Για την «προϊστορία» (ας την πούμε έτσι) του british folk δηλ. τους Jimmy McBeath, Harry Cox, A.L. Lloyd, Ewan MacColl, Shirley Collins, Alex Campbell, Robin Hall, Jimmie McGregor, Steve Benbow κ.ά., που αποτέλεσε, ανάμεσα σε άλλα, και τη βάση του folk-rock έχω αναφερθεί διεξοδικά στο τεύχος 155 του Jazz & Τζαζ (2/2006), στο κείμενο “British Folk: Early Days”. Σε άλλα τεύχη (Νο 92) έχω γράψει για την ογκώδη παρουσία στο είδος του Davy Graham, ενώ σε πιο πρόσφατο (189, 12/2008) συγκέντρωσα κλασικό και καινούριο υλικό στο κείμενο «British Folk: Νέες (και παλαιές) δυνάμεις». Για να μην απαριθμήσω τις δεκάδες «κριτικές» που φιλοξενούνται συχνά στις σελίδες του περιοδικού , και που αφορούν στο στυλ. Αυτά τα λέω όχι για κανέναν άλλο λόγο, αλλά, απλώς, για να δείξω τη σημασία που δίνουμε (όλοι μας) στη συγκεκριμένη «σκηνή», η οποία επηρέασε και θα επηρεάζει την pop music ανεξαρτήτως χρόνου. Σε δύο μέρη, μπορεί και τρία (το ή... τα επόμενα στο μέλλον) θ’ αναφέρω λίγα λόγια για μερικά άλμπουμ, παλαιά και καινούρια, και όχι από τα πολύ γνωστά (κάτι, μάλλον, σχετικό), τα οποία κρίνονται ως σημαντικά για την ταυτοποίηση του στυλ τα τελευταία 60 χρόνια. Εδώ, το πρώτο μέρος… 
1. HARRY COX – What Will Become of England? – Rounder 1839 – 2000/ rec. 1953
Θέματα και αφηγήσεις (48 τον αριθμό) από τον Harry Cox (1885-1971) έναν διακεκριμένο εγγλέζο country singer, που επηρέασε όσο ελάχιστοι άλλοι της γενιάς του τη folk-rock σκηνή στα τέλη του ’60. Ανάμεσα στα κομμάτια που ακούγονται εδώ, ηχογραφημένα από τον Alan Lomax και τον Peter Kennedy το 1953, και τα “The barley straw”, “The pretty ploughboy”, “Jack Tar on shore”, “The foggy dew”, “Adieu to old Eng-e-land, here’s adieu” και πολλά άλλα.
2. STEVE BENBOW – Sings – Folklore F-LEUT/6 – 1970
Το LP μπορεί να κυκλοφόρησε το 1970 περιέχει όμως τις πολύ πρώτες εγγραφές του Steve Benbow στην εταιρία 77 του Doug Dobell. Πρόκειται για τρεις sessions (2/11/1957, 6/1958, καλοκαίρι 1960), με τη συμμετοχή του Jimmie MacGregor μαντολίνο και κιθάρα στη δεύτερη «συνάντηση» (θα τον συναντήσουμε αμέσως μετά), που αποδεικνύουν τις μεγάλες δυνατότητες του Benbow στην απόδοση ενός world υλικού με άπειρη ευαισθησία. Οι εκδοχές του στα “As I roved out” (ιρλανδικό), “The mole catcher” (A.L. Lloyd), “Jack Tar on shore” (Harry Cox) είναι, ίσως, από τις ωραιότερες (τονίζω το «ωραιότερες»), που έγιναν ποτέ στα συγκεκριμένα τραγούδια.
3. ROBIN HALL & JIMMIE MacGREGOR (and THE GALLIARDS) – A Rovin’ With – Decca/Ace of Clubs ACL 1100 – 1962
Δίσκοι όπως το “A Rovin’ With” με λαϊκά τραγούδια απ’ όλον τον κόσμο, έβγαιναν στην Αμερική ήδη από τη δεκαετία του ’50 (φυσικά, βγαίνουν και σήμερα…), όμως στη Βρετανία, με την «αυστηρή» φολκλορική παράδοση κάτι τέτοιο δεν ήταν συνηθισμένο. Οι Σκοτσέζοι Hall και MacCregor (με τους Galliards) παίζουν και τραγουδούν πανέμορφα και κυρίως τηρούν την υπόσχεση για ένα global set. Μπαχάμες, Ισπανία, ΗΠΑ, Σκοτία, Νότια Αφρική, Αγγλία, Ιρλανδία, Ισραήλ, Τρίνινταντ και… Ελλάδα. Σε ποιο κομμάτι; Στην «Ψαροπούλα» του Μπαγιαντέρα! Ηχογράφηση 5 Σεπτεμβρίου 1961.
4. EWAN MacCALL, A.L. LLOYD – Blow Boys Blow, Songs of the Sea – XTRA XTRA 1052 – 1967
Τραγούδια της θάλασσας και sea shanties από τους πιο αναγνωρισμένους βρετανούς folkists των fifties (και πέραν αυτών). Τον Ewan MacCall και τον A.L. Lloyd. Τα sea shanties, κατά τον Lloyd, είναι work songs που τραγουδιούνται όχι για ν’ ακούγονται (ασχέτως αν αυτό συμβαίνει με τους δίσκους), αλλά για να ελαφρύνουν τις βαριές δουλειές του καραβιού, που απαιτούσαν πολλαπλή και συντονισμένη κίνηση. Φυσικά, αναφερόμαστε στην εποχή κατά την οποίαν τα καράβια κινούνταν με πανιά, κανναβόσχοινα και βεβαίως, με την ανθρώπινη δύναμη. Ανάμεσα στα θέματα και το “While cruising round Yarmouth” του Harry Cox, που υπάρχει και στο πρώτο-πρώτο άλμπουμ.
5. ANNE BRIGGS – The Complete Topic Recordings – UK. Bo’Weavil weavil 10 – 2006
Είχα πρωτοδιαβάσει για την Anne Briggs στο Record Collector (No.175), το Μάρτιο του ’94. Υπήρχε μιαν αναφορά εκεί στο ντεμπούτο EP της “The Hazards of Love” [Topic, 1964], στο οποίο περιγραφόταν ως «η πιο γλυκιά φωνή του folk revival». Πού τύχη να το διαπιστώσεις... Τέσσερα χρόνια αργότερα το σίγουρο κείμενο του Colin Harper στο Mojo (Νο 52, 3/1998) ήταν εκείνο που ερχόταν να... επιδεινώσει την κατάσταση. Ποιο ήταν και, κυρίως, πώς τραγουδούσε εκείνο το ατίθασο κορίτσι, που έστριβε τόσο ηδονικά το τσιγάρο του, πίνοντας την μπύρα του με το μπουκάλι; Τό’μαθα ένα χρόνο αργότερα, όταν η Topic αποφάσισε να γεμίσει ένα CD με 22 τραγούδια τής Anne Briggs, για να την απολαύσω εντελώς το 2006, όταν η «τζαζεμένη» εταιρία Bo’ Weavil προσέφερε, σε μία limited-αριθμημένη έκδοση βινυλίου υψηλής αισθητικής, 20 Topic-ά κομμάτια ηχογραφημένα την περίοδο 1964-1971 (ένα EP, ένα LP και κάποιες συμμετοχές της σε συλλογές της εποχής). Αν είναι να πω τα απολύτως απαραίτητα για την τέχνη της Anne Briggs τούτα θα συνοψιστούν στο εξής. Σπάνια φωνή, εντυπωσιακής μουσικότητας, που απέδιδε τα μέγιστα στα a cappella κομμάτια (“The snow it melts the soonest”, “Thorneymoor woods”, “The cuckoo”, “Young tambling”). Δύσκολο; Οπωσδήποτε. Όχι όμως αδύνατον γι’ αυτήν την κυρία πια, που εξακολουθεί να ζει με το δικό της τρόπο κάπου στις Εβρίδες, απολαμβάνοντας, υποθέτω, τις εκπεφρασμένες τιμές των συναδέλφων της (Eliza Carthy, Kate Rusby, David Tibet, Beth Orton, Richard Thompson, Decemberists...).
6. C.O.B – Spirit Of Love – UK. CBS 69010 – 1971
Τα αρχικά σημαίνουν... Clive’s Own Band. Πρόκειται, με άλλα λόγια, για την μπάντα του κιθαρίστα και τραγουδιστή Clive Palmer, ιδρυτικoύ μέλους των Incredible String Band, αλλά και των Famous Jug Band. Τη γνωριμία μαζί τους την ξεκίνησα «ανάποδα». Πρώτα άκουσα το δεύτερο LP τους “Moyshe McStiff...” [Polydor, 1972] – δεν μπορώ να πω πως με είχε ενθουσιάσει – και μετά, δηλαδή 3-4 χρόνια πριν, το πρώτο τους “Spirit of Love”· ήταν ένας φίλος που το «κατέβασε», προτείνοντάς μου να το ακούσω. Πρόκειται, αναμφισβήτητα, για ένα από τα ωραιότερα έργα ψυχεδελικής folk εκείνων των χρόνων (εντάξει, υπάρχουν κι άλλα). Είναι η φωνή τού Palmer, είναι οι συνθέσεις του (μετά των John Bidwell και Mick Bennett), είναι οι... αρχαιοπρεπείς μελωδίες, το απόκοσμο άρωμα των τραγουδιών “Music of the ages”, “Soft touches of love”, “Scranky black farmer”, “Serpent’s kiss” και “Sweet slavery”; Ό,τι και νά’ναι, ένα είναι σίγουρο. Το «Πνεύμα της Αγάπης» είναι για το ράφι με τα folk highlights, όχι μόνον ως CD-R, αλλά και ως βινύλιο· στην πρόσφατη επανέκδοση της Tapestry (τι να κάνουμε;), μια και το original στη CBS ξεπερνά τα 200 δολάρια.
7. MAGIC CARPET – Magic Carpet – UK. Mushroom 200 MR 20 – 1972
Είχα υπ’ όψιν μου τη λονδρέζικη Mushroom Records ήδη από τα χρόνια του ’80, όταν έψαχνα να εντοπίσω, από τότε, τα δύο άλμπουμ που είχε εκδώσει εκεί, στις αρχές των seventies, ο Ανδρέας Θωμόπουλος. Στην πορεία άκουσα βεβαίως και τους Second Hand, και τους Chillum, και τον Simon Finn, ενώ κάποια στιγμή είχα βρει στο παλιό δισκάδικο Playback, στη Διδότου, και το “The Peaceful Music of” του Ustad Ali Akbar Khan (όλα στο Μανιτάρι). Έλειπαν όμως οι Magic Carpet... μέχρι το 1995 πάντως, όταν οι ίδιοι μουσικοί πού έφτιαξαν το γκρουπ εκεί γύρω στο ’71 (Alisha Sufit φωνή, ακουστική κιθάρα, Clem Alford σιτάρ, ταμπουράς, Keshav Sathe τάμπλα, κρουστά, Jim Moyes ηλεκτρική κιθάρα) αποφάσισαν να επανεκδώσουν εκείνο το ξεχασμένο, σπάνιο και ακριβό LP τους, προσφέροντάς μας ξανά ένα raga psych-folk κομψοτέχνημα, «όμοιο» του οποίου δύσκολα εντοπίζεις οπουδήποτε. Το προσόν τού “Magic Carpet” είναι ότι περιέχει μικρά σε διάρκεια κομμάτια (τραγούδια βασικά και κάποια οργανικά). Παρακάμπτεται δηλαδή ο σκόπελος να εμπλακεί το γκρουπ σε μακροσκελείς, και ενδεχομένως ανούσιους, αυτοσχεδιασμούς, εμμένοντας, θα έλεγα, σε μία περισσότερο «κατανοητή» κατεύθυνση. Απίθανος, μαγικός δίσκος, δίχως ούτε ένα αδιάφορο ή μέτριο κομμάτι.
8. MEIC STEVENS – Gwymon – Wales. Wren WRL 536 – 1972
Ο Meic Stevens είναι η μεγαλύτερη folk προσωπικότητα της Ουαλίας την τελευταία 45ετία. Ένας ιδιαίτερος τραγουδοποιός, μέγας fan του Bob Dylan, και κάτι σαν «ήρωας» για την εντόπια κοινωνία· όχι όμως ιδιαιτέρως γνωστός έξω απ’ αυτήν (τουλάχιστον έως πριν από λίγα χρόνια). Αιτία; Το γεγονός ότι οι περισσότερες από τις ηχογραφήσεις του κυκλοφόρησαν μόνον εκεί, και επίσης ότι τραγουδούσε, σχεδόν αποκλειστικώς, στην ουαλική γλώσσα. Αν και το πρώτο του LP “Outlander” [Warner Bros, 1970] ήταν αγγλόφωνο, σχεδόν όλα τα υπόλοιπα ή και όλα-όλα, ήταν στην ουαλική. Το “Gwymon” (Φύκι), δεύτερη long play κατάθεση από το 1972, είναι χαρακτηριστικό του ενισχυμένου folk στυλ του (ο ίδιος ο Stevens κιθάρες, φωνή, ο Paul Martinez μπάσο, ο Graham Smith ντραμς), και ακόμη της θεματικής του με τα διάσπαρτα θρησκευτικά (“Galarnad”), προσωπικά-οικογενειακά (“Daeth neb yn ol”) και μυστικά-μυθολογικά στοιχεία (“Brenin y nos”). Αυτό το τελευταίο άσμα είναι καταπληκτικό. Μπορεί να είναι επηρεασμένο από το “As I went out one morning” του Dylan, έχει όμως τη δική του ορμή. Το ίδιο θα έλεγα και για το ψυχεδελικό “Galarnad” (Θρήνος) που προανέφερα ή το acoustic blues “Gwely gwag” (Άδειο κρεββάτι). Οι ευχαριστίες στην Sunbeam Records, που επανεξέδωσε πριν μερικά χρόνια αυτό το σπάνιο άλμπουμ, νομίζω πως επιβάλλονται.
9. OSSIAN – St. Kilda Wedding – Scotland. Iona IR001 – 1978
Υπάρχουν σίγουρα τρία γκρουπ με τ’ όνομα Ossian· πιθανώς να υπάρχουν κι άλλα. Οι ούγγροι «μεταλλάδες», οι γνωστοί σε όλους μας Πολωνοί του ethnic-improv (με τους ελληνικής καταγωγής Milo Kurtis, Apostolis Anthimos, Sarandis Juwanudis και Jorgos Skolias στις κατά καιρούς line-up τους) και βεβαίως οι «φολκάδες» από την Γκλασκώβη, που τώρα μας απασχολούν. (Παλαιότεροι όλων είναι οι Πολωνοί, οι οποίοι – μάλλον – μόλις έμαθαν για την ύπαρξη των Σκωτσέζων είπαν να γίνουν... Osjan). Το “St. Kilda Wedding” δεύτερο LP των Ossian «σκωτσίζει» ήδη από τον τίτλο του, αφού St. Kilda είναι το όνομα ενός αρχιπελάγους 40 μίλια ΒΔ των ακτών της Σκωτίας, παγκόσμιο μνημείο σήμερα «φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς». Στο εξώφυλλο διαβάζω πως ο τελευταίος γάμος έγινε εκεί το 1926 και πως από το 1930, πρακτικώς, τα νησιά είναι ακατοίκητα. Αν και ο τίτλος θα μπορούσε να δώσει δυνατό «μυστικό» concept, τα τραγούδια των Ossian δεν σχετίζονται μ’ αυτό. Αφορούν σε περίτεχνες διασκευές τραγουδιών της πατρίδας τους, του 18ου αιώνα κυρίως. Οι παίκτες και τα όργανα θα λέγαμε πως το μαρτυρούν (το περίτεχνο). Billy Jackson άρπα, uillean pipes, whistles, John Martin βιολί, τσέλο, George Jackson κιθάρα, μαντολίνο, φλάουτο, Billy Ross φωνή, κιθάρα, dulcimer, whistle.
10. AR LOG – Ar Log – UK. Dingle’s DIN. 305 – 1978
Διάβασα σ’ ένα site πως τα τρία πρώτα άλμπουμ των Ουαλών Ar Log δεν κυκλοφορούν σε CD. Μπορεί να είναι κι έτσι. Δεν μου κάνει εντύπωση. Ούτε το 20% των folk LPs δεν διατίθεται σε CD· για το αν εντοπίζονται, αυτά ή άλλα, μέσω downloading τι να πω... δεν έχω χρόνο να ψάξω. Και μιλάμε για ένα γκρουπ, που θεωρείται top στην πατρίδα του. Και από τα ελάχιστα εν ζωή με υπερ-τριακονταετή ιστορία. Πάντως, αν ενδιαφέρεστε, το πρώτο τους “Ar Log” δεν είναι ούτε ιδιαιτέρως σπάνιο και, κυρίως, καθόλου ακριβό (το βρήκα σε κεντρικό αθηναϊκό δισκάδικο, πριν από κανα χρόνο, με τιμή 5 ευρώ). Τα 14 θέματα του άλμπουμ πρέπει να είναι όλα παραδοσιακά, ερμηνευμένα με σοφία θα έλεγα και από τα 4 μέλη του γκρουπ (Dave Burns, Dafydd Roberts, Gwyndaf Roberts και Iolo Jones). Dafydd, Gwyndaf, Iolo… Ονόματα ε;
1. HARRY COX – What Will Become of England? – Rounder 1839 – 2000/ rec. 1953Θέματα και αφηγήσεις (48 τον αριθμό) από τον Harry Cox (1885-1971) έναν διακεκριμένο εγγλέζο country singer, που επηρέασε όσο ελάχιστοι άλλοι της γενιάς του τη folk-rock σκηνή στα τέλη του ’60. Ανάμεσα στα κομμάτια που ακούγονται εδώ, ηχογραφημένα από τον Alan Lomax και τον Peter Kennedy το 1953, και τα “The barley straw”, “The pretty ploughboy”, “Jack Tar on shore”, “The foggy dew”, “Adieu to old Eng-e-land, here’s adieu” και πολλά άλλα.
2. STEVE BENBOW – Sings – Folklore F-LEUT/6 – 1970Το LP μπορεί να κυκλοφόρησε το 1970 περιέχει όμως τις πολύ πρώτες εγγραφές του Steve Benbow στην εταιρία 77 του Doug Dobell. Πρόκειται για τρεις sessions (2/11/1957, 6/1958, καλοκαίρι 1960), με τη συμμετοχή του Jimmie MacGregor μαντολίνο και κιθάρα στη δεύτερη «συνάντηση» (θα τον συναντήσουμε αμέσως μετά), που αποδεικνύουν τις μεγάλες δυνατότητες του Benbow στην απόδοση ενός world υλικού με άπειρη ευαισθησία. Οι εκδοχές του στα “As I roved out” (ιρλανδικό), “The mole catcher” (A.L. Lloyd), “Jack Tar on shore” (Harry Cox) είναι, ίσως, από τις ωραιότερες (τονίζω το «ωραιότερες»), που έγιναν ποτέ στα συγκεκριμένα τραγούδια.
3. ROBIN HALL & JIMMIE MacGREGOR (and THE GALLIARDS) – A Rovin’ With – Decca/Ace of Clubs ACL 1100 – 1962Δίσκοι όπως το “A Rovin’ With” με λαϊκά τραγούδια απ’ όλον τον κόσμο, έβγαιναν στην Αμερική ήδη από τη δεκαετία του ’50 (φυσικά, βγαίνουν και σήμερα…), όμως στη Βρετανία, με την «αυστηρή» φολκλορική παράδοση κάτι τέτοιο δεν ήταν συνηθισμένο. Οι Σκοτσέζοι Hall και MacCregor (με τους Galliards) παίζουν και τραγουδούν πανέμορφα και κυρίως τηρούν την υπόσχεση για ένα global set. Μπαχάμες, Ισπανία, ΗΠΑ, Σκοτία, Νότια Αφρική, Αγγλία, Ιρλανδία, Ισραήλ, Τρίνινταντ και… Ελλάδα. Σε ποιο κομμάτι; Στην «Ψαροπούλα» του Μπαγιαντέρα! Ηχογράφηση 5 Σεπτεμβρίου 1961.
4. EWAN MacCALL, A.L. LLOYD – Blow Boys Blow, Songs of the Sea – XTRA XTRA 1052 – 1967Τραγούδια της θάλασσας και sea shanties από τους πιο αναγνωρισμένους βρετανούς folkists των fifties (και πέραν αυτών). Τον Ewan MacCall και τον A.L. Lloyd. Τα sea shanties, κατά τον Lloyd, είναι work songs που τραγουδιούνται όχι για ν’ ακούγονται (ασχέτως αν αυτό συμβαίνει με τους δίσκους), αλλά για να ελαφρύνουν τις βαριές δουλειές του καραβιού, που απαιτούσαν πολλαπλή και συντονισμένη κίνηση. Φυσικά, αναφερόμαστε στην εποχή κατά την οποίαν τα καράβια κινούνταν με πανιά, κανναβόσχοινα και βεβαίως, με την ανθρώπινη δύναμη. Ανάμεσα στα θέματα και το “While cruising round Yarmouth” του Harry Cox, που υπάρχει και στο πρώτο-πρώτο άλμπουμ.
5. ANNE BRIGGS – The Complete Topic Recordings – UK. Bo’Weavil weavil 10 – 2006Είχα πρωτοδιαβάσει για την Anne Briggs στο Record Collector (No.175), το Μάρτιο του ’94. Υπήρχε μιαν αναφορά εκεί στο ντεμπούτο EP της “The Hazards of Love” [Topic, 1964], στο οποίο περιγραφόταν ως «η πιο γλυκιά φωνή του folk revival». Πού τύχη να το διαπιστώσεις... Τέσσερα χρόνια αργότερα το σίγουρο κείμενο του Colin Harper στο Mojo (Νο 52, 3/1998) ήταν εκείνο που ερχόταν να... επιδεινώσει την κατάσταση. Ποιο ήταν και, κυρίως, πώς τραγουδούσε εκείνο το ατίθασο κορίτσι, που έστριβε τόσο ηδονικά το τσιγάρο του, πίνοντας την μπύρα του με το μπουκάλι; Τό’μαθα ένα χρόνο αργότερα, όταν η Topic αποφάσισε να γεμίσει ένα CD με 22 τραγούδια τής Anne Briggs, για να την απολαύσω εντελώς το 2006, όταν η «τζαζεμένη» εταιρία Bo’ Weavil προσέφερε, σε μία limited-αριθμημένη έκδοση βινυλίου υψηλής αισθητικής, 20 Topic-ά κομμάτια ηχογραφημένα την περίοδο 1964-1971 (ένα EP, ένα LP και κάποιες συμμετοχές της σε συλλογές της εποχής). Αν είναι να πω τα απολύτως απαραίτητα για την τέχνη της Anne Briggs τούτα θα συνοψιστούν στο εξής. Σπάνια φωνή, εντυπωσιακής μουσικότητας, που απέδιδε τα μέγιστα στα a cappella κομμάτια (“The snow it melts the soonest”, “Thorneymoor woods”, “The cuckoo”, “Young tambling”). Δύσκολο; Οπωσδήποτε. Όχι όμως αδύνατον γι’ αυτήν την κυρία πια, που εξακολουθεί να ζει με το δικό της τρόπο κάπου στις Εβρίδες, απολαμβάνοντας, υποθέτω, τις εκπεφρασμένες τιμές των συναδέλφων της (Eliza Carthy, Kate Rusby, David Tibet, Beth Orton, Richard Thompson, Decemberists...).
6. C.O.B – Spirit Of Love – UK. CBS 69010 – 1971Τα αρχικά σημαίνουν... Clive’s Own Band. Πρόκειται, με άλλα λόγια, για την μπάντα του κιθαρίστα και τραγουδιστή Clive Palmer, ιδρυτικoύ μέλους των Incredible String Band, αλλά και των Famous Jug Band. Τη γνωριμία μαζί τους την ξεκίνησα «ανάποδα». Πρώτα άκουσα το δεύτερο LP τους “Moyshe McStiff...” [Polydor, 1972] – δεν μπορώ να πω πως με είχε ενθουσιάσει – και μετά, δηλαδή 3-4 χρόνια πριν, το πρώτο τους “Spirit of Love”· ήταν ένας φίλος που το «κατέβασε», προτείνοντάς μου να το ακούσω. Πρόκειται, αναμφισβήτητα, για ένα από τα ωραιότερα έργα ψυχεδελικής folk εκείνων των χρόνων (εντάξει, υπάρχουν κι άλλα). Είναι η φωνή τού Palmer, είναι οι συνθέσεις του (μετά των John Bidwell και Mick Bennett), είναι οι... αρχαιοπρεπείς μελωδίες, το απόκοσμο άρωμα των τραγουδιών “Music of the ages”, “Soft touches of love”, “Scranky black farmer”, “Serpent’s kiss” και “Sweet slavery”; Ό,τι και νά’ναι, ένα είναι σίγουρο. Το «Πνεύμα της Αγάπης» είναι για το ράφι με τα folk highlights, όχι μόνον ως CD-R, αλλά και ως βινύλιο· στην πρόσφατη επανέκδοση της Tapestry (τι να κάνουμε;), μια και το original στη CBS ξεπερνά τα 200 δολάρια.
7. MAGIC CARPET – Magic Carpet – UK. Mushroom 200 MR 20 – 1972Είχα υπ’ όψιν μου τη λονδρέζικη Mushroom Records ήδη από τα χρόνια του ’80, όταν έψαχνα να εντοπίσω, από τότε, τα δύο άλμπουμ που είχε εκδώσει εκεί, στις αρχές των seventies, ο Ανδρέας Θωμόπουλος. Στην πορεία άκουσα βεβαίως και τους Second Hand, και τους Chillum, και τον Simon Finn, ενώ κάποια στιγμή είχα βρει στο παλιό δισκάδικο Playback, στη Διδότου, και το “The Peaceful Music of” του Ustad Ali Akbar Khan (όλα στο Μανιτάρι). Έλειπαν όμως οι Magic Carpet... μέχρι το 1995 πάντως, όταν οι ίδιοι μουσικοί πού έφτιαξαν το γκρουπ εκεί γύρω στο ’71 (Alisha Sufit φωνή, ακουστική κιθάρα, Clem Alford σιτάρ, ταμπουράς, Keshav Sathe τάμπλα, κρουστά, Jim Moyes ηλεκτρική κιθάρα) αποφάσισαν να επανεκδώσουν εκείνο το ξεχασμένο, σπάνιο και ακριβό LP τους, προσφέροντάς μας ξανά ένα raga psych-folk κομψοτέχνημα, «όμοιο» του οποίου δύσκολα εντοπίζεις οπουδήποτε. Το προσόν τού “Magic Carpet” είναι ότι περιέχει μικρά σε διάρκεια κομμάτια (τραγούδια βασικά και κάποια οργανικά). Παρακάμπτεται δηλαδή ο σκόπελος να εμπλακεί το γκρουπ σε μακροσκελείς, και ενδεχομένως ανούσιους, αυτοσχεδιασμούς, εμμένοντας, θα έλεγα, σε μία περισσότερο «κατανοητή» κατεύθυνση. Απίθανος, μαγικός δίσκος, δίχως ούτε ένα αδιάφορο ή μέτριο κομμάτι.
8. MEIC STEVENS – Gwymon – Wales. Wren WRL 536 – 1972Ο Meic Stevens είναι η μεγαλύτερη folk προσωπικότητα της Ουαλίας την τελευταία 45ετία. Ένας ιδιαίτερος τραγουδοποιός, μέγας fan του Bob Dylan, και κάτι σαν «ήρωας» για την εντόπια κοινωνία· όχι όμως ιδιαιτέρως γνωστός έξω απ’ αυτήν (τουλάχιστον έως πριν από λίγα χρόνια). Αιτία; Το γεγονός ότι οι περισσότερες από τις ηχογραφήσεις του κυκλοφόρησαν μόνον εκεί, και επίσης ότι τραγουδούσε, σχεδόν αποκλειστικώς, στην ουαλική γλώσσα. Αν και το πρώτο του LP “Outlander” [Warner Bros, 1970] ήταν αγγλόφωνο, σχεδόν όλα τα υπόλοιπα ή και όλα-όλα, ήταν στην ουαλική. Το “Gwymon” (Φύκι), δεύτερη long play κατάθεση από το 1972, είναι χαρακτηριστικό του ενισχυμένου folk στυλ του (ο ίδιος ο Stevens κιθάρες, φωνή, ο Paul Martinez μπάσο, ο Graham Smith ντραμς), και ακόμη της θεματικής του με τα διάσπαρτα θρησκευτικά (“Galarnad”), προσωπικά-οικογενειακά (“Daeth neb yn ol”) και μυστικά-μυθολογικά στοιχεία (“Brenin y nos”). Αυτό το τελευταίο άσμα είναι καταπληκτικό. Μπορεί να είναι επηρεασμένο από το “As I went out one morning” του Dylan, έχει όμως τη δική του ορμή. Το ίδιο θα έλεγα και για το ψυχεδελικό “Galarnad” (Θρήνος) που προανέφερα ή το acoustic blues “Gwely gwag” (Άδειο κρεββάτι). Οι ευχαριστίες στην Sunbeam Records, που επανεξέδωσε πριν μερικά χρόνια αυτό το σπάνιο άλμπουμ, νομίζω πως επιβάλλονται.
9. OSSIAN – St. Kilda Wedding – Scotland. Iona IR001 – 1978Υπάρχουν σίγουρα τρία γκρουπ με τ’ όνομα Ossian· πιθανώς να υπάρχουν κι άλλα. Οι ούγγροι «μεταλλάδες», οι γνωστοί σε όλους μας Πολωνοί του ethnic-improv (με τους ελληνικής καταγωγής Milo Kurtis, Apostolis Anthimos, Sarandis Juwanudis και Jorgos Skolias στις κατά καιρούς line-up τους) και βεβαίως οι «φολκάδες» από την Γκλασκώβη, που τώρα μας απασχολούν. (Παλαιότεροι όλων είναι οι Πολωνοί, οι οποίοι – μάλλον – μόλις έμαθαν για την ύπαρξη των Σκωτσέζων είπαν να γίνουν... Osjan). Το “St. Kilda Wedding” δεύτερο LP των Ossian «σκωτσίζει» ήδη από τον τίτλο του, αφού St. Kilda είναι το όνομα ενός αρχιπελάγους 40 μίλια ΒΔ των ακτών της Σκωτίας, παγκόσμιο μνημείο σήμερα «φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς». Στο εξώφυλλο διαβάζω πως ο τελευταίος γάμος έγινε εκεί το 1926 και πως από το 1930, πρακτικώς, τα νησιά είναι ακατοίκητα. Αν και ο τίτλος θα μπορούσε να δώσει δυνατό «μυστικό» concept, τα τραγούδια των Ossian δεν σχετίζονται μ’ αυτό. Αφορούν σε περίτεχνες διασκευές τραγουδιών της πατρίδας τους, του 18ου αιώνα κυρίως. Οι παίκτες και τα όργανα θα λέγαμε πως το μαρτυρούν (το περίτεχνο). Billy Jackson άρπα, uillean pipes, whistles, John Martin βιολί, τσέλο, George Jackson κιθάρα, μαντολίνο, φλάουτο, Billy Ross φωνή, κιθάρα, dulcimer, whistle.
10. AR LOG – Ar Log – UK. Dingle’s DIN. 305 – 1978Διάβασα σ’ ένα site πως τα τρία πρώτα άλμπουμ των Ουαλών Ar Log δεν κυκλοφορούν σε CD. Μπορεί να είναι κι έτσι. Δεν μου κάνει εντύπωση. Ούτε το 20% των folk LPs δεν διατίθεται σε CD· για το αν εντοπίζονται, αυτά ή άλλα, μέσω downloading τι να πω... δεν έχω χρόνο να ψάξω. Και μιλάμε για ένα γκρουπ, που θεωρείται top στην πατρίδα του. Και από τα ελάχιστα εν ζωή με υπερ-τριακονταετή ιστορία. Πάντως, αν ενδιαφέρεστε, το πρώτο τους “Ar Log” δεν είναι ούτε ιδιαιτέρως σπάνιο και, κυρίως, καθόλου ακριβό (το βρήκα σε κεντρικό αθηναϊκό δισκάδικο, πριν από κανα χρόνο, με τιμή 5 ευρώ). Τα 14 θέματα του άλμπουμ πρέπει να είναι όλα παραδοσιακά, ερμηνευμένα με σοφία θα έλεγα και από τα 4 μέλη του γκρουπ (Dave Burns, Dafydd Roberts, Gwyndaf Roberts και Iolo Jones). Dafydd, Gwyndaf, Iolo… Ονόματα ε;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου