ANDRE RYDER ο μεγάλος ελληνικής καταγωγής συνθέτης του αιγυπτιακού κινηματογράφου – έγραψε σάουντρακ για δεκάδες αιγυπτιακές (και κάποιες ελληνικές) ταινίες και τιμήθηκε από τον πρόεδρο Νάσερ

Το όνομα και πολύ περισσότερο το έργο του ελληνο-αιγύπτιου συνθέτη Andre Ryder (1908;-1971) είναι άγνωστο στη χώρα. Κάποιοι, ενδεχομένως, να θυμούνται το ονοματεπώνυμό του από το γεγονός πως είχε υπογράψει τα σάουντρακ σε τέσσερις τουλάχιστον ελληνικές ταινίες, που είχαν γυριστεί στα στούντιο του Καΐρου Nassibian και Νahas, στο πρώτο μισό του ’50 –παραγωγές όλες της αιγυπτιακής Μήλλας Φιλμ–, με τις τρεις απ’ αυτές να είναι, εν τω μεταξύ, πασίγνωστες και πολυαγαπημένες.
Λέμε για τις ταινίες «Ένα Βότσαλο στη Λίμνη...» (1952) σε σκηνοθεσία Αλέκου Σακελλάριου, «Δεσποινίς Ετών “39”» (1954) επίσης του Α. Σακελλάριου, «Κυριακάτικο Ξύπνημα» (1954) του Μιχάλη Κακογιάννη και «Ο Άνεμος του Μίσους» (1954) του Νίκου Τσιφόρου – με τις μουσικές του Ryder να ακούγονται σε άπασες καταιγιστικές σχεδόν, και σε ορισμένες περιπτώσεις με ιδιοφυώς επεξεργασμένα ελληνικά παραδοσιακά μοτίβα.

Σ’ αυτές τις ταινίες o ελληνοαιγύπτιος συνθέτης υπογράφει τις μουσικές βασικά ως Andre Ryder, ενώ στην ταινία του Κακογιάννη θα υπέγραφε με το κανονικό όνομά του, ως Ανδρέας Αναγνώστης. [Το “Ryder” ήταν μια δική του μετατροπή του αγγλικού “reader” (αναγνώστης), ώστε να έχει ένα καλλιτεχνικό όνομα, γραμμένο με λατινικούς χαρακτήρες, που να θυμίζει το ελληνικό επώνυμό του].
Ποιος ήταν, όμως, αυτός ο άνθρωπος, τι είχε πράξει για τον αιγυπτιακό κινηματογράφο και πότε ακριβώς θα γινόταν κάπως περισσότερο γνωστός στη χώρα μας; Δυστυχώς οι πληροφορίες φθάνουν με το σταγονόμετρο, για όποιον δεν μπορεί να προσπελάσει τα αιγυπτιακά σάιτ. Στην Wikipedia, ας πούμε, διαβάζεις κάποια λίγα και μάλλον τυπικά.
Πως ο Andre Ryder είχε γεννηθεί στην Ελλάδα το 1908, πως κάποια στιγμή, θα βρισκόταν στην Αίγυπτο, δουλεύοντας για το αιγυπτιακό σινεμά, αποκτώντας μάλιστα την αιγυπτιακή υπηκοότητα, σε μεγάλη ηλικία, και λίγο πριν φύγει από τη ζωή, το 1970. Διαβάζουμε επίσης πως είχε συνθέσει σάουντρακ για εξήντα μία αιγυπτιακές ταινίες και για έξι ελληνικές.
Μαθαίνουμε ακόμη πως ο Andre Ryder είχε τιμηθεί με το «παράσημο της δημοκρατίας» από τον τότε πρόεδρο της Αιγύπτου Gamal Abdel Nasser (1918-1970) και πως το τέλος του θα ήταν απρόσμενο, αφού θα τον δολοφονούσαν στο Μπουένος Άιρες, σε κάποια καλλιτεχνική περιοδεία του, στις 5 Μαρτίου 1971 – με την wiki να συμπληρώνει, πως ο Ryder είχε «μαύρη ζώνη» στο τζούντο(!) και πως είχε δεχθεί επίθεση από ληστές, οι οποίοι θα κακοποιούσαν πρώτα τις κυρίες που τον συνόδευαν και πως πάνω στην πάλη (καθότι ο Ryder θα παρενέβαινε) θα τον μαχαίρωναν θανάσιμα.
Περιττό να πούμε πως όλα αυτά τα έχουν γράψει κάποιοι στην wiki, χωρίς να προσκομίσουν τα ανάλογα αποδεικτικά στοιχεία – οπότε δεν είναι υποχρεωτικό να τα παίρνεις όλα τοις μετρητοίς.
Για παράδειγμα, υπάρχουν ποικίλες απόψεις για το πότε ακριβώς γεννήθηκε ο Andre Ryder και πού. Κάποιοι (Αιγύπτιοι φυσικά) λένε πως είχε γεννηθεί στην Αλεξάνδρεια το 1914 (φαίνεται πιθανότερο) από έλληνες γονείς βεβαίως, και όχι στην Ελλάδα το 1908 (όπως γράφει η wiki).
Σαν μουσικός, πάντως, ο Andre Ryder φαίνεται πως ξεκινά από το αιγυπτιακό ραδιόφωνο, στα μέσα της δεκαετίας του ’30, συνεχίζοντας αμέσως μετά να προσφέρει τις υπηρεσίες του στα νυχτερινά κέντρα διασκέδασης και στα ξενοδοχεία του Καΐρου, της Αλεξάνδρειας και του Πορτ Σάιντ.
Όλοι συμφωνούν πως ο Andre Ryder είχε αρχίσει την καλλιτεχνική πορεία του παίζοντας διάφορα όργανα, κυρίως τρομπέτα, ακορντεόν και πιάνο σε κλαμπ και θέατρα και πως από ’κει θα τον ανακάλυπτε, μετά τον πόλεμο, ο κινηματογράφος. Όμως και κατά τη διάρκεια του πολέμου, όταν η αγορά της αναψυχής στην βόρεια Αίγυπτο θα εκτοξευόταν, ο Andre Ryder θα εξακολουθούσε να δουλεύει στα καλύτερα κέντρα της εποχής, φθάνοντας μέχρι το περιώνυμο Helmeya Palace (του Καΐρου). Κάποια στιγμή, δε, θα άνοιγε τα φτερά του και προς το εξωτερικό, καθώς θα εμφανιζόταν σε ελβετικά (Γενεύη) και τουρκικά καμπαρέ, αλλά το 1951 θα επέστρεφε, μόνιμα πια, στο Κάιρο.
Εν τω μεταξύ η παρουσία του στο σινεμά θα συνδεόταν με την μεγάλη αιγύπτια ηθοποιό και τραγουδίστρια Laila Mourad (1918-1995) και την ταινία της “Anbar” (1948), σε σκηνοθεσία Anwar Wagdi (υπάρχει σόλο τρομπέτα στο σάουντρακ και αυτό ανήκει στον Ryder).
Βασικά, αυτό που πιστώνεται στον Andre Ryder, σε σχέση με τον αιγυπτιακό κινηματογράφο του ’50, είναι πως πρώτος εκείνος θα άρχιζε να διαμορφώνει πρωτότυπα μουσικά μοτίβα για τις εγχώριες ταινίες, αφού πιο πριν κυριαρχούσε η μουσική επιμέλεια (συνήθως με δυτικότροπα μοτίβα). Ο Ryder, δηλαδή, και σε σχέση πάντα με τη μουσική, προσδίδει στο σινεμά τής Αιγύπτου έναν δικό του πρωτότυπο χαρακτήρα.
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/andre-ryder-o-ellinikis-katagogis-megalos-synthetis-toy-aigyptiakoy-kinimatografoy