσθετα στις εκδόσεις Αιγόκερως, το 2011)
Η ταινία εκείνη, πάντως, που θα καδράρει για τα καλά την ωραία φιγούρα του Φίλιππου Βλάχου στην οθόνη δεν ήταν άλλη από το Vortex ή Το Πρόσωπο της Μέδουσας του Νίκου Κούνδουρου, που είχε γυριστεί σε δύο φάσεις. Στην Κρήτη το 1966-67 η μισή και η άλλη μισή στη Ρώμη και το Λονδίνο το 1970. Σ’ αυτή την ταινία ο Φίλιππος Βλάχος είχε πρωταγωνιστικό ρόλο.
Το πρώτο περιοδικό που δημοσίευσε σοβαρό υλικό (συνεντεύξεις, φωτογραφίες κ.λπ.) γι’ αυτή την παράξενη ταινία ήταν η ΓΥΝΑΙΚΑ (#446, 22-28 Φεβρουαρίου 1967). Εκεί διαβάζουμε τον Κούνδουρο να λέει σχετικά με τον Φίλιππο Βλάχο:
«Έχει πρόσωπο που μου θυμίζει βυζαντινόν άγιο. Τον διάλεξα όχι γιατί είναι καλός ηθοποιός ή γιατί ταίριαζε σ’ αυτόν το ρόλο… Αντίθετα, προσάρμοσα το ρόλο στα χαρακτηριστικά του. Ο Βλάχος έχει τα πιο πικρά μάτια, που έχω δη σε άνθρωπο…».

Η συνέχεια εδώ…

5 σχόλια:

  1. Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας
    Στη φωτό ένα από τα γνωστά τσιμπούσια, που συνέβαιναν συχνά στο «παραμάγαζό» του, όπως έλεγε το χώρο δουλειάς του o Φίλιππος Βλάχος, στη Μαυρομιχάλη 8 (εδώ με τον ποιητή Άνθο Φιλητά).

    Spyros Diastimikos
    Συγχαρητήρια για την εξαιρετική παρουσίαση του ανδρός.

    Nektarios Papadimitriou
    Μεγαλος!

    Panagiotis Peristrefomenos
    Σπουδαίος και ως αφηγητής...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ferris Costas
      Ήταν κι ο Φίλιππος στην ομάδα-παρέα μας, εξ ου και Κούνδουρος, Μαρκετάκη, Παπαγιαννίδης κ.λ. Η Τώνια μάλιστα είναι που έκανε ταινία την "Τιμή και το Χρήμα". Ήταν κι άλλοι ηθοποιοί στην παρέα, όπως ο Κώστας Καζάκος, η Ηρώ Κυριακάκη, ο Κώστας Πίτσιος (που έγινε και σκηνοθέτης), Περικλής Κοροβέσης, οι ποιητές Μάριος Χάκκας, Θωμάς Γκόρμπας κ.λ. κ.λ. Υπέροχος άνθρωπος. Μιά μικρή διόρθωση: Τον Δημήτρη Χατζή είχε παρουσιάσει πολλά χρόνια πριν ο Ρένος Αποστολίδης στα "Νέα Ελληνικά", και μετά από τον Ρένο, η Επιθεώρηση Τέχνης

      Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας
      >>Στη δεκαετία του '80 κυριαρχεί το τύπωμα των βιβλίων του Δημήτρη Χατζή, η καθιέρωση του οποίου, στο αναγνωστικό κοινό, οφείλει πολλά, αν όχι τα πάντα στον Φίλιππο Βλάχο.<<
      Έγραψα για "καθιέρωση", δεν έγραψα για το πότε πρωτοπαρουσιάστηκε ο Χατζής. Η καθιέρωση έγινε μέσα από τα ΚΕΙΜΕΝΑ.
      Φυσικά, πριν από τα Κείμενα είχαν βγει βιβλία του Χατζή στην Επιθεώρηση Τέχνης, στο Θεμέλιο κ.ά., αλλά όταν ο Βλάχος έβγαλε τα Διηγήματα (μέσα στη δικτατορία, το 1971), πουλήθηκαν τότε 3 χιλιάδες αντίτυπα. Σε μιαν εποχή, δηλαδή, όπου τα παλαιά βιβλία του Χατζή είχαν κατασχεθεί από την Ασφάλεια.
      Βεβαίως στη Μεταπολίτευση έγινε πια η καθιέρωση.

      Διαγραφή
  2. Τόση πολλή δουλειά μυρμηγκιού, γεμάτη στοιχεία, λεπτομέρειες, αναφορές και έρευνα πίσω από τόσα άρθρα... σπουδαίο! Ευχαριστούμε.

    Χρήστος Δ. Τσατσαρώνης
    www.badsadstories.blogspot.gr
    www.badsadstreetphotos.blogspot.gr

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Εξαιρετική έρευνα και εξαιρετικό κείμενο για μια εξαιρετική προσωπικότητα! Μπράβο Φώντα! Τον γνώρισα στα είκοσι τόσα χρόνια μου, όταν δούλευα στο βιβλιοπωλείο του Στρατή Φιλιππότη (άλλη περίπτωση αυτός που μας άφησε πρόσφατα...) στις αρχές του 1980. Ήταν τακτικός θαμώνας στο βιβλιοπωλείο και βασική φιγούρα της περιοχής. Πάντα, θυμάμαι, έκανε αίσθηση η παρουσία του και τα σχόλιά του ήταν τσουχτερά, ευφυή και γεμάτα χιούμορ. Ερωτικός και πνευματώδης, αυτό έχω συγκρατήσει.

    Κώστας Βλησίδης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Κι εγώ ευχαριστώ Χρήστο Δ. Τσατσαρώνη και Κώστα Βλησίδη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή