CAN το μεγάλο γερμανικό συγκρότημα του ροκ και η σχέση του με τον κινηματογράφο – περίφημα σάουντρακ για ταινίες του Βιμ Βέντερς, του Γέρζι Σκολιμόφσκι κ.ά., που άφησαν εποχή

Κατ’ αρχάς όταν μιλάμε και γράφουμε για τους CAN (κατά δήλωσή τους τα τρία γράμματα “C”, “A” και “N” σήμαιναν “Communism”, “Anarchism” και “Nihilism”), μιλάμε και γράφουμε για ένα από τα κορυφαία συγκροτήματα της ιστορίας του ροκ. Όχι μόνον του γερμανικού ροκ, ούτε του krautrock, αλλά του ροκ γενικότερα.
Οι CAN, που σχηματίστηκαν στα μέσα του 1968 στην Κολωνία, και που παρέμειναν μαζί, στην πρώτη και κύρια φάση τους, έως και τα τέλη των σέβεντις, έπαιξαν ένα προχωρημένο ροκ, ανακατεμένο, μέσα σ’ εκείνη την δεκαετία, με πολλά ψυχεδελικά, progressive, jazz, space, avant, experimental, electronic, ethnic, noise, funk, dub, reggae, ακόμη και disco στοιχεία, δημιουργώντας μία σειρά από άλμπουμ, που θεωρούνται σήμερα κλασικά και εν πολλοίς αξεπέραστα.
Λέμε π.χ. για τους δίσκους “Tago Mago” (1971), “Ege Bamyasi” (1972), “Future Days” (1973) και “Soon Over Babaluma” (1974) –για να αναφέρουμε μόνον τέσσερις–, όλους σε ετικέτα United Artists, που θα αποδεικνύονταν τα μετέπειτα χρόνια εντελώς καθοριστικοί για την εξέλιξη της ευρείας ποπ.
Εννοούμε με αυτό πως οι CAN έπαιξαν punk, post-punk και new wave, όπως και άλλα πολλά «ανακατέματα», πολύ πριν αυτά τα στυλ αναδειχθούν μέσα από τα αγγλικά και τα αμερικάνικα γκρουπ, επηρεάζοντας, στην διαδρομή, πλήθος καλλιτεχνών και συγκροτημάτων.
Να μερικά ονόματα που... έπιναν και πίνουν νερό στο όνομα των CAN: Brian Eno, John Lydon (Sex Pistols, Public Image Limited), Cabaret Voltaire, Pete Shelley (Buzzcocks), The Fall, Wire, The Stranglers, Julian Cope, Siouxsie and The Banshees, The Defunct, This Heat, DAF, David Byrne, Eurythmics, Red Hot Chili Peppers, Radiohead και δεκάδες άλλα.
Μέσα στις πολλές δραστηριότητες των CAN οι μουσικές για ταινίες και για σίριαλ ήταν αποφασιστικές, για την δική τους καλλιτεχνική υπόσταση και συγκρότηση. Και εννοούμε με αυτό πως τα μέλη του γκρουπ λειτουργούσαν άψογα, ως επαγγελματίες, μέσα από το καθεστώς της «παραγγελίας», ετοιμάζοντας καταπληκτικές μουσικές για πλήθος ταινιών (κυρίως γερμανικής παραγωγής).
Και κάπως έτσι, από πολύ νωρίς, από το 1970 ήδη, οι CAN θα κυκλοφορούσαν ένα άλμπουμ υπό τον τίτλο “Soundtracks” [Liberty], συγκεντρώνοντας σ’ έναν δίσκο, μερικά από τα ωραιότερα κομμάτια που έγραψαν ποτέ (για γερμανικές, βασικά, ταινίες). Εδώ θα μας απασχολήσει έντονα το LP “Soundtracks”, αλλά όχι μόνον αυτό, ούτε θα ξεκινήσουμε από ’κει...

Οι πρώτες απόπειρες
Η πρώτη επαφή των CAN με τον κινηματογράφο, τοποθετείται στην αρχή κιόλας της διαδρομής τους, το καλοκαίρι του 1968, όταν ακόμη λέγονταν Inner Space και αφορά στο σάουντρακ μιας κάπως αναρχικής πολιτικής σάτιρας, που ήταν σκηνοθετημένη από κάποιον Peter F. Schneider. Τίτλος της; “Agilok & Blubbo” (1969).
Η μουσική είναι γραμμένη στην Κολωνία και σε πρώτο χρόνο είχε τυπωθεί μόνον ένα 45άρι με τα κομμάτια “Agilok & Blubbo (Thema: No. 1) / Kamera-song” [Vogue, 1968].
Πολλά χρόνια αργότερα, το 2009, η ισπανική εταιρεία Wah-Wah θα κυκλοφορούσε ολόκληρο το σάουντρακ, στο οποίο ακούγονταν οι Holger Czukay μπάσο, Jaki Liebezeit ντραμς, Irmin Schmidt φωνή, φλάουτο, κιθάρες και Rosy Rosy φωνή, ενώ ηχολήπτης ήταν ο David Johnson (πρωταρχικό μέλος των CAN).
Ενδιαφέρουσα οπωσδήποτε μουσική με πολλά pop-rock, freaky-folk και πειραματικά στοιχεία, ενταγμένα άπαντα σ’ ένα κάπως ψυχεδελικό περιβάλλον, αλλά κάπως μακριά ακόμη από το βασικό ηχητικό αμπαλάζ των κατοπινών δουλειών των μεγάλων Γερμανών.
Ένα δεύτερο σάουντρακ από την ίδιαν εποχή αφορούσε στην ταινία του Kobi Jaeger “Kamasutra / Vollendung der liebe” (1969).
Η μουσική ηχογραφείται τον Νοέμβριο του ’68 και σε πρώτο χρόνο τυπώνεται ξανά, μόνον ένα 45άρι με τα κομμάτια “Kamasutra / I’m hiding my nightingale”  [Metronome, 1969].
Και σ’ αυτή την περίπτωση η συνολική μουσική θα κυκλοφορούσε πολλά χρόνια αργότερα (2009) σ’ ένα 2LP της γερμανικής εταιρείας Crippled Dick Hot Wax!, κάτω από τα ονόματα Irmin Schmidt / Inner Space Production.
Να πούμε πως στις σημειώσεις του gatefold υπάρχουν στοιχεία για την ταινία (βασικά παρακολουθούμε δύο ζευγάρια, ένα ινδικό, την Nanda και τον Dilip κι ένα γερμανικό, την Anke και τον Mike, στην πορεία τους προς την ερωτική ολοκλήρωση), αλλά σχεδόν τίποτα για τη μουσική της. Και βασικά το… ποιοι συμμετείχαν σ’ εκείνες τις ηχογραφήσεις.
Φυσικά, δεν θέλει πολύ κάποιος για να καταλάβει πως στην “Kamasutra” ακούγονται οι CAN, καθώς εύκολα μπορείς να αντιληφθείς τα παιξίματα των Jaki Liebezeit ντραμς, Michael Karoli κιθάρες, Holger Czukay μπάσο και ακόμη την φωνή του Malcolm Mooney – ενώ ακούγεται και φλάουτο, που λογικώς ανήκει στον David Johnson.
Να πούμε πως απ’ όλα αυτά τα ονόματα (και πέραν του Schmidt) στο gatefold αναγράφονται μόνον ο Mooney και η τραγουδίστρια Margarete Juvan (η φωνή στο “I’m hiding my nightingale”), με τους υπόλοιπους να τους… τρώει η μαρμάγκα.
Η μουσική στην “Kamasutra” είναι άλλοτε ηλεκτρική και άλλοτε ακουστική (στο παραδοσιακό ινδικό ύφος), αν και χωρίς σιτάρ, μόνο με (ακουστική) κιθάρα, τάμπλες και με το φλάουτο (του Johnson) αντί για μπανσούρι (ινδικό φλάουτο).
Φυσικά, στα ηλεκτρικά κομμάτια (σε ένα απ’ αυτά ακούγεται και σιτάρ) έχουμε πλήρη ροκ αφήγηση και μπάντα (τους CAN, το ξαναλέμε), που παίζει άλλοτε αργά και… ψυχεδελικά, όπως στο “Im temple”, και άλλοτε πιο… σπιντάτα, όπως στο “In Kalkutta III” (αμφότερα τα tracks από το πρώτο LP).
Το δεύτερο βινύλιο του διπλού δίσκου (Side C) ανοίγει μ’ ένα κάπως περίεργο έως και αλλοπρόσαλλο blues-rock (“Mundharmonika beat”), που εξελίσσεται κατά τον τρόπο των CAN, κάπως μονότονα δηλαδή όσον αφορά στο ρυθμικό τμήμα (γιατί η κιθάρα κάνει καλή… τζαζ δουλειά), ενώ από την τελευταία πλευρά το κομμάτι που ξεχωρίζει είναι το “In Kalkutta II”, που επίσης είναι μονότονα υποχθόνιο, έχοντας με τρόπο ενταγμένα στη ροή του τα διάφορα ακουστικά εφφέ.
Όπως με την περίπτωση του “Agilok & Blubbo” (το 2009), έτσι και με την έκδοση του “Kamasutra / Vollendung der Liebe” (ξανά το 2009) έχουμε μιαν αναπάντεχη κυκλοφορία, που σίγουρα θα άφησε τότε, και αφήνει και σήμερα, απολύτως ικανοποιημένους τους φίλους της μουσικής των CAN.
https://www.youtube.com/watch?v=0lyep91mSQ4
Οι (The) CAN όπως πλέον λέγονται, έχουν ήδη κυκλοφορήσει το πρώτο επίσημο άλμπουμ της, το “Monster Movie” [Music Factory], τον Αύγουστο του 1969, με την σύνθεση Holger Czukay μπάσο, Irmin Schmidt πλήκτρα, Jaki Liebezeit ντραμς, Michael Karoli κιθάρες και Malcolm Mooney φωνή, όταν ηχογραφούν τον Σεπτέμβριο εκείνης της χρονιάς το “Thief”, για το σάουντρακ της ταινίας “Kuckucksei im Gangsternest” (1969) του Franz-Josef Spieker, με τους Herbert Fux, Rainer Basedow και Hanna Schygulla.
Η Χάνα Σιγκούλα θα πρωταγωνιστούσε την ίδιαν εποχή στον «Έλληνα Γείτονα» (1969) του Rainer Werner Fassbinder, ενώ τους άλλους δύο ηθοποιούς, τον Herbert Fux και τον Rainer Basedow, θα τους βλέπαμε (και τους δυο μαζί) στην ταινία του Χρήστου Κεφάλα «Η Κρουαζιέρα του Τρόμου» (1971), δίπλα στους Ανδρέα Μπάρκουλη, Ann Smyrner, Karin Schubert κ.ά.
Η “Kuckucksei im Gangsternest” περιγράφεται στην βάση IMDb ως μία comedy / crime / fantasy ταινία, με το “Thief” των CAN να ηχεί καταπληκτικά, στο ύφος των πιο γνωστών δουλειών τους από τα late 60s-early 70s.
Σε πρώτο χρόνο το κομμάτι αυτό θα ακουγόταν στην γερμανική συλλογή (double LP) “Electric Rock / Idee 2000” [Liberty, 1970], μαζί με tracks των Canned Heat, Warren Zevon, Amon Düül II, The Groundhogs, Johnny Winter, Krokodil κ.ά., σε μια εξάλεπτη εκδοχή, ενώ θα συμπεριλαμβανόταν και στο μεταγενέστερο LP των CAN “Delay 1968” [Spoon, 1981], αλλά ένα λεπτό συντομότερο και σε άλλο mix.
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/can-megalo-germaniko-sygkrotima-toy-rok-kai-i-shesi-toy-me-ton-kinimatografo