ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΣΦΕΤΣΑΣ / GREEK FUSION ORCΗESTRA ο δεύτερος τόμος από την Τεράνγκα Μπιτ

Πριν ένα χρόνο περίπου (ήταν 21 Ιουνίου 2018) είχαμε γράψει τα σχετικά για το πρώτο άλμπουμ τής Τεράνγκα Μπιτ, με τις ανέκδοτες μουσικές του Κυριάκου Σφέτσα και της Greek Fusion Orchestra, από το δεύτερο μισό των seventies. Εκείνο το “Vol.1” ακολουθείται τώρα από το “Vol.2”, έναν δεύτερο τόμο δηλαδή με εγγραφές της ίδιας εποχής (1977), από τον ίδιο ηχολήπτη, τον Γιάννη Συγλέτο και με την ίδιαν ακριβώς line-up, δηλαδή τους: Μάνθο Χαλκιά κλαρίνο, άλτο σαξόφωνο φλάουτο, Δημήτρη Μαρινάκη ντραμς, κρουστά, Γιώργο Μανίκα τενόρο σαξόφωνο, φλάουτο, Νίκο Τάτση κιθάρα, ηλεκτρικό λαούτο, Γιάννη Τερεζάκη πιάνο, τσέμπαλο και Γιώργο Θεοδωρίδη μπάσο. Πρόκειται για μία εξαιρετική έκδοση δίσκου, με gatefold cover και innersleeve (κυκλοφορία και σε CD και σε digital), που αριστεύει και εμφανισιακά (χαρτιά, τυπώματα κ.λπ.), πριν οδηγηθούμε σιγά-σιγά στα πιο μέσα και στα πιο σημαντικά.

Κατ’ αρχάς να πούμε πως το άλμπουμ αυτό, παρότι αφορά στο ίδιο γκρουπ και στην ίδια εποχή, δεν ταυτίζεται εντελώς με το προηγούμενο. Μπορεί κι εδώ η παράδοση να είναι πάντα εμφανής, αλλά δεν είναι ούτε δυναστευτική, ούτε εντελώς καθοριστική για την ανάπτυξή των συνθέσεων. Υπάρχει, με άλλα λόγια, μεγαλύτερη διάθεση για πειραματισμούς, περισσότερη ελευθερία (από συνθετικής πλευράς) για την εξερεύνηση διαφόρων fusion κατευθύνσεων, ενώ και οι σολίστες, ακολουθώντας προφανώς κάποιες βασικές γραμμές που «κατεβάζει» ο συνθέτης και διευθυντής της μπάντας Κυριάκος Σφέτσας, εμφανίζονται και αυτοί πιο απελευθερωμένοι και πιο σίγουροι, όσον αφορά στην παραγωγή συγκεκριμένων ηχοχρωμάτων και στη γενικότερη παρουσία τους μέσα στο όλον σώμα της ενορχήστρωσης.

Το άλμπουμ ανοίγει με το «Με παραδοσιακό τρόπο», που αποτελεί κατά μίαν έννοια τον συνδετικό κρίκο με το προηγούμενο LP. Εδώ υπάρχει η παραδοσιακής έμπνευσης μελωδία (που υλοποιεί το κλαρίνο), αλλά «πίσω» υπάρχει το funk, στο παίξιμο της ρυθμικής κιθάρας, όπως και το swinging piano-playing με την εντελώς τζαζ παρουσία του σαξοφώνου. «Η χήρα» είναι από τα πιο προχωρημένα track του άλμπουμ. Υπάρχει μια abstract πιανιστική εισαγωγή στην αρχή, την οποία υποστηρίζουν τα κρουστά, ενώ στη συνέχεια η ηλεκτρική κιθάρα (χρησιμοποιείται παραμόρφωση) παίζει σόλο, σ’ ένα ελεύθερο πλάνο, με το πιάνο να γεμίζει, σ’ ένα παράλληλο επίπεδο. Το κομμάτι είναι οπωσδήποτε πειραματικό, και οι συνεχείς αλλαγές του σε tempi, σολίστες και ηχοχρώματα το καθιστά και συναρπαστικό συνάμα. Η πρώτη πλευρά θα ολοκληρωθεί με το «40 βήματα», μια σύνθεση που ανοίγει με ιμπρεσιονιστικό πιάνο (σε ύφος Bill Evans), πριν «ανοίξει» προς progressive jazz κατευθύνσεις (προσωπικώς το κομμάτι αυτό φέρνει στη μνήμη μου τις ορχήστρες του Mike Westbrook από τα πρώτα χρόνια του ’70).

Η Side B ξεκινά με τη «Σέλιανη» και με την πολύ ωραία εισαγωγή στο τσέμπαλο, για να ακολουθήσει το «ελληνικό μέρος», με τις παραλλαγές του. Ωραίο κομμάτι! Στο «Από ξένο μέρος» έχουμε μία ακόμη περιπετειώδη εισαγωγή, με το rhythm section εδώ να πρωταγωνιστεί και με το πιάνο να ρολάρει ακατάπαυστα. Η αντίληψη της ενορχήστρωσης, εδώ, ανακαλεί τον μεγάλο Vagif Mustafa-Zade (1940-1979) και τις δικές του προσπάθειες να εναρμονίσει για τζαζ-σύνολο της μουσικές της δικής του (σοβιετικής τότε) πατρίδας, του Αζερμπαϊτζάν. Προτελευταίο κομμάτι του LP είναι το «Σημάδια». Πιο funky, με σαξόφωνα, φλάουτο και πιάνο, σταδιακώς σε πρώτο πλάνο, διακρίνεται για το γρήγορο τέμπο του και για την χαρούμενη, γενικώς, ατμόσφαιρά του. Το άλμπουμ θα ολοκληρωθεί με το «Εναλλακτική άποψη», ένα ακόμη progressive-jazz track, με πολύ «σφιχτή» παρουσία των πνευστών, που πατάνε πάνω σε μια ρυθμική γραμμή που επιβάλλουν μπάσο-ντραμς και πιάνο. Το πιάνο, στην πορεία, παίρνει κι άλλες πρωτοβουλίες σ’ ένα ελεύθερο πλαίσιο, για να ακολουθήσουν δυνατοί ρούλοι στα ντραμς, σαξοφωνισμοί σ’ ένα jazz-funk στυλ και piano-playing γεμάτο λυρισμό και δύναμη – κομμάτι καταπληκτικό, εφάμιλλο με τις μεγάλες στιγμές της ανατολικοευρωπαϊκής σκηνής της εποχής (πολωνικής, γιουγκοσλάβικης κ.λπ.). Ιδανικό για κλείσιμο.

Τι δεν πρέπει να ξεχάσουμε; Το γεγονός πως ο Κυριάκος Σφέτσας μπόρεσε και υλοποίησε αυτές τις θαυμάσιες ιδέες του, μέσω τούτων των εξαιρετικών μουσικών, οι περισσότεροι εκ των οποίων είχαν ανδρωθεί παικτικώς μέσα από τα pop, rock, dance-jazz και soul συγκροτήματα των sixties-seventies στα κλαμπ της εποχής. Και γι’ αυτά τα γκρουπ και τα ανάλογα κέντρα, και σε σχέση, πάντα, με τη δική του πορεία , γράφει ο σαξοφωνίστας-φλαουτίστας Γιώργος Μανίκας στις εκτεταμένες σημειώσεις τού innersleeve.

Επαφή: https://terangabeat.bandcamp.com/album/greek-fusion-orchestra-vol-2

Οι Κυριάκος Σφέτσας με την Greek Fusion Orchestra θα εμφανισθούν live στο Bios Ρομάντσο την Παρασκευή 24 Μαΐου