CHES SMITH το 2024 ανοίγει, στο πιο υψηλό του επίπεδο, με το φοβερό “Laugh Ash”

Για τον δημιουργικό ντράμερ Ches Smith έχουμε γράψει αρκετές φορές στο blog. Ο Smith, να υπενθυμίσουμε, είναι ο ντράμερ στους Ceramic Dog του Marc Ribot (για το σπουδαίο τελευταίο άλμπουμ των οποίων γράψαμε χθες), είναι επίσης μέλος της Satoko Fujii Orchestra New York, στέκεται, ακόμη, δίπλα στους David Torn και Tim Berne στο εκπληκτικό “Sun of Goldfinger” [ECM, 2019], ενώ το 2022 θα υπέγραφε το έξοχο άλμπουμ “Interpret it Well” [Pyroclastic Records]. Από την Pyroclastic κυκλοφορεί και το πιο πρόσφατο CD τού Ches Smith, το “Laugh Ash” (2024), που ανοίγει τη νέα χρονιά με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.  

Σ’ αυτό το άλμπουμ δίπλα στον Ches Smith, που χειρίζεται ηλεκτρονικά, vibes, ντραμς, ποικίλα κρουστά, κάνοντας και προγραμματισμό, παρατάσσονται και οι: Shara Lunon φωνές, Anna Webber φλάουτο, Oscar Noriega κλαρινέτο, James Brandon Lewis τενόρο σαξόφωνο, Nate Wooley τρομπέτα, Jennifer Choi τρομπέτα, Kyle Armbrust βιόλα, Michael Nicolas τσέλο και Shahzad Ismaily μπάσο, πλήκτρα.
Πολλά από τα ονόματα αυτά είναι πασίγνωστα στους φίλους της σύγχρονης jazz και αυτοί σίγουρα θα αντιλαμβάνονται πως εδώ κάτι αληθινά σημαντικό θα πρέπει να συμβαίνει. Και όντως!
Το “Laugh Ash” είναι ένα ακόμη «παράξενο» κατασκεύασμα αυτής της ομάδας μουσικών, που αποτελούν την σημερινή νεοϋορκέζικη jazz-avant. Ένα άλμπουμ που σπάει κανόνες, που ξεπερνάει όρια, και που θέτει προς συζήτηση (και ακρόαση φυσικά) τις δικές του προτάσεις, για το πώς μπορεί να ηχεί σήμερα η jazz, τιμώντας το παρελθόν και την ιστορία της, αλλά συμβαδίζοντας, ταυτοχρόνως, με το πνεύμα του σημερινού καιρού, και βεβαίως οραματιζόμενη το μέλλον της.
Όλα αυτά μαζί; – θα μπορούσε να πούνε κάποιοι... Προφανώς, θα απαντούσαμε, γιατί το “Laugh Ash” δεν είναι ένας δίσκος, που μπορείς να τον ακούσεις «κάθε μέρα» και οπουδήποτε. Ούτε είναι ένας δίσκος, που θα μπορούσε να δημιουργηθεί στο Όσλο, στο Παρίσι, στην Αθήνα ή στο Βερολίνο...
Είναι ένας δίσκος αμερικάνικος και δη νεοϋορκέζικος (ηχογράφηση στο Bunker Studio του Brooklyn, από τον Απρίλιο του ’23), που όπως γράφει παραστατικά ο Ches Smith στο booklet του δεν είναι κάπως σαν... οι Bachman Turner Overdrive να συναντούν τους Last Exit της εποχής του Sonny Sharrock.
Όντως είναι κάπως δύσκολο να περιγραφεί αυτό που επιχειρεί και παραδίδει στο “Laugh Ash” ο Ches Smith.
Σε κάθε περίπτωση και στον απόλυτο βαθμό είναι τζαζ αυτό που ακούμε, αλλά τζαζ, που επιθυμεί να συνομιλήσει με τους ήχους της εποχής, με τα ηλεκτρονικά και με το hip hop, αφού όπως ομολογεί και ο Smith, καλλιτέχνες σαν τους Kool Keith, Motion Man και E-40 τον έχουν, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, επηρεάσει.
Φαίνονται φυσικά αυτές οι επιρροές, στο “Laugh Ash”, καθώς το ρυθμικό παιγνίδι που στήνει ο Smith έχει και τέτοιες διαστάσεις, ακόμη και από το εισαγωγικό κομμάτι “Minimalism”, στην ανάδειξη του οποίου παίζει πολύ μεγάλο ρόλο ο τρόπος που κάνει φωνητικά και ραπάρει η Shara Lunon (που έχει γράψει και τους στίχους). Τα πέντε από τα εννέα tracks έχουν φωνή εξάλλου.
Χοντρικά θα λέγαμε πως το άλμπουμ είναι καταπληκτικό, προσφέροντας «καθαρές» και ανεπανάληπτες τζαζ στιγμές, σαν εκείνες που ακούμε στο 7λεπτο “Sweatered webs (Hey mom)”, με τον τενορίστα James Brandon Lewis να πυροδοτεί τα σχετικά vibes, πάνω από το ραπάρισμα της Lunon και το άπιαστο ρυθμικό τμήμα των Ismaily / Smith.
Όμως τα ίδια θα γράφαμε και για tracks σαν το “Shaken, stirred silence”, που ξεκινάει τελείως αφαιρετικά, με ηλεκτρονικά που συνδυάζονται με έγχορδα, πριν μετατραπεί σ’ ένα σύγχρονο ποπ(;) τραγούδι, με το rhythm box σε πρώτο πλάνο, και με breaks από ποικίλα όργανα. Φυσικά και περισσότερο «χιπχοπάδικα» tracks ακούγονται στο “Laugh Ash”, όπως το “The most fucked”, με τα εφφέ και τα ηλεκτρονικά να κυριαρχούν, ενώ καταγράφονται ακόμη και πιο avant-spiritual καταστάσεις σε κομμάτια σαν το “Winter sprung”, με τα έγχορδα, ξανά, σε μπροστινό ρόλο και από διάφορες θέσεις.
Το ότι δεν υπάρχει ηλεκτρική κιθάρα στην ηχογράφηση δίνει την δυνατότητα στην ομάδα του Ches Smith να είναι «και ροκ» επίσης από ποικίλες θέσεις. Εκμεταλλευόμενη, δηλαδή, η ομάδα, την πληθωρικότητά της στη χρήση των οργάνων (“Disco inferred”) και βεβαίως στη στήριξη των ρυθμικών υποβάθρων.
Άλμπουμ που... όχι δεν σ’ αφήνει να πλήξεις, αλλά που δεν σ’ αφήνει να πάρεις ανάσα είναι το “Laugh Ash” του Ches Smith – αναμφισβήτητα ένα από τα ωραιότερα και ριζοσπαστικότερα αυτής της χρονικής συγκυρίας.
Επαφή: www.chessmith.com, www.pyroclasticrecords.com