Κυριακή 3 Ιουνίου 2018

ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΣΦΕΤΣΑΣ δυο λόγια για το “Smog” και αναμνήσεις από παλαιές συναυλίες

Πριν δυο χρόνια απέκτησα μέσω ανταλλαγής το πρώτο άλμπουμ (2LP) τού Κυριάκου Σφέτσα, που είχε τίτλο “Smog” και που είχε βγει μόνο στη Γαλλία το 1974 από το label Scorpios.
Το άλμπουμ αυτό το έψαχνα από το 1993, όταν είχα μάθει την ύπαρξή του μέσω του βιβλίου Δισκογραφία Ελληνικής Κλασικής Μουσικής [Δωδώνη] του Αλέξη Ζακυθηνού, που είχε κυκλοφορήσει εκείνη τη χρονιά, αλλά δεν το είχα δει ποτέ να πουλιέται έως εσχάτως –τα τελευταία χρόνια εννοώ– όταν έσκασε στο discogs.
Πρόκειται για ένα δίσκο ηλεκτρονικής / ηλεκτρακουστικής μουσικής, που αξίζει και που πρέπει κάποια στιγμή να επανεκδοθεί, όπως ήταν. Χωρίς αφαιρέσεις ή πρόσθετα. Δεν υπάρχουν πολλοί δίσκοι από έλληνες συνθέτες, που να ηχούν όπως το “Smog”…
Συναυλία του Κυριάκου Σφέτσα είχα παρακολουθήσει για πρώτη φορά το 1987 (28 Ιουλίου), στο δεύτερο, τότε, Διεθνές Φεστιβάλ Πάτρας (Ρωμαϊκό Ωδείο). Ήταν η εποχή της ανακάλυψης από το εγχώριο τζαζ κύκλωμα τού ηπειρώτη κλαριντζή Βασίλη Σούκα.
Ο Σούκας είχε εμφανισθεί στο φεστιβάλ PRAXIS 85 κι εκείνη την εποχή ο Κώστας Γιαννουλόπουλος του τυπώνει ένα LP στην Praxis («Η Τέχνη του Αυτοσχεδιασμού»). Από ’κει τον Σούκα αρχίζουν να τον ανακαλύπτουν διάφοροι (ο Ross Daly ας πούμε), ως έναν μουσικό εννοώ που θα μπορούσε να στηρίξει κάποια fusions, ανάμεσα στην jazz και τις παραδόσεις, κι έτσι το 1987 ο Σφέτσας ετοιμάζει (για τον Σούκα) τη Λυρική Σουίτα (με τον Σούκα στο κλαρίνο, τον David Lynch φλάουτο, σοπράνο σαξόφωνο, Άγγελο Ρήλο μπάσο κλαρίνο, Ανδρέα Γεωργίου ηλεκτρική κιθάρα, Τάκη Φαραζή πιάνο, Γιώργο Φακανά μπάσο και Νίκο Τουλιάτο ντραμς – φοβερή μπάντα!). Η Λυρική Σουίτα πρέπει να παρουσιάστηκε τότε για πρώτη φορά στην Πάτρα, ενώ λίγα χρόνια αργότερα (1993) την ακούσαμε και στο CD «Διπλοχρωμία» (που απουσιάζει από το discogs).
Ξαναείδα τον Σφέτσα και πάλι στην Πάτρα, στο Κάστρο, το 1992 (29 Ιουλίου). Η συναυλία εκείνη, και εξ όσων μπορώ να θυμηθώ, ήταν ακόμη καλύτερη(!), με ακόμη μία καινοτομία (ας το πούμε έτσι). Την παρουσία του μεγάλου ιεροψάλτη Λυκούργου Αγγελόπουλου, σ’ ένα έργο που ήταν καταπληκτικό και νομίζω ακόμη αδισκογράφητο (δεν θυμάμαι αυτή τη στιγμή τον τίτλο του). Πάλι σ’ ένα fusion ύφος, με ψαλτική, jazz, rock κ.λπ. Στην ίδια συναυλία είχαν παρουσιαστεί και άλλα έργα (μάλλον ήταν και η Μαργαρίτα Συγγενιώτου στο τραγούδι, και ξανά οι Lynch, Φακανάς, Τουλιάτος και λοιποί).
Όλα αυτά για τον Κυριάκο Σφέτσα τα γράφω με αφορμή την αποψινή εμφάνισή του στο six d.o.g.s, στο live που οργανώνει η Teranga Beat.
 

4 σχόλια:

  1. Σχόλια από το facebook...

    Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας
    https://soundcloud.com/broken-music-au/cp210-1
    Kyriakos Sfetsas; Smog, Musique Electroacoustique

    Mparpa Mimis
    και νομιζα με την 1η ματιά ότι θα μιλούσες για Bill Callahan

    Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας
    Aυτό προϋπήρχε.

    Stathis Nikokavouras
    οτι χειρωτερο εχω ακουσει ..οπως το λεει μωσαικο..ηλεκτρακουστικη ναι..δηλαδη φωντα στην μουσικη σκηνη τι προσφερε αυτη η σαλατα ,μωσαικο ηχων..τετοιο καθομαστε και γραφουμε με ενα τζενερειτορ και ενα συνθι μεσα σε 11 λεπτα οσο του πηρε και αυτου για το σμογκ..και θα βαλουμε και καμια αρμονια μεσα ...απο οσα εχεις ανεβασει ,ειναι το μονο που δεν εχει τιποτα να σου αφησει..αδιαφορο ,σκουπιδι..την ιδια εποχη γραφονταν εργα τεχνης στην ροκ στο μπλουζ,στην φανκυ.ουτε και κατι πρωτοποριακο γιατι δεν ειναι μουσικη , να πεις οι χωκινς τα ειχαν κανει πριν αυτα και με ρυθμο ,με μετρο...ακομα και την μουσικη του σφετσα απο την σιλενα αν το παιξεις πιο γρηγορα ειναι λες και ακους μουσικη του ζαν λουκ ποντι.

    Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας
    Δεν είναι έτσι Στάθη, αλλά τώρα δεν γίνεται να σου πω περισσότερα επί του θέματος. Υπάρχει ηχογραφημένη μουσική, που δεν είναι δημοφιλής, αλλά αυτό δε λέει κάτι. Ο Σφέτσας έχει γράψει τελείως διαφορετικά πράγματα, ακόμη και τραγούδα για τον Πουλόπουλο, αλλά εδώ είναι η πειραματική περίοδός του, που έχει επίσης μεγάλο ενδιαφέρον.

    Stathis Nikokavouras
    το βλεπω οτι ειναι πειραματικη αλλα δεν εχει κατι που να σε τραβαει...αν ηταν για καποια ταινια να το καταλαβω

    Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας
    Για μπαλέτο είναι αν θυμάμαι καλά.

    Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας
    Διάβασε και αυτό από μια συνέντευξή του στο lifo.gr
    >>Η μουσική για το μπαλέτο Smog γράφτηκε κατά παραγγελία του χορογράφου και διευθυντή της ακαδημίας χορού του Vitry sur Seine Μισέλ Καζερτά. Το λιμπρέτο του Smog χτίστηκε πάνω σε ποικίλες θεματικές για να καταγγείλει την κάθε μορφή ρύπανσης, αρχής γενομένης από την περιβαλλοντική, με αναφορά τότε το Smog του Λονδίνου. Σήμερα θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε πρωτοποριακό για την εποχή που γράφτηκε και παίχτηκε. Παρουσιάστηκε σ' έναν επίσης πρωτοποριακό θεατρικό χώρο, στο πολυγωνικό θέατρο του Vitry, που είχε πολυδύναμη σκηνή. Στη μουσική μου, που γράφτηκε για τετρακαναλική μαγνητοταινία, χρησιμοποίησα όλα σχεδόν τα μέσα της τότε μουσικής τεχνολογίας, ηλεκτροακουστικής και ηλεκτρονικής. Η τελική μείξη έγινε στα ιστορικά στούντιο της DECCA στο Παρίσι, εκεί που, όπως έμαθα αργότερα, είχε γράψει χρόνια πριν ο Miles Davis τη μουσική για την ταινία Ασανσέρ για δολοφόνους. Μουσική για τετρακαναλική (Quadrophonic) μαγνητοταινία είχαμε γράψει τότε, σε παγκόσμια κλίμακα, μόνο δύο συνθέτες: εγώ και ο συνθέτης Ζαν-Κλοντ Ελουά, ένας από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους της γαλλικής πρωτοπορίας. Λίγο αργότερα, το Smog εκδόθηκε από το ανεξάρτητο label Scorpios σε διπλό βινύλιο. Η ακρόασή του δυστυχώς ήταν μόνο στερεοφωνική<<

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Spyros Diastimikos
    Γνωρίζω ότι η επανέκδοση του Smog ήταν πάρα πολύ κοντά, από γνωστά και στους δυο μας άτομα (είχε ολοκληρωθεί και το mastering), αλλά την όλη δουλειά τσάκισε η δυσβάστακτη ΑΕΠΙ. Ελπίζω να το ξαναδούνε το εγχείρημα τώρα που ΑΕΠΙ (μετά τα σκάνδαλα) δεν υφίσταται με τη τότε μορφή της...

    Ζουλιάν Μπάλστον
    Ένας ακόμη λόγος που χρωστάμε στην Σοβιετικη ένωση και τους Μπολσεβίκους είναι η πειραματική μουσική των φουτουριστων της οι οποίοι τα είχαν οραματιστεί αυτά πριν υπάρξει Ξενάκης. Αλλά δεν είχαν την τεχνολογία. Δυστυχώς και στους Ιταλούς.....φασίστες του Μαρινέτι. Κατανοώ πως όλα αυτά δεν τα θεωρεί μουσική ο κόσμος. Εδώ όμως περιέχεται όλο το φάσμα της πειραματικής και της ακραίας θορυβώδης μουσικής εν γένει. Είτε ποπ είτε λόγιας, χρόνια πρίν υπάρξουν. Μίας και πολλοί συνθέτες μας έχουν γράψει τέτοια. Απ'τον Αδάμη, τον Λογοθέτη, τον Χρήστου, τον Μαμαγκάκη, μέχρι τον Θάνο Μικρούτσικο κι άλλους. Όπως κι ο αναφερόμενος. Ίσως να σας ενδιαφέρει.
    Λουιτζι Ρουσολο – Η Τέχνη Των Θορύβων
    unethics.wordpress.com

    Γιώργος Γιαννόπουλος
    http://www.ubu.com/historical/gb/russolo_noise.pdf

    Γιώργος Γιαννόπουλος
    http://ubu.com/sound/russolo_l.html
    UbuWeb Sound - Luigi Russolo
    ubu.com

    Ζουλιάν Μπάλστον
    Τσεκαρε το Symphony Of Sirens όπου μουσικοί προσπάθησαν να αναβιώσουν περιγραφές φουτουριστικων συνθέσεων απ'τους Μπολσεβίκους καλλιτέχνες.
    https://youtu.be/Kq_7w9RHvpQ
    Arseny Avraamov - Symphony Of Factory Sirens (Public Event,…
    youtube.com
    Η Σοβιετική Ένωση ως το 91 ήταν το λίκνο του πολιτισμού και της ανθρωπιάς. Απλά να προσέχεις τους Γιανκηδες ιστορικούς. Διαστρεβλώνουν την ιστορία και την διαστρέβλωση την κάνουν λαϊκό μύθευμα. https://monoskop.org/Symphony_of_Sirens
    Symphony of Sirens - Monoskop
    monoskop.org

    Γιώργος Γιαννόπουλος
    Τα έχω υπ' όψη μου:-)

    Patritsopoulos Nikos
    ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΟΟΟΟ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μήπως ξέρετε ποιό τραγούδι είναι αυτό στην αρχή του βίντεο?Το ψάχνω χρόνια. https://www.youtube.com/watch?time_continue=114&v=IZ_VALIpWO0

    ΑπάντησηΔιαγραφή